‘Crisismaatregelen woningmarkt onvoldoende’

Doorbouwen
Het kabinet maakte vorige week bekend dat het voor 2009 en 2010 in totaal 395 miljoen euro beschikbaar stelt aan gemeenten, projectontwikkelaars, (sociale) verhuurders en bouwers, om hen aan te moedigen om zoveel mogelijk door te bouwen.

Crisisbudget
Het kabinet wil de regeling voor verdeling van het ‘crisisbudget’ voor de zomer hebben uitgewerkt. Twee vereisten voor toekenning zijn al bekend: ook andere partijen moeten een bijdrage leveren, zoals bijvoorbeeld verlaging van de grondprijs. Daarnaast moet aannemelijk worden gemaakt dat de projecten ‘(dreigen) niet (te) starten als gevolg van de crisis’. Daarnaast laat het kabinet onderzoek doen naar gevolgen van een eventuele verhoging van de Nationale Hypotheekgarantie.

Sociale huisvesting
‘Een stimuleringsfonds om de nieuwbouw niet te veel te laten inzakken is goed, net als dat het voor de bouw goed is om de aanleg van publieke werken naar voren te halen. Maar het helpt het probleem op de woningmarkt niet echt op te lossen,’ zegt Bart Rijgwart van de brancheorganisatie VBO Makelaar. Net als de NVM, de andere makelaarsorganisatie, en bijvoorbeeld de Vereniging Eigen Huis, mist Rijgwart bij de crisismaatregelen van het kabinet aandacht voor de particuliere woningmarkt. ‘Het lijkt erop dat de nadruk weer komt te liggen op de sociale huisvesting, mede door de regierol voor gemeenten en corporaties. Het gevaar is daarmee dat een eenzijdig segment wordt geholpen en niet de gehele woningmarkt.’

Ge dwongen verkoop
De makelaars pleiten voor snelle ophoging van de grens voor de Nationale Hypotheek Garantie, in plaats van een nieuw onderzoek naar de consequenties daarvan. ‘De Maastrichtse hoogleraar Eicholtz heeft aangetoond dat deze maatregel vooral een garantstelling is, die zonder probleem snel ingevoerd kan worden met zeer beperkte financiële risico’s.’ 

'Woonlastenfaciliteit'
Ook een tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting zou volgens de makelaars kunnen helpen om de woningmarkt levendig te houden. Verder noemt Rijgwart een ‘woonlastenfaciliteit’. ‘Je moet nu als overheid een vangnet creëren voor mensen die te maken krijgen met forse economische tegenslag. Je moet voorkomen dat mensen hun huis moeten verkopen.’

Opkoopregeling
Het kabinet werkt nu aan een opkoopregeling waarbij corporaties de woning opkopen en terugverhuren aan de huidige eigenaar. De makelaars zien meer in een algemene regeling waarbij huiseigenaren die in de problemen komen het te betalen maandbedrag tijdelijk bij de hypotheekschuld kunnen bijschrijven.’

Hypotheekrenteaftrek
Naast de verlangde noodmaatregelen pleit Rijgwart voor een nieuwe vormgeving van de woningmarkt - op de langere termijn. ‘Er moeten voldoende goede en betaalbare huizen beschikbaar komen, maar dat bereik je niet morgen en de vraag hoe je dat doet, is ook niet zo eenvoudig te beantwoorden. Er zou een maatschappelijke discussie gevoerd moeten worden waarbij betrokken partijen kijken hoe het verder moet. Dat is beter dan enkel te kijken naar zo iets als de hypotheekrenteaftrek. Dan moet je bijvoorbeeld kijken naar alle aan woning gerelateerde belastingen.’