Rijk maakt werk van duurzame inkoop

Het rijk wil voorop gaan lopen bij de duurzame inkoop van goederen en diensten. De minister van Binnenlandse Zaken en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat kondigen het ‘kantelpunt’ aan in een brief aan de Tweede Kamer.

Ollongren en Van Veldhoven gaan de duurzaamheidseisen bij de inkoop scherper stellen. Het rijk koopt jaarlijks voor ruim 10 miljard in bij bedrijven. ‘Daarmee kunnen en willen wij een verschil maken’, laten zij weten. Het rijk heeft in hun ogen een voorbeeldrol voor de rest van Nederland. ‘Wij willen laten zien dat het kan.’ Als ook de andere overheden zouden meedoen, is het effect nog groter. Gezamenlijk kopen zij jaarlijks voor zo’n 73 miljard in.

Werkkleding
Anders dan voorheen is de aangekondigde inkoopstrategie nadrukkelijk gericht op de gehele organisatie en duurzaam opdrachtgeverschap. Hij gaat gelden voor beleid, opdrachtgevers en inkopers. De meeste impact lijkt te liggen in de inkoop van energie, grond-, weg-, en waterbouw, gebouwen en onderhoud. Maar ook innovaties met een beperkter effect verdienen aandacht, zoals het maken van nieuwe producten van afgeschreven werkkleding door met name mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt.

Efficiënt
Hoewel de randvoorwaarden rechtmatig en efficiënt inkopen niet de prullenbak ingaan, is dat volgens de bewindslieden niet het hoofddoel van het inkopen door het rijk. Met inkoop kunnen in hun ogen ook maatschappelijke effecten worden bereikt die bijdragen aan beleidsdoelen van het kabinet en om het maatschappelijk effect te vergroten. Dat kan bijvoorbeeld door het hanteren van een CO2-prijs. ‘Het toevoegen van maatschappelijke waarde is geen secundair doel of bijzaak, het raakt de kern van de opgaven waar dit kabinet voor staat’, stellen ze. Duurzame inkoop moet een bijdrage leveren aan duurzame, sociale en innovatieve groei.

Bijsturen
De doelen zijn niet vrijblijvend: er worden rijksbreed en per departement afspraken gemaakt over doelen en realisatie. Onder regie van het overleg van secretarissengeneraal vindt ‘verdeling’ van de doelen over de ministeries plaats. De voortgang zal per departement jaarlijks worden gemonitord. Daarbij zal er nadrukkelijk niet alleen worden gekeken of maatschappelijk verantwoord inkopen door departementen is uitgevraagd maar ook naar de resultaten en effecten. ‘Waar resultaat en effect uitblijven zullen wij bijsturen’, aldus Ollongren en Van Veldhoven.