Ollongren: ‘Begrip voor zorgen Stadskanaal’

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken zegt begrip te hebben voor de zorgen van de gemeenteraad van Stadskanaal over de financiële positie van de gemeente. Maar op veel meer lijken  de wanhopige raadsleden voorlopig niet te hoeven rekenen. ‘Als overheden moeten we continu keuzes maken bij de inzet van middelen voor voorzieningen.’

Ollongren antwoordt dat op vragen van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks naar aanleiding van de weigering van de gemeenteraad komende jaren nog meer te bezuinigen om daarmee de begroting sluitend te krijgen. De raad wil niet de verantwoordelijkheid nemen voor het kapot bezuinigen van tal van gemeentelijke voorzieningen.

Meer signalen

De D66-minister zegt bekend te zijn met de signalen vanuit de gemeenteraad van Stadskanaal over de financiële positie en heeft begrip voor hun zorgen. ‘Gemeentebestuur en gemeenteraad zijn verantwoordelijk voor het opstellen van hun begroting en moeten dit doen in lastige omstandigheden. Als overheden moeten we continu keuzes maken bij de inzet van middelen voor voorzieningen. Bij gemeenten speelt dit nu in het bijzonder en ik ontvang ook vanuit andere gemeenten signalen over de druk op de financiële positie’, schrijft ze.

Jeugdzorg

Juist om die reden, zo stelt Ollongren, zijn er bijvoorbeeld bij Voorjaarsnota extra middelen beschikbaar gekomen voor Veilig Thuis, Vrouwenopvang en Dak- en Thuislozen. Ook zijn bij de Miljoenennota 2021 extra middelen toegekend voor jeugdzorg, om mensen te begeleiden die hun baan verliezen en voor de schuldenaanpak. Ze wijst er verder op dat er onderzoeken lopen in het sociaal domein naar de kosten van de jeugdzorg en de gevolgen van de invoering van het Wmo- abonnementstarief. Vooruitlopend op de resultaten van dat onderzoek is de reeks van de tijdelijke extra middelen voor jeugdzorg van 300 miljoen euro verlengd naar 2022.

Coronacompensatie

Daarnaast heeft het kabinet voor ruim 1,5 miljard euro compensatiemaatregelen getroffen voor de extra kosten en minder inkomsten van gemeenten als gevolg van de coronacrisis en de zogeheten oploop in de opschalingskorting incidenteel geschrapt voor dit en volgend jaar. Dat laatste leidt tot een verhoging van de algemene uitkering van het gemeentefonds van 70 miljoen in 2020 en 160 miljoen euro in 2021.

Druk op voorzieningenniveau

Maar ondanks al die extra ondersteuning blijft de financiële positie van veel gemeenten kwetsbaar. Niet alleen door de grote steden, de 100.000-plus gemeenten en de plattelandsgemeenten, maar ook vanuit de toezichthoudende provincies wordt daar met regelmaat op gewezen. Ollongren zegt de signalen ter herkennen dat de financiële situatie zorgt voor een druk op de gemeentelijke voorzieningen. Door haar uitgezet onderzoek naar mogelijke doorwerking van de financiële positie op het voorzieningenniveau en de kwaliteit van gemeentelijke dienstverlening en uitvoering moet daar meer duidelijkheid in brengen.

Efficiënt gemeentebeleid

In haar ogen moet er zeker ook worden gekeken naar de financiële positie van gemeenten op lange termijn. ‘Nog te vaak gaat het gesprek over de financiële positie over het bekostigen van taken, terwijl ook breder gekeken moet worden naar de reikwijdte van wetten en regels, de beleidsvrijheden van overheden, naar passende instrumenten en naar effectief en efficiënt gemeentebeleid’, aldus Ollongren.