Leegstand treft kantoren bij ov-knooppunten even hard

Kantoren bouwen rond grote, goed bereikbare stations is toch niet de enige oplossing voor de stagnerende kantorenmarkt. Kantoren bij ov-knooppunten staan net zo vaak leeg als op andere locaties. Er is zelfs sprake van knooppuntkannibalisme. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Twente, de Vrije Universiteit Amsterdam en StedenbaanPlus.

Multimodale knooppunten

De afgelopen jaren werd bouwen rond multimodale knooppunten – die zowel met de trein als met de auto goed bereikbaar zijn – fors gepromoot. Dat geldt voor woningen, maar vooral ook voor kantoorlocaties. Immers, stationsgebieden met een goede autobereikbaarheid zijn aantrekkelijke kantoorlocaties. Nu blijkt echter dat de werkgelegenheid de afgelopen tien jaar rondom stations amper is gegroeid.

Leegstand niet lager

Stationslocaties in de Zuidelijke Randstad – waarop in het onderzoek de focus lag - doen het qua leegstand niet beter dan andere locaties: leegstand van kantoorlocaties is er niet lager en leegstaande kantoren hebben statistisch gezien ook geen grotere kans om vol te raken. Ook is er sprake van knooppuntkannibalisme: de bouw van kantoren op nieuwe ov-knooppunten gaat deels ten koste van bestaande knooppunten.

Meer factoren spelen een rol

Leegstand blijkt complexer dan de aan- of afwezigheid van openbaar vervoer. De veronderstelling was dat kantoorlocaties bij knooppunten van openbaar vervoer het beter zouden doen. Maar ov is slechts een van de factoren, zagen de onderzoekers. Het gaat bijvoorbeeld ook over de huurprijs, bouwjaar, parkeernormen en het opleidingsniveau in de omgeving. Enkel het feit dat er een station staat, is geen garantie voor een aantrekkelijke werkomgeving.

Gemeenten, begin met aanpak ov-locaties

Leegstand is uitgerekend op stationsknooppunten wel zonde, constateren de onderzoekers tegelijkertijd. Want werklocaties bij goed OV zorgen voor minder verkeer op de weg en dus voor een duurzamere bereikbaarheid van de Randstad. Het advies van de onderzoekers luidt dan ook: als gemeenten leegstand willen aanpakken, begin dan met de kantoorlocaties bij het station.

Herbestemmen en saneren

Het knooppuntenbeleid moet in het vervolg niet alleen gericht zijn op het toevoegen van nieuwe kantoren bij stations, maar vooral op het terugdringen van de leegstand op goede ov-locaties. Herprioritering van nieuwbouwlocaties, het saneren van het (over-)aanbod, en het herbestemmen van kantoorlocaties zijn de komende jaren essentiële elementen voor het succes van ov-knooppuntenbeleid in de Zuidelijke Randstad en elders in Nederland, aldus de onderzoekers.