De afgelopen weken hebben we de zorgen van burgers over de luchtkwaliteit in hun gemeente verzameld. Iedereen die met de check van het Longfonds de luchtkwaliteit bij hem of haar in de buurt checkte, kon ook laten weten waar hij of zij zich zorgen over maakt in zijn gemeente. Denk aan bijvoorbeeld houtrook, verkeer of intensieve veehouderij. Dat is massaal gedaan: zo’n 85.000 mensen hebben ons laten weten wat hun zorgen zijn. Wij zorgen ervoor dat al die reacties de komende weken bij de gemeenten terechtkomen.

Het grootste deel van Nederland voldoet niet aan de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie.  In verschillende gemeenten worden zelfs de veel slappere Europese normen overschreden, zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Maar ook in gemeenten als Arnhem en Den Bosch is dit het geval. Op dit moment zijn er onvoldoende maatregelen om de lucht gezonder te maken. En de maatregelen die genomen worden, zijn niet effectief genoeg en leveren te weinig gezondheidswinst op.

Verkeer en houtstook

Bronnen als verkeer en houtstook hebben een groot effect op de lokale luchtkwaliteit. Dat blijkt uit onderzoek dat TNO in opdracht van het Longfonds heeft gedaan. Een belangrijke maat voor de luchtvervuiling door verkeer is stikstofdioxide (NO2), een gas dat het gevolg is van verbranding. De bijdrage van persoonsverkeer aan de NO2 concentraties is in Nederland gemiddeld 13%. In steden als bijvoorbeeld Amsterdam of Rotterdam, met een hoge verkeersdruk, is de bijdrage nog groter. In Amsterdam is het aandeel NO2 door verkeer zelfs bijna 20%, blijkt uit het onderzoek van TNO.

Het stoken van hout zorgt vooral voor fijnstof in de lucht. TNO heeft berekend dat houtstook in de winter gemiddeld verantwoordelijk is voor 10% van de fijnstofconcentraties.

Maatregelen nemen

Deze cijfers laten echt zien dat er een verschil gemaakt kan worden. Door niet op hout te stoken en te kiezen voor zero-emissie, kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan het gezonder maken van de lucht. Het is aan gemeenten om maatregelen te nemen om deze lokale bronnen aan te pakken. Denk aan het invoeren of uitbreiden van een (strengere) milieuzone, het weren van scooters en brommers uit de binnensteden en het invoeren van snelheidsbeperkingen om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Gemeenten kunnen daarnaast inzetten op het bevorderen van zero-emissie mobiliteit, zoals het plaatsen van meer elektrische laadpalen, het gebruik van elektrische bussen en voorrang te geven aan fiets en voetganger.

Vrijwilligers

Een belangrijke rol is er de komende weken voor onze vrijwilligers. Vaak samen met een longpatiënt zullen zij in actie komen om in hun gemeente de zorgen van burgers aan de nieuwe coalities te overhandigen. Op donderdag 26 april heb ik met een vrijwilliger de zorgen van Rotterdamse burgers overhandigd aan de gemeente. Zo willen we alle gemeenten in Nederland overtuigen dat het nodig is om ook lokaal aan de slag te gaan met gezonde lucht. Houd ons op Twitter in de gaten voor de resultaten.