Topambtenaren: extra geld nodig voor jeugdhulp en klimaat

Er moet de komende kabinetsperiode meer geld van het rijk naar gemeenten, en dan met name voor jeugdhulp en duurzaamheid. Die prioriteiten stellen gemeentesecretarissen in een gezamenlijke enquête van Binnenlands Bestuur en adviesbureau Berenschot, de Gemeentelijke Thermometer.

Apparaatskorting
Je hebt ze in veel verschillende soorten en smaken, maar de hoogste ambtenaren van de Nederlandse gemeenten zijn het opvallend met elkaar eens waar de belangrijkste financiële uitdagingen de eerstkomende jaren liggen. Bijna en kwart van alle gemeentesecretarissen deed aan de enquête mee. Ruim negen op de tien reagerende secretarissen – vinden dat de gemeentelijke financiën – en taken – onderwerp van gesprek moeten zijn bij de formatie van het nieuwe kabinet. Ruim driekwart van de gemeentesecretarissen gaat nog een stap verder en vindt dat de zogeheten apparaatskorting van circa 900 miljoen euro, die de meeste landelijke partijen hebben ingeboekt, van tafel moet bij de onderhandelingen.’

Noodkreet
Het meeste extra geld moet volgens de topambtenaren naar jeugdhulp, duurzaamheid, klimaat en energie, arbeids­participatie en integratie. ‘Met name bij Jeugd is er een fundamenteel gat tussen kosten, vergoeding vanuit het rijk en mogelijkheden voor gemeenten om dit zelf te beïnvloeden. Het is dus niet zo dat er geen taken meer bij mogen maar het moet wel beter in balans’, aldus een gemeentesecretaris. Berenschot-adviseur Philip van Veller snapt die noodkreet heel goed. ‘Met name bij de jeugdhulp krijgen gemeenten last van trapsgewijs opvoeren van de bezuinigingen. Steeds meer gemeenten zien tekorten aankomen, zo ze die al niet hebben’, zegt hij.

Opvallend is dat er ook geld bij moet voor de duurzaamheidsopgave: 46 procent van de secretarissen legt op dat onderdeel een claim. ‘Binnen de eigen gemeente speelt de komende tijd weliswaar nog steeds het sociaal domein de hoofdrol. Maar ook het fysiek domein is weer helemaal terug: met stip op twee staat duurzaamheid’, aldus Van Veller.

Ondermijning
Waar vanuit Den Haag zeker meer aandacht zou moeten komen, is het terrein van de veiligheid. Op de vraag wat verder op de formatietafel moet komen met betrekking tot gemeenten, kwam veiligheid als hoogste uit de bus. Bijna driekwart van de topambtenaren vindt dat veiligheid (ook) in relatie met gemeenten moet worden gezien. ‘Meer dan 60 procent van de secretarissen wil meer aandacht voor ondermijning van het lokaal gezag’, zegt Berenschot-adviseur Philip van Veller. Er zou vooral meer aandacht moeten komen voor de aanpak van wietteelt, mensenhandel en motorbendes.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 11 van deze week (inlog)