Haastige spoed is zelden goed. Dus als de Raad van State begin mei 2009 iets voorstelt, dan hoeft het kabinet heus niet al in mei of juni 2009 daarop te reageren. 

Als een soort moderne Cicero wilde wethouder Tycho Jansen van Zwijndrecht een streep in het zand zetten. Hoe lang nog zult u ons geduld misbruiken, Rijksoverheid? In juli maakte de gemeente Zwijndrecht bekend dat zij géén sluitende begroting zal indienen. Met unanieme steun van de gemeenteraad.

De Tweede Kamer heeft het goed geregeld. Voor zichzelf tenminste – niet voor de gemeenteraden. En daardoor heeft de Tweede Kamer veel meer grip op de begroting dan de gemeenteraden. 

In de brievenbus: een glimmende gouden envelop. Meteen opengemaakt natuurlijk. En fantastisch nieuws! ‘GEFELICITEERD, u hebt dit jaar de hoofdprijs van drie MILJOEN euro gewonnen.’ Met een of andere loterij waar ik niet eens aan meedeed. Allemaal foto’s van luxe vakantievilla’s in Saint-Tropez in die brief. Ik hoef alleen maar even de retourenvelop in te sturen en die drie miljoen euro komt gegarandeerd mijn kant op rollen. 

Eén stap vooruit, twee stappen achteruit. Soms lijkt het alsof al je inspanningen, en het resultaat dat je daarmee behaalde, teniet worden gedaan. Frustrerend. Bij een aantal Nederlandse gemeenten overheerst momenteel dit sentiment. De meicirculaire, het schrijven waarmee het kabinet de Nederlandse gemeenten informeert over de geldbedragen die dit jaar, en de komende jaren, uit het gemeentefonds worden uitgekeerd, bevat een aantal tegenvallers.

De regio kan het goedkoper dan het rijk! Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat erkent dat volmondig. En dan voelt u al nattigheid… 

Algemene beschouwingen. Er zijn gemeenteraden die er alles aan doen om dit ritueel zoveel mogelijk op de gang van zaken in het nationale parlement te laten lijken. Van het aanbieden van de begroting in een koffertje tot en met de vraag of het niet leuk is als de dames in het gezelschap hoedjes op hebben aan toe. Zo bezien horen de algemene beschouwingen ‘natuurlijk' ook thuis bij de behandeling van de begroting. En dus in november. Toch?

Al tientallen jaren worden plannen gemaakt voor meer gemeentebelastingen – en tegelijk minder rijksbelastingen en minder gemeentefonds. Er zijn al tientallen onderzoeken naar gedaan. 

Hoeveel fouten kun je maken in één zin? Het gaat om de zin die de ministers De Jonge en Ollongren vorige week schreven: “Richtlijn van het rijk: de provincies weegt bij hun toezicht op de gemeentefinanciën mee dat er onderzoek loopt om een nieuw kabinet te laten besluiten over een passend budget voor de jeugdzorg vanaf 2022.” Telt u even mee? Als eerste valt natuurlijk de taalfout op. Maar dat is de minst erge fout. 

'Wat scheelt eraan jongedame?'

'Dokter, ik denk dat ik hallucineer. Ik krijg kleedgeld van mijn ouders; dat is geen vetpot en ik heb daar dus een heel plan voor gemaakt.'

'Dat klinkt heel verstandig. Waarom hallucineer je dan?'

'Nou, mijn ouders hebben geld over dit jaar en daarom krijg ik minder kleedgeld dan was afgesproken. Snapt u het nog?'

'Eh, nee.'

'Maar het ergste is dat ik daarmee dus mijn nieuwe spijkerbroek niet kan kopen, want ik krijg minder dan gepland. En daar heb ik stevig stress van!'

'Aaah, nu begrijp ik het. Maar dáár heb ik wel iets voor.' 

Minister Hoekstra van Financiën presenteerde vorige week woensdag het jaarverslag over 2018 van het gemeentefonds. 27 pagina’s saai ambtelijk proza. Alles in het gemeentefonds is vorig jaar helemaal toppie toppie gegaan – volgens dat verslag. 

Onlangs is er een petitie begonnen over de hondenbelasting. Die moet worden afgeschaft. Want de opbrengst gaat niet naar opruimen van hondenpoep of zo, maar wordt verjubeld in de algemene middelen. En dat is niet eerlijk.

Meteen toen het onderzoeksrapport uitkwam over de gemeentelijke tekorten in de jeugdhulp las ik het, thuis in de keuken, bij het ontbijt. Op de ontbijttafel had ik staan: witte bolletjes, plakjes pastrami, gesneden oude kaas, en een pak halfvolle melk.