Dossier: Overheden in financiële crisis

De kredietcrisis is hard aangekomen bij gemeenten, provincies en een enkel waterschap. Samen lijden ze een paar honderd miljoen euro verlies. Een duur en pijnlijk lesje overheidsfinanciën. Was het te voorkomen geweest? Wie zijn er verantwoordelijk voor het onderbrengen van zulke kapitalen bij deze banken? Waarom zijn sommige overheden erin geslaagd net op tijd hun geld veilig te stellen en anderen niet? En wat gaan de verliezen betekenen voor het beleid van provincies en gemeenten? Alles daarover in dit dossier.
-
Kabinet bouwt crisismaatregelen versneld af
Door het sneller dan verwachte economische herstel na de kredietcrisis, kan het kabinet volgens minister Henk Kamp (Sociale Zaken) 'op een verantwoorde manier' crisismaatregelen afbouwen. -
Crisis treft gemeenten hard
De financiële crisis heeft de gemeenten veel geld gekost. Uit vrijdag gepubliceerd onderzoek blijkt dat de gemeenten in 2009 samen een financiële strop van 1,8 miljard hadden. -
Crisis- en Herstelwet van belang maar niet onmisbaar
Sommige lokale bestuurders vrezen verdere vertraging van de Crisis- en Herstelwet, nu Balkenende IV is gevallen. Anderen relativeren: 'De wereld valt heus niet om.' -
Balkenende vindt dat crisiswet door moet gaan
Het aan het werk helpen van mensen mag niet controversieel verklaard worden. Dat stelde premier en CDA-leider Jan Peter Balkenende maandagavond tijdens een partijbijeenkomst in Nijmegen. -
'Crisiswet verdwijnt achter politieke horizon'
De crisis- en herstelwet verdwijnt voorlopig achter een politieke horizon, stelt Eelco Brinkman, voorzitter van ondernemersorganisatie Bouwend Nederland. 'Het wordt een jaar van doorsukkelen', aldus een woordvoerder namens Brinkman. -
VNG: Niet goed voor het land
De val van het kabinet is niet goed voor Nederland, vindt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. ,,Er zijn een hoop majeure beslissingen te nemen'', aldus een woordvoerder zaterdag. -
Brabantse crisisaanpak is bouwen, bouwen, bouwen
De maatregelen die de provincie Noord-Brabant precies een jaar geleden nam om de regionale economie draaiende te houden, waren te veel gericht op de bouw. ,,Daardoor zijn andere perspectiefrijke sectoren van de Brabantse economie bijna volledig buiten schot gebleven'', schrijft een onafhankelijk bureau in een evaluatie in opdracht van de provincie. Als voorbeeld noemen de onderzoekers de kenniseconomie. -
EU-geld eerder ingezet tegen werkloosheid
Staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) haalt 30 miljoen euro subsidie eerder uit het Europees Sociaal Fonds (ESF) om de werkloosheid in Nederland aan te pakken. Het geld komt bovenop de 50 miljoen euro aan ESF-geld dat hiervoor al was gereserveerd. -
14 gemeenten in het rood
Veertien noodlijdende gemeenten staan volgend jaar onder curatele. Ook op lokaal niveau wordt de crisis voelbaar. -
‘Gemeenten moeten zich op het ergste voorbereiden’
Gemeenten staan er financieel veel beroerder voor dan het periodiek onderhoudsrapport gemeentefonds (POR) 2010 van het ministerie van Binnenlandse Zaken wil doen geloven. De cijfers van het POR blijken uiterst gedateerd. -
Kamer akkoord met crisiswet
De Tweede Kamer heeft woensdagochtend ingestemd met de crisis- en herstelwet die moet leiden tot snellere procedures bij de bouw en aanleg van onder meer wegen, woningen en windmolenparken. Dinsdag was tijdens een stemming in het parlement via wijzigingsvoorstellen het wetsvoorstel op een aantal punten aangepast. -
Divosa: ouderen de dupe van crisis
Oudere bijstandsgerechtigden worden de dupe van de crisis. Dat blijkt uit de Divosa-monitor 2009 die vandaag verschijnt. Sociale diensten stellen daarin dat ouderen het grootste risico lopen langdurig werkloos te blijven. Toch staan zij maar zelden bovenaan de to-do lijst van bestuurders. -
'Crisis wordt nog veel erger'
Er is geen enkele reden om optimistisch te zijn over de gevolgen van de economische crisis voor de arbeidsmarkt. ‘Het probleem van hardnekkige werkloosheid is weer helemaal terug en gaat ons nog jarenlang bezighouden’. -
Gemeenten storten zich op bouwsubsidie
Gemeenten hebben zich opnieuw massaal gestort op de subsidiepot voor woningbouw die wegens de crisis beschikbaar is. Er zijn in de tweede ronde ruim elfhonderd aanvragen ingediend met een waarde van iets boven de 250 miljoen euro. -
Zeeland bereidt claim voor tegen BNG
De provincie Zeeland overweegt een rechtszaak aan te spannen tegen de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Zeeland heeft in 2002 via de BNG indertijd 5 miljoen euro belegd in een garantieproduct van het inmiddels falliete Lehman Brothers. -
Milieugeld ingezet ter bestrijding van crisis
Provincies, waterschappen en gemeenten gaan een groot aantal milieuprojecten versneld uitvoeren om de gevolgen van de crisis te bestrijden. In totaal wordt een bedrag van 500 miljoen euro naar voren gehaald. -
‘Crisiswet ondermijnt draagvlak’
Uitblijven van vroegtijdig onderzoek naar verscheidene varianten staat volgens de Commissie Milieu-effectrapportage haaks op eerdere besluitvorming van kabinet. -
Criminaliteit dreigt toe te nemen door crisis
De criminaliteit in Nederland dreigt door de economische crisis toe te nemen. Het ministerie van Justitie gaat daarom verder met het beleid om te voorkomen dat mensen in de fout gaan en criminelen in herhaling vallen. -
CDA: vertrouwen in Nederland na crisis
Het CDA vertrouwt er op dat Nederland sterker uit de crisis komt. ,,De kracht van Nederland is enorm. Als we de potentie aanboren die Nederlanders in zich hebben, kunnen we alles!'', zegt CDA-fractievoorzitter Pieter van Geel in een eerste reactie op de miljoenennota. -
Economische crisis thema van de troonrede
De troonrede van koningin Beatrix stond dit jaar voor het overgrote deel in het teken van de wereldwijde economische en financiële crisis van het afgelopen jaar. Die crisis heeft ook Nederland hard geraakt, zei de koningin in haar dertigste troonrede. Namens de regering waarschuwde ze dat de gevolgen nog lang gevoeld zullen worden. -
Beatrix: gevolgen crisis nog lang gevoeld
De gevolgen van de wereldwijde crisis zullen nog lang gevoeld worden. Dat zei koningin Beatrix dinsdag in de troonrede. -
Haast maken met lokale bouwprojecten
De Crisis- en Herstelwet houdt te weinig rekening met gemeenten. De VNG pleit voor het aanwijzen van ‘lokale projecten van nationaal belang’, zodat daarin meer tempo komt. -
Bouwers manen kabinet tot spoed
Prachtig, die kabinetsplannen van dit voorjaar om de bouw in Nederland te stimuleren. Goed voor de economie. Maar het moet wel veel sneller, zegt Elco Brinkman, voorzitter van brancheorganisatie Bouwend Nederland dinsdag in een vraaggesprek met het ANP. 'Voordat de plannen vertaald zijn in een heipaal die de grond in gaat, dat duurt allemaal veel te lang.' -
Overheden vluchten naar veilig BNG
Gemeenten, provincies en andere semipublieke instellingen stallen hun overtollig kapitaal in toenemende mate bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). -
Gemeenten verhogen grondprijs ondanks crisis
Veertig procent van de gemeenten heeft dit jaar de grondprijzen verhoogd, ondanks de crisis. De grond werd soms wel tien procent duurder, zo blijkt uit een onderzoek van de Vereniging Eigen Huis (VEH) onder 25 gemeenten. -
Crisis levert miljoenen voor monumenten op
De provincies en cultuurminister Ronald Plasterk investeren samen 38 miljoen euro in de restauratie van rijksmonumenten. -
In 't Veld: 'Democratie in staat van crisis'
De democratie met één keer per vier jaar verkiezingen is in de huidige netwerksamenleving ‘onwerkbaar’, vindt bestuurskundige professor Roel in ’t Veld. -
Forse verliezen voor fondsen stortplaatsen
De provincies verloren vorig jaar ruim 25 miljoen euro op beleggingen in de nazorgfondsen voor stortplaatsen. Grootste verliezers: Noord-Brabant en Zeeland. -
‘IJslandse tegoeden niet helemaal weg’
Lagere overheden hebben er weinig vertrouwen in dat ze wat terugzien van hun IJslandse tegoeden. Ten onrechte, vindt de Nederlandse bewindvoerder Marinus Pannevis, die de Nederlandse boedel van Landsbanki beheert. -
Jongeren bang voor oneerlijke concurrentie arbeidsmarkt
Bijna zes op de tien jongeren van 15 tot en met 22 jaar denken dat de beter opgeleide jeugd door de economische crisis hun leeftijdsgenoten met weinig of geen diploma's gaan verdringen op de arbeidsmarkt. Vooral middelbare scholieren en laaggeschoolden zelf vrezen dat de banen, waarvoor nauwelijks papieren nodig zijn, vaker ingenomen zullen worden door hoger opgeleide jongeren. -
Gemeenten beleggen 'veilig' in microkrediet
De oecumenische ontwikkelingscoöperatie Oikocredit biedt samen met de Bank Nederlandse Gemeenten gemeenten de mogelijkheid om te beleggen in microkredieten in ontwikkelingslanden. De ingelegde som wordt door de BNG gegarandeerd. -
Gemeenten krijgen subsidie voor 15 duizend woningen
De komende tijd krijgen 155 gemeenten subsidie om 15.000 koop- en duurdere huurwoningen af te bouwen. Door de recessie waren veel bouwprojecten stilgevallen. -
Nederlanders geen idee van crisisbeleid overheid
Nederlanders zijn slecht op de hoogte van de maatregelen die het kabinet neemt om de economische crisis te bestrijden. Dat meldt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) donderdag op grond van gesprekken die het heeft gevoerd met groepen Nederlandse burgers. -
Crisis dwingt externe bureaus tot prijsstunten
De crisis dwingt advies- en organisatiebureaus hun tarieven te verlagen. Overheden zeggen tot 30 procent minder te betalen voor extern ingehuurde krachten. De dalende tarieven zijn een gevolg van toegenomen concurrentie. Steeds meer advies- en organisatiebureaus begeven zich op de overheidsmarkt, doordat het bedrijfsleven als gevolg van de economische crisis steeds minder externen inhuurt. -
‘Externe inhuur kwart goedkoper’
De crisis dwingt advies- en organisatiebureaus hun tarieven te verlagen. Overheden zeggen tot 30 procent minder te betalen voor extern ingehuurde krachten. -
Het gaat slecht met grondverkoop gemeenten
De grondexploitatie van gemeenten zit in het slop door de financiële en economische crisis. Daardoor dreigen voor veel gemeenten forse tekorten op hun begroting. Dat zei voorzitter Adriaan Visser van de vereniging van gemeentelijke grondbedrijven VVG maandag naar aanleiding van berichtgeving in Het Financieele Dagblad. -
Crisis dwingt tot minder ambtenaren
Tegenvallende inkomsten en stijgende uitgaven nopen gemeenten tot bezuinigingen op personeel. Dat blijkt uit navraag van Binnenlands Bestuur bij verschillende gemeenten. -
Crisis dwingt eerste gemeenten tot inkrimpen ambtenarenkorps
Van complete vacaturestops door de crisis is bij gemeenten geen sprake. Wel wordt er hier en daar al flink geschaafd aan de formatie. -
Gedeputeerde Noord-Holland weggestuurd
De VVD-statenfractie in Noord-Holland laat gedeputeerde Cornelis Mooij vallen. De liberale statenleden zullen tijdens de lopende coalitieonderhandelingen een nieuwe kandidaat voordragen om zijn post over te nemen, zo maakte de fractie zondag bekend. Afgelopen week bleek de VVD in Noord-Holland nog verdeeld over de kwestie. -
'DNB kon niet waarschuwen voor Icesave'
De Nederlandsche Bank (DNB) kon rekeninghouders bij Icesave vorig jaar onmogelijk waarschuwen dat de bank op omvallen stond. -
Motie van afkeuring tegen bestuur Noord-Holland
De voltallige oppositie in de Provinciale Staten van Noord-Holland heeft maandag een motie van afkeuring ingediend tegen het provinciebestuur. De oppositie houdt het college van Gedeputeerde Staten verantwoordelijk voor de bij de IJslandse bank Landsbanki verdwenen miljoenen euro's. -
Voltallig college Noord-Holland treedt af
Het voltallige college van gedeputeerde staten van Noord-Holland treedt af. Dat hebben de voorzitters van de fracties van de VVD en de PvdA in de staten woensdag laten weten. -
Noord-Holland verloor controle over miljoenenbeleggingen
Geen risicomanagement, ontbrekend overzicht, overbodig lenen. De treasury van Noord-Holland deugt niet, zo constateert de eigen onderzoekscommissie. Gedeputeerde Staten weigeren de verantwoordelijkheid te nemen. -
GS Noord-Holland schatten risico verkeerd in
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben de eigen financiële regels van de provincie overtreden. Dat is een van de belangrijkste conclusies uit een rapport van de provinciale onderzoekscommissie naar de verdwenen Noord-Hollandse miljoenen. -
Klein deel ‘verloren’ beleggingen terug
Mondjesmaat zien gemeenten wat terug van de bij IJslandse banken en Lehman belegde miljoenen. Een enkeling neemt alvast het verlies. -
Regering zat fout met kroonvernietiging
De regering had de provincie Noord-Holland en verschillende gemeenten niet mogen tegenhouden in hun claim op IJsland-tegoeden. Dat oordeelde de Raad van State vandaag. -
Miljoeneninjectie voor Rotterdamse economie
Rotterdam investeert nog dit jaar versneld 123 miljoen euro om de stad door de economische crisis te loodsen. De Maasstad houdt er sterk rekening mee dat de eigen economie harder wordt geraakt dan de Nederlandse. -
VNG zet in op bevriezen loon gemeenteambtenaar
De komende twee jaar wordt het salaris van gemeenteambtenaren bevroren. Dat is de inzet van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bij de cao-onderhandelingen. -
Waterschappen halen investeringen naar voren
In navolging van andere lokale en regionale overheden willen ook de waterschappen grote investeringen naar voren halen om de economische crisis te verzachten. -
Enorme bezuinigingen voor Amsterdam
Om de gevolgen van de economische crisis te kunnen opvangen, moet de gemeente Amsterdam de komende jaren drastisch snijden in de gemeentelijke begroting. -
Steden trekken 39 miljard uit voor crisisbestrijding
De grote steden vragen de komende tien jaar 4,9 miljard euro van het kabinet. In ruil daarvoor zijn zij bereid om 39 miljard te investeren in het opknappen van wijken, woningen en wegen. -
'Solidariteitsfonds voor Haagse crisis-slachtoffers'
Het Haagse gemeenteraadslid Willem van der Velden roept B&W en gemeenteraadsleden op om eenmalig vijf procent van hun bruto salaris af te staan aan een nog op te richten Solidariteitsfonds voor Hagenaren die als gevolg van de crisis in de bijstand komen. Alles bij elkaar zou het dan gaan om 100.000 euro. -
Landelijk netwerk van mobiliteitscentra
Werklozen en met ontslag bedreigd personeel kunnen vanaf maandag in het hele land terecht bij zogeheten mobiliteitscentra om zo snel mogelijk een andere baan te vinden. -
Crisis versterkt concurrentie tussen overheidsadviseurs
Wie adviseren wil, advisere de overheid. Die geldt doorgaans als betrouwbare markt. Wet- en regelgeving is recession-proof en de budgetten liggen aan het begin van het jaar vast. De huidige kredietcrisis treft echter ook adviseurs. -
Den Haag telt tot tien bij aanpak crisis
Opmerkelijk stil bleef het na het overleg tussen rijk, provincies en gemeenten over de aanpak van de economische crisis. Den Haag lijkt eerst te willen weten hoe erg het is, om vervolgens met plannen te komen. -
Vloedgolf aan woz-bezwaren
Gemeenten rekenen op een golf van bezwaarschriften tegen de woz-aanslagen. Deze aanslagen zijn gebaseerd op de nieuwe taxatie van de woningwaarde. -
Leiden neemt maatregelen tegen werkloosheid door crisis
De gemeente Leiden wordt werk- en scholingsmakelaar voor haar eigen burgers. Mensen die hun baan dreigen kwijt te raken door de kredietcrisis, worden gekoppeld aan bedrijven die wel op hun diensten zitten te wachten. Als dat niet lukt, worden ze naar school gestuurd om zich vast om te scholen voor als de economie weer aantrekt. -
Ook ABP zwaar onder druk
De economische teruggang drukt zwaar op de schouders van pensioengigant ABP. De dekkingsgraad, de mate waarin het fonds in de toekomst de pensioenen kan garanderen, is in het vierde kwartaal met 28 procentpunt teruggelopen tot 90 procent eind december. De dekkingsgraad komt daarmee ver onder de vereiste 125 procent. -
CPB: Investeringen juist niet naar voren halen
Gemeenten die investeringen naar voren halen om de economie een handje te helpen, zijn verkeerd bezig. Het is volgens het CPB juist beter niet te veel met de geldbuidel te rammelen. -
Pensioenfonds zorgsector hard geraakt door crisis
Door de kredietcrisis is de dekkingsgraad van het Pensioenfonds Zorg en Welzijn in het vierde kwartaal gedaald naar 92 procent van 126 procent. Dat meldde het pensioenfonds voor de zorgsector donderdag. -
VNG wil begrotingsregels tijdelijk versoepelen
De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) wil dat het kabinet tijdelijk de begrotingsregels versoepelt en een hoger tekort bij lokale overheden toestaat. -
Ook gemeente moet sneller betalen
Het kabinet kan provincies en gemeenten niet juridisch dwingen tot een kortere betalingstermijn, maar zal daarop wel sterk aandringen. Dit antwoordt minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken op schriftelijke vragen van VVD-Tweede Kamerlid Ton Elias. -
Gemeenten willen rood kunnen staan
Provincies moeten het door de vingers zien als gemeenten door de recessie in de rode cijfers belanden. Tijdelijke tekorten zijn onafwendbaar als de lagere overheid, net als het rijk, Keynesiaanse maatregelen neemt om de economie op gang te krijgen. -
Overheden jagen op financieel talent
Tal van overheden jagen op financieel specialisten nu er banenverlies is bij banken en verzekeraars. Grote werkgevers in de publieke sector profiteren, maar kleine gemeenten staan nog steeds met lege handen. -
Balkenende roept lokale overheden op te investeren
Premier Jan Peter Balkenende wil dat lokale en provinciale bestuurders het maximale gaan investeren in nieuwe wegen, woningbouw en groot onderhoud van infrastructuur. Dat kan volgens hem de economie versterken in de huidige financiële crisis. -
Wethouders weg vanwege IJslandtegoeden
Twee wethouders van de gemeente Pijnacker-Nootdorp hebben vrijdag besloten vrijwillig op te stappen en hun portefeuille ter beschikking te stellen. Dat maakte de gemeente bekend. -
Recessie dwingt gemeenten tot bezuinigen
Gemeenten krijgen forse klappen door de recessie. Omdat dit jaar de inkomsten met honderden miljoenen euro’s dalen en de uitgaven naar verwachting aanzienlijk zullen stijgen, zijn ombuigingen noodzakelijk. -
Kredietcrisis gouden kans voor werven ICT-ers
De overheid lijkt de periode van economische teruggang aan te grijpen om het tekort aan ICT’ers weg te werken. Dit blijkt uit de onderzoeksresultaten van de nieuwe ICT Barometer van Ernst & Young. -
KvK Den Haag roept gemeenten op tot actie
De Kamer van Koophandel Den Haag roept lokale overheden op de vergunningverlening te versnellen en geplande investeringen eerder te doen. Dit om ondernemers tegemoet te komen in hun strijd tegen de gevolgen van de kredietcrisis. -
Zwakke broeders klampen zich vast aan een onbetrouwbare reddingsboei
Het aantal gemeenten met financiële problemen slinkt. Maar met angst en beven wachten ze de maartcirculaire af. ‘Het zou weleens flink kunnen tegenvallen met de hoogte van de uitkering van het rijk.’ -
Pas na het Voorjaarsoverleg duidelijkheid
De inkomsten van gemeenten staan op de tocht. Welke gevolgen de crisis heeft, hangt mede af van de investeringen die het rijk zal doen om de recessie het hoofd te bieden. -
In actie voor banen voordat het te laat is
Het CPB voorspelt dat binnen twee jaar tweehonderduizend mensen extra hun baan verliezen. Sommige gemeenten hebben de noodscenario’s al klaar, andere wachten af. -
PvdA Goes kritisch over gebrekkige risicospreiding
De PvdA in Goes is kritisch over het niet toepassen van risicospreiding door de gemeente Goes. Het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten heeft onafhankelijk onderzoek gedaan naar het handelen van medewerkers en bestuurders in Goes toen zij twaalf miljoen op een rekening van de IJslandse bank Landsbanki zette. -
Bijleveld roept op: ‘Gepaste stijging lokale lasten’
Gemeenten moeten bij een stijging van hun lokale lasten komend jaar ‘om en nabij’ het inflatiecijfer uitkomen. Dat heeft staatssecretaris Ank Bijleveld van Binnenlandse Zaken gezegd in antwoord op Kamervragen. -
Alphen betaalt IJslandse miljoenen terug aan IJsselstein
Stel, je hebt als gemeente een lening nodig van ongeveer vijf miljoen euro. Maar de geldmakelaar verplicht je acht miljoen te lenen. Wat doe je dan met de overtollige drie miljoen? -
'Bouwers moeten niet zwichten voor druk gemeenten'
Projectontwikkelaars en bouwondernemers moeten zich niet door gemeenten onder druk te laten zetten om toch te gaan bouwen als er onvoldoende woningen van een project zijn verkocht. Die oproep doet de branchevereniging voor bouwers en ontwikkelaars NVB aan haar leden. -
Winstwaarschuwing voor gemeenten
Financiële experts manen gemeenten voorzichtig te begroten. Zij denken dat er in 2009 minder geld uit het gemeentefonds komt dan nu wordt gedacht. -
Aan Fido lag het niet
De Wet Financiering decentrale overheden blijft onveranderd. De overheden zien in de verloren gegane banktegoeden geen reden om Fido aan te passen. -
Limburg wapent zich tegen slapte
Limburg gaat samen met de gemeenten, het bedrijfsleven en kennisinstellingen in de provincie de lokale gevolgen van de kredietcrisis bestrijden. -
Veilige banken profiteren van crisis
Gemeenten stallen hun overtollige middelen bij voorkeur bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De kredietcrisis versterkt zijn positie als marktleider. -
Hier stallen gemeenten hun geld
Gemeenten stallen hun overtollige middelen bij voorkeur bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De kredietcrisis versterkt zijn positie als marktleider. Bijna de helft van alle gemeenten – 210 – blijkt geld te hebben uitstaan bij binnen- en buitenlandse banken. -
Crisisoverleg kabinet, werkgevers en bonden
Het kabinet overlegt volgende week met werkgevers en de vakbeweging om de negatieve gevolgen van de kredietcrisis op de economie het hoofd te bieden. -
De regels zijn goed, de keuzes deugen niet
Overheden die het schip in zijn gegaan met IJslandse banken claimen ten onrechte dat ze niets verkeerds hebben gedaan, vindt Arco van de Ven. ‘Je moet als overheid zelf de risico’s afwegen en je niet achter de regels verschuilen.’ -
Overheden versus Bos: vanmiddag duidelijkheid
De spanning tussen de gedupeerde overheden met IJslandse spaartegoeden en minister Bos loopt op. De provincie Noord-Holland verwacht in de loop van maandagmiddag mededelingen te kunnen doen over hoe het verder moet met de claim tegen Landsbanki. -
Kroonvernietiging optie bij kwestie spaartegoeden
Uiteindelijk zal minister Bos aan het langste eind trekken in de spaargeldruzie met Noord-Holland. Als lagere overheden handelen in strijd met het algemeen belang, kan een kroonvernietiging hun beslissingen teniet doen. -
Krappere kas bij bouwprojecten
Financieringsproblemen kunnen vertraging opleveren van bouwprojecten, vooral daar waar privaat geld in het spel is. -
Treasurers willen ‘schaduw-rating’ banken
Gemeenten vertrouwen de rating-agencies niet langer en willen de kredietwaardigheid van banken ook zelf gaan beoordelen. -
Statenbreed onderzoek kredietcrisis Noord-Holland
Er komt een statenbreed onderzoek in Noord-Holland naar de toedracht en de gevolgen van de kredietcrisis voor de provincie. Dat hebben Provinciale Staten van Noord-Holland donderdagavond unaniem besloten tijdens een vergadering in Heiloo. -
Twee procent van tien miljard foetsie
Decentrale overheden voor miljoenen in het schip. Staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken wil informatie over mogelijk onrechtmatig bankieren. -
VNG wil parlementair onderzoek financiële crisis
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) steunt de oproep voor een parlementair onderzoek naar de financiële crisis. -
De grote speelruimte van de treasury
De treasury van gemeenten en provincies kan vaak naar eigen inzicht handelen. De meeste wethouders en gedeputeerden hadden vaak geen idee waar hun geld precies stond. -
Het is ook crisis bij de buren
Niet alleen Nederlandse lokale overheden komen door de kredietcrisis in de problemen. Ook steden, gemeenten en deelstaten in de landen om ons heen zijn getroffen. -
Bankieren bij de staat had ook gekund
Niet één gemeente of provincie doet aan schatkistbankieren. Hoewel dat financieel aantrekkelijk kan zijn, en minder risicovol is. -
‘Tweede Kamer en ministeries op scherp zetten’
Vorig jaar werd Eric Polman (48) onderzoeksdirecteur bij de Algemene Rekenkamer. De decentralisatie van rijk naar gemeenten heeft zijn speciale aandacht. De overheid kan de uitvoering van het rijksbeleid best op afstand zetten, maar moet als het nodig is wel de teugels aantrekken. Voorheen was Polman gemeentesecretaris in IJsselstein. -
Woningcorporaties bang voor toekomst
Hoewel er slechts één woningcorporatie spaargeld heeft verloren aan een IJslandse bank (1,5 miljoen euro, naam wordt geheim gehouden), lijkt de schade voor corporaties op de langere termijn grote vormen aan te nemen. -
Miljoenenverlies leidt niet tot ontslag wethouders
Twee wethouders die dinsdagavond in de gemeenteraden van Asten en Pijnacker-Nootdorp ter verantwoording werden geroepen voor een miljoenenverlies, zijn niet uit hun functie gezet. -
Hooijmaijers wilde rendement
‘Nu geld wegzetten in korte deposito’s is het slimste vanwege de rente.’ Noord-Hollands treasury manager Bert Stöver zal nog wel ’s met koude rillingen terugdenken aan de uitspraak die hij in mei van dit jaar deed in Binnenlands Bestuur. -
‘Geld gemeenten veiliger bij Financiën’
Het spaargeld van lagere overheden is in betere handen bij het ministerie van Financiën omdat zij de expertise missen. ‘Paniekvoetbal’, meent de VNG. -
Dagkoersen voor de Wet Fido
Nu gemeenten en provincies tientallen miljoenen euro’s dreigen te verliezen met beleggingen en spaartegoeden bij failliete banken, staat de wet Fido opnieuw ter discussie. -
Grondinkomsten lopen sterk terug
Door de kredietcrisis dalen de opbrengsten uit de grondexploitatie. Slecht nieuws voor gemeenten, omdat de grondinkomsten de laatste jaren steeds belangrijker zijn geworden voor een sluitende begroting. -
‘Alleen nog triple-A bij geldbeheer’
Experts raden gemeenten aan hun treasury-statuten tegen het licht te houden. Dit naar aanleiding van de kredietcrisis die Nederlandse overheden honderden miljoenen kost. -
Bijna kwart miljard van overheden in gevaar
Gemeenten, provincies en waterschappen hebben in totaal een bedrag van 225,8 miljoen euro uitstaan bij de banken Lehman Brothers, Landsbanki Islands en Kaupthing HF Investment Bank. -
Provincie Groningen dupeert noordelijke organisaties
Niet alleen de provincie Groningen lijdt onder haar financiële strop in IJsland, het provinciebestuur beheerde ook miljoenenbudgetten van het noordelijke OV-bureau, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) en Regiovisie Groningen-Assen. -
Gedeputeerde Hooijmaijers: ‘Risico’s verantwoord’
Interview - ‘Ik roep al twee jaar dat we als provincie liever zouden staatsbankieren of ons geld bij ABP zetten. Maar ik krijg van het ministerie van Financiën steeds allerlei argumenten te horen waarom dat niet zou kunnen.' Dat stelt de Noord-Hollandse gedeputeerde Ton Hooijmaijers. -
Fractievoorzitters Noord-Holland boos op Bos
De voorzitters van de statenfracties van VVD en PvdA in Noord-Holland zijn boos op minister Wouter Bos van Financiën om zijn kritiek op de provincies. -
Noord-Holland voor 100 miljoen schip in
De provincie Noord-Holland heeft 98 miljoen euro aan deposito's uitstaan bij banken die in de problemen zijn gekomen. Dat heeft gedeputeerde Ton Hooijmaijers bekendgemaakt. -
Wereld in paniek, rust in gemeentehuizen
De financiële wereld is door de kredietcrisis in paniek, de rijksoverheid draait overuren om te redden wat er te redden valt. In de meeste gemeentehuizen overheerst de rust. -
‘Niemand zegt wat we moeten doen’
De kredietcrisis treft ook de portemonnee van decentrale overheden. Lenen is duurder geworden, spaarsaldi vallen niet onder garantieregelingen. -
Belastinggeld in gevaar door kredietcrisis
Door gemeenten en provincies belegd geld blijkt niet veilig te zijn, strenge regelgeving ten spijt. Noord-Holland dreigde honderden miljoenen euro’s kwijt te raken. -
‘Risico’s hypotheekgarantie moeten van gemeenten naar het rijk’
Gemeenten hoeven in de toekomst nog slechts gedeeltelijk en mogelijk zelfs helemaal niet meer garant te staan voor de hypotheken van hun ingezetenen. -
Ambtenaar voelt voorlopig niets van crisis
Terwijl inmiddels driekwart van de Nederlanders zich zorgen maakt over de kredietcrisis, hoeven ambtenaren niet bang te zijn voor hun baan. Op de korte termijn lijkt het werken in de publieke sector behoorlijk crisisbestendig. Maar mocht de recessie lang genoeg aanhouden dan zijn volgens de AbvaKabo FNV de jonge ambtenaren als eerste het haasje. -
Financiële crisis treft ook de BNG
De winst van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) kalft snel af door de kredietcrisis. De staat en gemeenten kunnen minder dividend inboeken. -
Kredietcrisis raakt Bank Nederlandse Gemeenten
De kredietcrisis raakt ook de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De winst van de BNG daalde in de eerste helft van 2008 met 34 procent ten opzichte van het eerste halfjaar van 2007. De winst bedroeg 73 miljoen euro, tegen 111 miljoen in 2007. De BNG verwacht dit jaar geen herstel meer. -
Financiën wil verder snijden in eigen vermogen van BNG
De staat wil als grootaandeelhouder de reserves van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) verder afbouwen. Dat kan de gemeenten op langere termijn geld kosten. -
'Crisis is goed'
Drie ervaren wethouders nemen met plezier deel aan de bezuinigingscolleges. 'Als er moet worden bezuinigd, wordt politiek pas echt interessant.' Ook de nieuwe burgemeester van Sneek kiest voor een actieve houding. Losser laat burgers meedenken. -
‘Crisis? Overheid gaat er niet over’
Politici komen met het ene na het andere plan om de economie uit het slop te trekken. In werkelijkheid kan de overheid echter bar weinig doen, aldus hoogleraar public management Hans de Groot. ‘Bescheidenheid past.’ -
Wegwerkfiles
Er wordt volop gewerkt aan de weg. Een deel van het werk is naar voren gehaald om de crisis te verjagen. Overheid en bedrijfsleven breken zich het hoofd hoe ze files - en chaos - kunnen vermijden. Communicatie helpt, alternatief vervoer blijft een heikel punt. -
De schuld van Martijn Krabbé
Gemeentelijke kredietbanken hebben het druk. De crisis speelt een rol, maar een belangrijker oorzaak is de ruime aandacht in de media voor schuldhulp. De kredietbanken zien ook steeds vaker tweeverdieners opduiken. -
An officer and a gentleman
De commissaris van de koningin in Noord-Holland krijgt een aantal klappen tegelijk. Maar Harry Borghouts kan wel tegen een stootje. Profiel van een bestuurder met een stijl die uit de mode raakt. -
4x Wijze raad
Overal circuleren lijstjes met projecten die versneld kunnen worden uitgevoerd. Om de crisis te bestrijden en de werkloosheid in te dammen, begroten provincies, gemeenten en waterschappen de komende jaren honderden miljoenen euro’s extra. Vier visies op deze aanpak. -
Crisis komt als geroepen
De haven van IJmuiden moet de economie in de regio IJmond vlot trekken. Rijk, provincie en gemeente investeren in de haven om zo de crisis te bestrijden. Havendirecteur Peter van de Meerakker is enthousiast: ‘In die zin komt de crisis voor ons als geroepen. Zonder de crisis had het wellicht nog een hele tijd geduurd -
Wethouders in crisistijd
Massa-ontslagen dreigen bij Corus in IJmuiden. Bijzondere tijden vragen om een bijzondere aanpak. Daarom spoort het college van Velsen ambtenaren aan buiten de kaders te denken. ‘Erbinnen liggen de oplossingen niet.’ -
Kwakkelende eerste helft
Het kabinet worstelt halverwege de rit met een ernstige recessie. Wat is er terechtgekomen van de leus ‘Samen werken, Samen leven’? Worden de doelstellingen gehaald? Binnenlands Bestuur houdt de voornemens tegen het licht.
-
De sponsor is blut
De sponsorinkomsten lopen door de kredietcrisis hard terug, merken de culturele instellingen. De zalen zitten (nog) vol, maar buitenlandse toeristen laten het massaal afweten. ‘Gemeenten moeten investeringen vooruit schuiven’.
-
‘Pro-actief’ de crisis in
Bij Corus staan binnenkort achthonderd mensen op straat. De gevolgen van de economische crisis zijn al langer voelbaar voor de toeleveranciers in de regio IJmond, vaak kleine bedrijfjes en zelfstandigen. Hoe gaan de getroffen gemeenten om met de malaise? Deel 1 in een serie over crisismanagement.
-
‘Crisis gewoon uitzitten'
Investeringen naar voren halen om de economie op te peppen. Gemeenten willen gehoor geven aan de oproep van premier Balkenende. Het CPB maant juist tot rust. ‘We hebben het vaker geprobeerd, bijna altijd zonder succes.’ -
Financieel stappenplan
De aanzienlijke verliezen die gemeenten hebben geleden in de financiële crisis, roepen de vraag op of zij wel in staat zijn tot goed treasurybeleid. Centralisatie is echter geen garantie op betere beslissingen. -
Behoedzaam plannen
Nu de kredietcrisis steeds verder om zich heen grijpt, doen gemeenten er verstandig aan om niet te veel risico’s te nemen met bouwplannen. Het Planbureau voor de Leefomgeving predikt realiteitszin. ‘Als je één rotte kies hebt, neem je ook niet meteen een kunstgebit.’ -
‘Ze hadden het eerder moeten weten’
‘Iemand met kennis van zaken had eerder moeten weten dat er iets mis was in IJsland’, zegt directeur Public Finance Pauline Bieringa van de Bank Nederlandse Gemeenten. Het is hard nodig dat treasurers professionaliseren. -
‘Niet het einde van het marktsysteem’
De prognoses van het Centraal Planbureau (CPB) spelen een prominente rol bij de politiekebesluitvorming. Soms worden ze ingehaald door onvoorziene ontwikkelinge, zoals nu met de kredietcrisis. Directeur Coen Teulings over het werk van het CPB. 'We kunnen niet voorschrijven wat er moet gebeuren.' -
Stadsvernieuwing in het slop
Stadsbestuurders zijn in paniek nu blijkt dat bezuinigingen op stadsvernieuwing er vanaf 2011 daadwerkelijk komen. ‘Het gaat gewoon niet zonder dat geld.’ -
'Aan te veel geld heb je niks'
Dit jaar hoeven de aandeelhouders niet op een extra dividenduitkering van de Bank Nederlandse Gemeenten te rekenen. Misschien in 2009 weer, zegt BNG-topman Carel van Eykelenburg, al waarschuwt hij provincies en gemeenten: boek het nog maar niet in. -
Slim beleggen binnen de grenzen van de wet
Utrecht en Noord-Holland behoren tot de zeer vermogende overheden. Dat maakt forse extra investeringen mogelijk. Zelfs dan blijven er nog honderden miljoenen over. -
De kabinetscrisis en de gevolgen
Niet alleen schaatser Sven Kramer wisselde de afgelopen week van baan, ook de PvdA-ministers in het kabinet Balkenende IV deden dat. Of ze daar schuldig aan zijn of niet, wie fouten maakte, en welke misverstanden een rol speelden: daarover is het laatste woord nog niet gezegd. Intussen zijn de gevolgen duidelijk. -
Sneller zonder crisiswet
Gemeenten hebben de Crisis- en Herstelwet niet nodig om sneller te kunnen werken aan grote ruimtelijke projecten. De bestaande wet- en regelgeving biedt genoeg ruimte om slagvaardiger op te treden. -
Crisis, what crisis?
Er klink hier en daar iets van teleurstelling door, in de economische jaaroverzichten zoals ze de afgelopen dagen in de kranten hebben gestaan. Waar in januari van dit jaar nog allerwegen voorspeld werd dat de Nederlandse economie in 2009 een crisis van historische proporties zou doormaken, lijkt het nu toch allemaal mee te vallen. -
Niet blind uitbesteden, ook al is het crisis
Het behalen van de door het kabinet voorziene besparing van €35 miljard euro leent zich niet voor de gebruikelijke kaasschaafmethode - ook al is de verleiding daartoe groot. Nieuwe paden dienen door de overheden te worden bewandeld. -
Tuinen we er weer in
Werken die crisismaatregelen nu eigenlijk wel? En sluiten de opbrengsten van die maatregelen een beetje aan bij de kosten ervan? Minister Van der Laan (Wonen, PvdA) heeft laten onderzoeken wat de resultaten zijn van de stimuleringsmaatregelen voor de woningbouw. -
Crisiswet biedt meer dan asfalt
De crisis- en herstelwet is een oprechte poging ingewikkelde procedures terug te dringen, en eigenlijk ook goed voor het milieu. -
Boetepreek
Wat zouden de gemeenten graag wat extra geld willen geven aan mensen met een bijstandsuitkering! Het staat zelfs prominent in het Manifest van de gemeenten, dat de VNG namens alle gemeenten in december 2006 aan de kabinetsformateur stuurde: ‘Gemeenten moeten meer armslag krijgen voor een ruimhartig armoedebeleid. Zo kunnen degenen die langdurig zijn aangewezen op een bijstandsuitkering, worden ondersteund.’ -
Crisis- en Herstelwet is culturele revolutie
Juridische scherpslijpers en de milieubeweging zullen zich keren tegen de Crisis- en Herstelwet. Ga niet afdingen op het wetsontwerp. -
Duurzame speeltjes
De crisis biedt een kans om te breken met de oude - verspillende - economie en toe te werken naar een duurzame samenleving. Die transitie moeten we onder meer bereiken met grootschalige groene overheidsinvesteringen die de economie uit de malaise helpen en meteen ook duurzamer maken. -
Het blijft zo stil
‘We zijn alleen maar beter geworden van de ramp.’ Het is het wonderlijkste hoofdstuk uit het prachtboek van Kees Slager over de Watersnoodramp die Nederland in 1953 trof. -
Dieper in de put dan gedacht
Na mijn vorige relativerende column over de crisis bereikten me nu toch één onheilspellende mededeling en één weinig geruststellende. -
Crisis
-
Praktijkles crisisbestrijding
Wijze economen uit heel de wereld hebben tientallen jaren nagedacht over welke taken het Rijk moet doen en welke taken aan gemeenten en provincies toebehoren. Professor Musgrave van de Harvard-universiteit onderscheidde in 1959, exact vijftig jaar geleden, in zijn boek Theory of Public Finance drie taken voor de overheid. -
De crisis na de crisis
Geen groter misverstand dan te denken dat nu het kabinet ‘er uit’ is (waaruit?) we als Nederland het ergste leed hebben geleden. De crisis na de crisis moet nog beginnen. En die zal langer duren dan een kwaad jaar. -
Heemskerk draait door
Aan het eind van deze week komt het kabinet met plannen om de gevolgen van de economische crisis zo effectief mogelijk het hoofd te bieden. Het is te hopen dat dit herschreven regeerakkoord op een steviger fundament berust dan de aanbevelingen die staatssecretaris van Economische Zaken Frank van Heemskerk (PvdA) afgelopen week deed in het televisieprogramma De wereld draait door. -
Yes we can: De crisis voorbij
Vorige week was ik een weekje in Nederland, na een verblijf van een maand in Kenia. Mijn eerste gesprek was op Schiphol met een mevrouw van wie ik een flesje water kocht. Ze begon spontaan te praten over de crisis. -
Bankiers moeten verantwoordelijkheid nemen
Nederlandse gemeenten zijn bereid te investeren op regionaal niveau om de gevolgen van de economische crisis, blijkt uit verschillende artikelen in Binnenlands Bestuur. Dit is echter zinloos als de banken niet meewerken. -
Bezuinigen met de botte bijl
Op alle ministeries circuleren deze week plannen om de economie uit het slop te trekken. Vooral groene projecten en het naar voren halen van investeringen in bouw en infrastructuur staan hoog op de verlanglijstjes die op departementen circuleren, zo blijkt uit een inventarisatie van de Volkskrant. -
Dringend gewenst: spoedwet crisisbestrijding
Regeren is vooruitzien, zegt het adagium. Om nu goede beslissingen te nemen, moet je als bestuurder naar de toekomst kijken. Het is helemaal waar. Maar regeren is meer dan dat. Het is ook: snel en doortastend optreden als dat noodzakelijk is. Bijvoorbeeld als de wereld snel afglijdt in een diepe economische crisis. -
Energiekosten besparen met behulp van geo-informatie
Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties streeft ernaar om de energiekosten van hun vastgoedportefeuile in Den Haag te reduceren en stabiliseren. Het gebruiken van duurzame energie is een van de opties om dit te bereiken. Het Kadaster heeft de kadastrale data aangevuld met data van derden en samengebracht in een GIS omgeving
-
Schatkistbankieren niet verplicht
Binnenlands Bestuur 4, 23 januari 2009 -
'Crisis gewoon uitzitten"
Binnenlands Bestuur nummer 5, 30 januari 2009 -
Beperkte pijnbestrijding
Binnenlands Bestuur nummer 9, 27 februari 2009