Zorgen VNG om uitsluiten gemeenten bij planning herstel

Het rijk houdt gemeenten buiten de voorbereiding van de inzet van fondsen voor duurzaam economisch herstel en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) maakt zich daar zorgen over. Het Groeifonds, het EU Recovery & Resilience Plan (RRP) en een nationaal herstelplan hebben volgens de VNG gemeen dat decentrale overheden ‘niet vanaf het begin in het proces meegenomen’ zijn, terwijl ‘veel investeringen in de regio terecht komen’.

Zorgwekkend

‘Bij gemeenten komen alle transities op economisch herstel, digitalisering, wonen en klimaat bij elkaar’, schrijft de VNG in een position paper voor de Tweede Kamer. ‘Het baart de VNG zorgen hoe de inzet van het Groeifonds, RRP en herstelplan worden voorbereid, in het bijzonder de wijze waarop wij en onze leden buiten de voorbereidingsprocessen worden gehouden.’ Om tot een optimale inzet te komen is het belangrijk dat decentrale overheden goed bij de voorbereiding worden betrokken.

Consultatie of coproductie

Er is een motie aangenomen waarmee de Tweede Kamer de regering verzoekt om gemeenten te consulteren voor het concept-RRP. ‘De motie is nog niet uitgevoerd vanwege het voornemen van het demissionaire kabinet dit over te laten aan het nieuwe kabinet.’ De VNG benadrukt dat decentrale overheden autonome medeoverheden zijn en dat die direct bij de uitwerking van het plan betrokken moeten worden. ‘Consulteren is mooi, coproductie is beter.’

Uitstel herstel

De formatie kost meer tijd dan voorzien en dat zorgt ervoor dat de RRP ook meer tijd kost dan voorzien. Als het aan de volgende regering wordt gelaten, zou dat nog meer vertraging van het economisch herstel betekenen. De VNG vraagt de Kamer om nu te starten. ‘Maatschappelijke organisaties, maar ook belangrijke adviseurs van de regering als Ed Nijpels en Klaas Knot hebben opgeroepen niet meer te wachten met het RRP en met de uitwerking hiervan te beginnen.’

Drie eisen

De plannen voor economisch herstel hangen samen met de energietransitie, met digitalisering en met mobiliteit en wonen. Wat betreft het Klimaatakkoord heeft de VNG eind 2018 drie randvoorwaarden gesteld waaraan het moet voldoen: het moet haalbaar en betaalbaar zijn voor de samenleving, gemeenten moeten de juist bevoegdheden hebben en het rijk moet gemeenten tegemoetkomen in de uitvoeringslasten. ‘Geen van deze eisen is nog ingevuld.’

Minimaal 20 procent

Onderdeel van het Europese plan voor digitalisering is dat in 2030 in Nederland alle overheidsdienstverlening in digitaal moet zijn, er in het hele land 5G moet zijn en 80 procent van de volwassenen digitaal vaardig moet zijn. Hier is geld voor beschikbaar gesteld en dat moet goed besteed worden. ‘Minimaal 20 procent van de financiering moet naar de digitale transformatie.’