Brabant uniformeert toezicht op veehouderijen

Bij meer dan de helft van de Brabantse veehouderijen zijn de afgelopen anderhalf jaar overtredingen van milieu- en natuurwetten geconstateerd. In 85 procent daarvan heeft dat geleid tot een bestuurlijke waarschuwing.

Uniforme meting

Dat blijkt uit de eerste resultaten van het project Intensivering toezicht veehouderijen (ITv) in de provincie Noord-Brabant, waarvoor de provincie, de drie Brabantse omgevingsdiensten en 43 (van de 62) Brabantse gemeenten de handen ineen hebben geslagen. Doel is om binnen drie jaar alle 7.400 Brabantse veehouderijen op uniforme wijze te controleren. In 2021 moet het project zijn afgerond.

Niet verrassend
Volgens Patrick Swinkels, adviseur bij de Omgevingsdienst Brabant Noord (ODBN), zijn de uitkomsten ‘niet verrassend, eerder een bevestiging van onze vermoedens’. Het gaat volgens hem voornamelijk om veehouders die recent iets in hun bedrijfsvoering veranderden, zonder daar hun vergunning op aan te passen. Hij schaart ze overwegend onder de categorie lichte overtredingen ‘Slechts in 3,3 procent van de gevallen gaat het om te veel ammoniakuitstoot.’

Luchtwassers
Vaak betreft de overtreding een uitgebleven controle op een nieuwe opslagtank of stookinstallatie. Ook functioneert één op de vijf luchtwassers niet optimaal. Swinkels: ‘Daar ligt ingewikkelde techniek aan ten grondslag die niet tot de core business van de meeste boeren behoort.’ Wél verrassend aan de resultaten is volgens Swinkels dat de meeste boeren minder dieren hielden dan hen op grond van de verleende vergunning is toegestaan. Ook troffen de toezichthouders bij bijna één op de drie veehouderijen nog ‘asbestverdachte daken’ aan.

Meerwaarde
Swinkels ziet belangrijke meerwaarde in het ITv. ’Controles bij varkensboeren vonden gemiddeld misschien maar eens in de vier jaar plaats; bij melkveehouders misschien maar eens in de tien jaar. Nu komen we in drie jaar tijd bij alle veehouders in de deelnemende gemeenten over de vloer én hebben we een gestandaardiseerde manier ontwikkeld om de resultaten op te slaan.’ Dat niet alle Brabantse gemeenten meedoen is volgens hem een financiële kwestie. ‘De provincie compenseert een deel van de extra kosten, maar niet alles. Sommige gemeenten gaven aan het zich financieel niet te kunnen veroorloven.’

PAS-crisis
Volgens Swinkels biedt het ITv ook aanknopingspunten in de PAS-crisis, waardoor de provincie Noord-Brabant zwaar wordt getroffen. ‘Door deze uniforme manier van meten zie je beter waar de verouderde veebedrijven zich bevinden. Bijvoorbeeld omdat ze nog veel asbestdaken hebben of werken met oude stalsystemen. Dat kan nuttige informatie zijn als je op termijn een uitkoopregeling wilt toepassen.’