De stad ontdekt het water

De stad ontdekt het water. Om op te vangen, vast te houden of juist af te voeren. Maar ook als factor van aantrekkingskracht, voor verkoeling en vermaak. De waterschappen openen hun schatkamer. ‘Wij hebben prachtige projecten, maar niemand weet ervan.’

Gebrekkige verbinding

Voor de meeste mensen zijn de waterschappen geen vanzelfsprekende partner in stad en dorp. Ook niet voor waterschappen en stadsbestuurders zelf, constateerde het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) onlangs in de studie Aanpassen aan klimaatverandering. Tussen water in stedelijk gebied en op het platteland, een zorg voor respectievelijk gemeenten en waterschappen, is de verbinding gebrekkig, stelt het planbureau. De verantwoordelijken zijn bezig op hun eigen eiland, met alle problemen van dien.

Bescheiden waterschappers

Toch gebeuren er prachtige dingen in stedelijk gebied. Duurzame en innovatieve waterprojecten waarmee Nederland internationaal een voorbeeld is. De bescheiden waterschappers moeten alleen nog flink wat doen aan hun pr. Stefan Kuks, dijkgraaf bij waterschap Vechtstromen: ‘Door beter zichtbaar te maken wat we doen, halen we energie uit de samenleving voor mooie dingen. Water is een katalysator om andere stedelijke ontwikkelingen op gang te brengen. Neem het waterplein in Rotterdam: waterberging en een prachtig gemeenschapsplein in één. Maar ook kleine initiatieven van burgers, zoals groene daken aanleggen en tegels uit de tuin halen om hittestress te voorkomen, wat de stad weer beter leefbaar maakt.’

Water en klimaat in de stad

Dat de waterschappen een rol hebben in stedelijk gebied en welke dat is of zou moeten zijn, staat beschreven in Go with the flow. Water als driver van de vitale stad. Met het stuk, waaraan 8 van de 25 waterschappen meeschreven, wil de Unie van Waterschappen een bijdrage leveren aan de Agenda Stad en het Jaar van de Ruimte (2015), die beide specifiek de aandacht richten op water en klimaat in de stad. Ook de waterschappen zelf maken graag een einde aan dat eilanddenken; ze willen graag hun schatten delen.

Het water vergeten

Volgens Kuks is het een taak van de waterschappen om gemeenten water te laten herontdekken. Niet alleen Nijmegen was vergeten dat de ligging aan de Waal een kans is, dat geldt voor veel steden langs rivieren, die in een halve eeuw bouwdrift met hun rug van het water zijn afgekeerd. Nu is Amsterdam rond het IJ booming, en is de Kop van Zuid een van de mooiste stukken Rotterdam geworden, zegt Kuks. 

Amsterdam Westpoort

Gerhard van den Top, nog niet zo lang dijkgraaf van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, wist niet wat hij zag toen hij de wondere wereld van het waterschap betrad. ‘Het waterschap is een schatkamer, vol prachtige projecten. In Amsterdam Westpoort staat de meest energiezuinige afvalwaterzuivering ter wereld, die energie levert aan de stad en fosfaat wint voor de landbouw. En bijna niemand weet daarvan.’

Lees het hele artikel deze week in het magazine Binnenlands Bestuur