Maar ook bij blokken van aaneengesloten grondgebonden woningen kunnen plukjes van particuliere woningen een remmende factor zijn. Woningcorporaties kunnen hier in principe wel om heen renoveren, maar dat blijkt in de praktijk toch best lastig te zijn. Het is bijvoorbeeld niet fraai als hier en daar een woning geen nieuwe gevel of dak heeft. De particuliere huiseigenaar kan bezwaar aantekenen. Ook al omdat de courantheid van haar woning kan af nemen. Immers haar niet verduurzaamde woning is een negatieve uitzondering vergeleken met de overige woningen. Daarnaast kan de welstandscommissie bezwaar aan tekenen.

Maatregelen Klimaatakkoord nog niet voldoende

Het is niet zo dat eigenaren van gespikkeld bezit niet in hun woning willen investeren in samenhang met woningcorporaties. In Amersfoort kunnen bijvoorbeeld woningeigenaren profiteren van de gunstige tarieven die woningcorporaties weten te bedingen bij schilders of isolatiebedrijven. We praten dan over bedragen van enkele honderden tot duizenden euro’s.  Bij de stappen die gezet moeten worden naar aardgasvrij “ready” praten we evenwel over bedragen die beginnen bij €15.000 à €20.000,-. Zeker in rekenschap nemend dat eigenaren van het gespikkeld bezit veelal een laag besteedbaar inkomen hebben, is de financiering een grote barrière. De voorgestelde maatregel van het Klimaatakkoord om de belasting op aardgas te verhogen en op elektriciteit te verlagen, maakt maatregelen wel aantrekkelijker, maar gaat nog niet het verschil maken. De stap naar gebouw gebonden financiering, waarbij de investering gekoppeld wordt aan de woning en niet aan de eigenaar, is zeer positief. Alleen de maximale terugverdientijd van 10 tot 15 jaar (woonlastenneutraal) is niet toereikend voor het benodigde investeringsbedrag dat wel kan oplopen tot €80.000,-.

Ontzorging

Financiering is overigens niet het enige issue. De woningeigenaar heeft behoefte aan een onafhankelijk advies over wat zij kan doen in de woning. Ook dat zij het comfort heeft dat de uitvoerende partijen van niveau zijn en dat de kwaliteit van uitvoering gegarandeerd is. Met andere woorden, zij heeft behoefte aan ontzorging. De woningcorporaties geven aan dat de woningeigenaren kunnen profiteren van de aanzienlijke kostenvoordelen van de inkooptender. Maar zij geven ook klip en klaar aan dat de ondersteuning van de huiseigenaar bij de keuze van maatregelen en het verdere proces (ontzorging) nadrukkelijk niet de verantwoordelijkheid van de woningcorporatie is. Dit geldt (uiteraard) ook voor de financiering.

De ervaring met de vele initiatieven gericht op het verduurzamen van particuliere woningen leert dat het van belang is om de huiseigenaar te ontzorgen bij de verschillende stappen in de klantreis. Hiermee is veel ervaring op gedaan in de afgelopen jaren. Een van de lessen is dat de kosten van deze ontzorging bij grote aantallen te overzien zijn. Uitdaging blijft uiteraard om de particuliere huiseigenaar te verleiden om ook echt stappen te zetten. De hypothese is dat dit het geval is binnen de context van een georkestreerde wijkaanpak van de gemeente met helderheid over het jaartal waarop de wijk geen aardgas aansluiting meer heeft en bij een aantrekkelijk aanbod vanuit de inkooptender.

Slotsom

Met dit artikel is duidelijk geworden dat het gespikkelde bezit binnen de woonblokken van woningcorporaties een aanzienlijke rem kan vormen voor de startmotor van het Klimaatakkoord. Maatregelen binnen het Klimaatakkoord, zoals gebouw gebonden financiering, helpen, maar zijn niet voldoende. De woningcorporaties zijn bereid om de particuliere woningeigenaren te laten profiteren van de aanzienlijke kostenvoordelen van de inkooptenders, maar de ontzorging en de aanvullende ondersteuning bij de financiering van de onrendabele top zal door anderen dienen plaats te vinden. Er is een partij nodig die deze uitdagende opdracht op wil pakken. Zonder publieke middelen gaat dit zeer waarschijnlijk nog niet lukken. Wie pakt de handschoen op?