Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

Atsma: waterschappen bewijzen bestaansrecht

De manier waarop de waterschappen met de situatie van de afgelopen dagen zijn omgegaan, bewijzen dat ze bestaansrecht hebben, aldus Joop Atsma.

08 januari 2012

Aan het weer kun je niets veranderen. Maar de gevolgen die de combinatie van harde wind, hoogwater en veel regenval in het hoge noorden heeft, geven voor staatssecretaris Joop Atsma (Waterveiligheid) aan dat de vele inspecties van de dijken nut hebben en hard nodig zijn. Hij vindt dat de waterschappen zich dezer dagen bewijzen.

Serieus
Atsma trok vrijdag de laarzen aan en nam de situatie op in Friesland en Groningen waar in Woltersum, Wittewierum en delen van Ten Boer en Ten Post mensen zijn geëvacueerd. ,,Het is buitengewoon ernstig en serieus'', aldus de bewindsman.

Lokaal 

De oproep van de burgemeesters om rekening te houden met het ergste, was er niet voor niets, vindt Atsma die alle betrokken diensten goed zag samenwerken en er weinig commentaar op hoorde. ,,De afwegingen geschieden vooral lokaal en dat moeten we zo laten.''

Spuien 

Hij wijst erop dat het Rijk verantwoordelijk is voor de dijken bij zee en bij de grote rivieren, de provincies en waterschappen gaan over de regionale waterkeringen. ,,Wij zetten de komende tijd vanwege de waterveiligheid wel in op een grotere spuicapaciteit in de Afsluitdijk. Bij het Lauwersmeer was goed te zien hoe snel spuien kan werken.''

Stabiel 

Vrijdagavond constateerde Atsma dat ,,de maatregelen en het systeem tot nu toe gelukkig goed hebben gewerkt.'' Politiek staan de waterschappen ter discussie, maar niet bij Atsma. Hij vindt dat telkens weer blijkt dat de waterschappen voldoende bestaansrecht hebben en dat ze dat nu ook bewijzen.

Fijnmazig 

,,Dit voorjaar was het heel lang heel droog. En nu dit. Extreem weer is vaak een combinatie van factoren en dat heb je niet in de hand. Maar dit laat zien dat we wel veel aankunnen. Het bevestigt opnieuw dat Nederland niet zonder waterschappen kan. Het is heel bijzonder dat het Nederlandse watersysteem zo fijnmazig is dat we dit kunnen regelen. De waterschappen zorgen er echt voor dat iedereen droge voeten houdt, ook als gebieden in verschillende provincies liggen. En gelukkig lukt het meestal'', aldus Atsma.

Reacties: 12

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Boris
Beste heer Beugelink,

Als eerder door mij gesteld staan mi de noodzakelijke taken van een waterschap niet ter discussie. Iedereen wil droge voeten en schoon water lijkt me. Ik ben echter tegenstander van 1 op 1 koppelingen op bestuurlijk niveau. Dat kan weliswaar gaan over waterbeheer, of beter waterveiligheid. Maar in die redenatie kan je ook kernenergie, wegenbeheer (een mi bijkomende taak van een waterschap), bosbeheer, beheer van de openbare ruimte enz...1 op 1 koppelen. Een bestuur moet afwegen en kiezen, waarbij veiligheid in de ruimste zin meestal voorop hoort te staan en daarover verantwoording afleggen. Het gaat dan natuurlijk niet over de keuze dijkdoorbraak of bejaardentehuis, maar om echte keuzes: willen we nog woningbouw daar waar de overstromingsrisico;s het grootst zijn, en wat mag dat ons kosten? U weet dat best. Het gaat er ook niet zozeer om dat de taken van een waterschap beter zouden kunnen worden verricht. Als hetzelfde serviceniveau ook door provincie of gemeente kan worden bereikt dan kunnen we ook de bestuurlijke drukte terugdringen en bezuinigen op bestuurlijke kosten. Ik vind dat we best lef mogen hebben om dat op die manier te organiseren en niet te krampachtig vast te houden aan historisch gegroeide structuren. Om ook daar onze veerkracht te tonen.
Margo / freelancer
Zoals ook enkele andere aangeven leven we in een delta en daarmee kunnen we ons niet veroorloven risico's te nemen met het waterbeheer. Een dag een gemaal in storing en bijvoorbeeld Schiphol functioneert niet meer of grote woongebieden staan onder water. Ook al aangegeven de eigen belastingheffing en het eigen bestuur maakt dat er sectorale afwegingen kunnen worden gemaakt. Dit is zeer noodzakelijk! Het bestuur van het waterschap is nodig om bij gemeente en provincie aan te dringen op het waterbelang. Wat nog al te vaak blijkt dit belang ondergeschikt is aan economische belangen. Kijk bijvoorbeeld naar de Zuidplaspolder of eigenlijk naar alle na-oorlogse woonwijken. Gebouwd op locaties die eigenlijk te nat zijn en die soms met veel kunst en vliegwerk (redelijk) droog gehouden kunnen worden. Waterschappen en hun besturen zijn de afgelopen jaren sterker geworden in het inbrengen van waterbelangen in ruimtelijke ordening. Dit heeft ertoe geleid dat er minder slechte ruimtelijke ontwikkelingskeuzes worden gemaakt en dat bij de ontwikkeling van een locatie meer rekening met water wordt gehouden, zodat burger of bedrijf minder overlast ervaart en minder kosten heeft. Bij het onderbrengen van waterschapstaken bij gemeente of provincie zal dit appel waarschijnlijk weer ondersneeuwen, omdat bij veel gemeenten en provincies harde economische overwegingen zwaarder tellen dan zogenoemde zachte (of zacht gedachte) waarden als water.

De OESO heeft recent hier ook onderzoek naar gedaan (zie rapport Water governance in OECD countries: a multi-level approach). Ook uit dit onderzoek - dat is uitgevoerd in meerdere landen - bleek dat waterbeheer het best functioneert als dit door een zelfstandige organisatie wordt gedaan en niet is ondergebracht bij een algemene democratie. Er zijn voorbeelden te over in ons om ringende landen (Belgie, Engeland) waar het mis is gegaan door te veel versnippering van het waterbeheer, te lage prioritering, slechte communicatie tijdens een ramp/overlastperiode.

Dus wat mij betreft laten we het kind niet met het badwater weggooien en de vermindering van de bestuurlijke drukte zoeken in een scherpere koers van de verschillende overheden, met bijhorende kernorganisaties.
Boris
Ik begrijp dhr. Atsma niet. Natuurlijk staat het werk van de waterschappen niet ter discussie, maar wel de bestuurlijke context. Dit is zelfs het bewijs. Ook in dit geval zag je weer heel mooi hoe burgemeesters reageerden. Dus hoezo hebben de bestuurders van de waterschappen zich bewezen? Dat belangrijke werk van al die hard werkende waterschappers kan prima onder provinciale regie of gemeentelijke aansturing plaatsvinden. Dat is hiermee toch niet opeens anders geworden. Graag wel even bij de les blijven aub!
Dr. Framoes
Beste Boris, uw redenatie an sich klopt wel, echter zit er wel de aanname in verkapt dat provincies of gemeenten zich net zo verantwoordelijk dienen te voelen voor de waterschappen als dat de bestuurders van de waterschappen dat nu doen. U zult begrijpen dat indien de waterschappen worden ondergebracht bij gemeenten of provincies dat dit dan voor deze partijen slechts "side-business" is en geen "core-business". Uiteindelijk komt het bij de gemeenten en provincies neer op het rond krijgen van de totale begroting, waarin de waterschappen slechts als één kostenaspect zijn opgenomen. Dit resulteert er in de praktijk vaak in dat er afwegingen gemaakt worden die ten koste gaan van de kwaliteit, hetgeen de reden is dat de cirkel van centralisatie en de-centralisatie zich de laatste decennia steeds blijft herhalen.
gerrie
De rest van het jaar rijden ze lekker rond in een te grote jeep en zijn ze vakanties aan het inplannen. Dan wordt de rug zeker niet nat. En als er echt gewerkt moet worden laten ze het een aannemer doen.
Boris
Beste Waterschapper (9/1, 8:05), die redenatie geldt dan toch voor alle dossiers en onderwerpen om dat uit andere afwegingen te houden! Waterveiligheid zou mi ook de corebusiness van gemeenten en provincies moeten zijn (met 1,5 meter water is het lastig woningbouw te realiseren bijv. en lastig nieuwe bedrijven aan te trekken). En is het niet zo dat gemeente en/of provinciebestuur zich moeten verantwoorden voor het maken van de juiste keuzes. Daar worden ze voor gekozen en daar worden ze voor betaald. Als er problemen zijn dan moeten ze daar bestuurlijk verantwoording over afleggen. Qua efficiency en afbouw van bestuurlijke drukte zou het een welkome bijdrage zijn.
Henry Wieling / Afdelingshoofd
Waterschapstaken zijn van bijzonder belang binnen een laaggelegenland als Nederland. Deze taken kunnen echter prima worden ondergebracht bij de gemeenten.



...had ik al gezegd dat de provincie ook een overbodige bestuurslaag is?
Hans Schouffoer / Lid DB waterschap
Storm, hoogwater en regen zorgden de afgelopen dagen voor een prachtig saamhorigheidsgevoel in Nederland. De waterschappen staan weer in een positief daglicht en het enige dat ze daarvoor deden was wat ze gewoon zijn om te doen. Nieuw is dat ze erover twitterden. De waterschappen mogen niet worden afgeschaft was vervolgens trending topic.



Ook staatssecretaris Joop Atsma stak de handen uit de mouwen en twitterde dat er 'nu gespuit werd op het Lauwersmeer'. De waterschappen blijven bestaan maar de directe waterschapsverkiezingen kunnen volgens hem wel afgeschaft worden: er zijn immers geen socialistische of christendemocratische dijken. Het stemrecht om zelf het waterschapsbestuur te kiezen wordt de inwoners van de polder daarmee afgenomen.



Jammer! Het waterschap sjouwt niet alleen bij nacht en ontij met zandzakken maar werkt jaarrond aan droge voeten en schoon water. Er worden besluiten genomen over de manier waarop de dijken worden versterkt, welke dijkring eerst en welke later wordt aangepakt, of gekozen wordt voor waterbergingsgebieden of een extra gemaal. De kosten voor het waterbeheer moeten door de inwoners worden opgebracht.



Atsma stelt nu voor om het waterschapsbestuur door de gemeenteraad te laten kiezen. De polder verliest aan invloed en betrokkenheid! De waterschappen moeten blijven maar ook de mogelijkheid om het bestuur te kiezen. Gewoon combineren met de stembusverkiezingen voor de gemeenteraden.



Hans Schouffoer

lid dagelijks bestuur hoogheemraadschap van Rijnland
V. Komar / manager non-profit
Beste Thom, Boris, Gerrie e.a.,



Op basis van welke criteria zou gemeente of provincie, volgens jou, beter kunnen besturen dan de huidige waterschappen bestuurders? Graag wat meer onderbouwbouwing i.p.v. populaire/populistische en goedkope uitspraken.

Vriendelijke groet,

Boris
Beste heer Schouffoer, inhoudelijk ben ik het eens met hetgeen u schrijft maar mi bevestigt u daarmee mijn stelling dat waterschappen niet als zelfstandige bestuurslaag hoeven te bestaan. Ik zie ook niet in hoe de burger invloed kan verliezen. Zij verkiezen immers een gemeentelijk of provinciaal bestuur.



Aan de heer Komar zou ik willen zeggen dat het wel heel makkelijk is om te verwijzen naar populisme en waarde-oordelen te vellen over uitspraken van personen die meningen hebben die u blijkbaar niet onderschrijft. Dat laatste kan natuurlijk, maar ik nodig u uit zelf met argumenten te komen die hout snijden. Nu plaatst u uzelf buiten debat.
Onno
Volgens mij is dit juist een voorbeeld van slecht (waterschaps)bestuur: de dijken waren niet op orde!

Het weer was allesbehalve uitzonderlijk; al lang bekende zwakke plekken bleken nu kritiek; met een beter onderhoud waren de overlast en de evacuaties uitgebleven.

Klaarblijkelijk hebben de waterschappen ook afwegingen gemaakt ten koste van de kwaliteit. Ik denk niet dat provincies of gemeenten dit slechter gedaan zouden hebben.
Guus Beugelink / Lid dagelijks Bestuur HH De Stichtse Rijnlanden
Beste Boris, beste Onno,

Een van de grote plussen van een zelfstandig waterschapbestuur is dat zij het recht hebben om belasting op te halen bij de inwonenden en de PLICHT hebben dat geld te besteden aan het waterbeheer in de ruimste zin van het woord. Dat wil zeggen aan uw en mijn veiligheid, aan het zuiveren van uw afvalwater e.d. Op het moment dat je de waterschappen als zelfstandige bestuurslaag afschaft vervalt ook deze koppeling! Het waterschap hoeft nl. geen afweging te maken tussen het opknappen van een bejaardenhuis, de aanleg van een rotonde of het verbeteren van de dijken. Een provincie of het Rijk doet dat wel. De besteding van het geld ligt besloten in de taak van het waterschap. Dat nog niet alle dijken op orde zijn, heeft te maken een risicoanalyse (de slechtste plekken eerst), niet alles tegelijk kunnen aanpakken en de politieke wens om de stijging van de tarieven beperkt te houden. Het afgelopen jaar hebben de waterschappen -voor de zoveelste keer bewezen- geruisloos te kunnen schakelen tussen te veel en te weinig water. Het enige nieuwe is dat ze er nu oa via Twitter ruchtbaarheid aan geven. Waarom iets wat goed werkt opheffen? Aannemende dat de taak waterbeheer (we leven in een delta) niet ter discussie staat, waarom denk je dan dat wat je ervoor terugkrijgt, beter werkt?
Advertentie