Bouwinvesteringen moeten crisis verzachten

Gemeenten en de bouwsector willen dat er met het rijk verregaande afspraken worden gemaakt om forse investeringen te doen. Door anticyclisch te investeren in de bouw van 90.000 woningen per jaar worden de achterstanden ingehaald en kan Nederland sneller uit een crisis komen. Dat pleidooi houdt de Woningbouwalliantie, een samenwerking van gemeenten, marktpartijen uit de bouw, ontwikkelaars en woningcorporaties.

Aanjagen

De coronacrisis gaat een zware wissel trekken op de Nederlandse economie, zo voorspellen economen al een tijdje. Maar volgens de ondertekenaars van het pleidooi is de Nederlandse bouwproductie nog steeds niet hersteld van de vorige crisis, toen de woningbouw hard werd getroffen. ‘Bouwvakkers, ambtenaren, architecten en ingenieurs verloren hun baan en de woningbouw zakte naar een diepterecord. Daarvan zijn we nog steeds niet hersteld. Meer dan 300.000 woningen komen we tekort en de werkvoorraad is onvoldoende om dat tekort in de komende jaren in te lopen. Alle reden om de woningbouw nu met kracht aan te jagen en tegelijkertijd andere maatschappelijke problemen versneld op te pakken door slimme, duurzame gebiedsontwikkeling. Om het grote woningtekort in te lopen is het noodzakelijk om naar een jaarproductie van 90.000 woningen toe te gaan.’

Investeringen

In het begin van de corona-uitbraak spraken overheden en bouwpartijen al met elkaar af om de bouwproductie niet tot stilstand te laten komen, maar volgens de bouwalliantie is het nu tijd om de toen gedane beloften te vertalen in concrete investeringen. Dat geld moeten vooral van het rijk komen. Om nieuwe woningbouwlocaties te ontwikkelen zijn forse voorinvesteringen nodig, en de gemeenten en marktpartijen ontbreekt het aan geld om in gebiedsontwikkeling en de aankoop van gronden te investeren. Daarom willen ze dat het rijk een nationaal grondinvesteringsfonds opricht, die zichzelf weer kan terugverdienen met de toekomstige opbrengst van bouwgrond.

Gemeenten

Gemeenten willen graag hun procedures voor bouwvergunningen en bestemmingsplanwijzigingen versnellen om de woningbouw niet te vertragen, maar komen daarvoor vooral menskracht tekort. Bovendien lopen de financiële tekorten door de coronacrisis op, maar groeien de uitgaven voor zorg en welzijn. Om ervoor te zorgen dat de druk om verder te bezuinigen in het fysieke domein toeneemt, willen ze dat de rijksoverheid financieel bijspringt.

Verhuurderheffing

Om de bouw van sociale huurwoningen te versnellen, vragen de partijen om ook de woningcorporaties wat ademruimte te geven. Deze week pleitte de VNG al voor de corporaties door te wijzen op de grote fiscale druk op de sociale woningbouw door de verhuurderheffing, en de partijen in de Woningbouwalliantie herhalen dat in hun brief nogmaals. Bovendien moeten de regels voor de markttoets, die bepaalt of een corporatie in een gemeente mag investeren in niet-sociale huurwoningen, worden aangepast.