Meerstad dreigt nieuwe Blauwestad te worden

Het Groningse project Meerstad begint steeds meer te lijken op het project Blauwestad. Door de aanhoudende crisis in de woningmarkt moet het publiek-private miljoenenproject worden aangepast. Een tandje lager kan grote financiële gevolgen hebben voor de gemeenten Groningen en Slochteren en in mindere mate de provincie Groningen.

Miljoenenstrop
In recente publicaties in het Dagblad van het Noorden uit een uitgelekte vertrouwelijke brief van het provinciebestuur blijkt een dreigende miljoenenstrop voor het prestigieuze project in de gemeente Slochteren. Verschillende marktpartijen zouden zich uit het project terug willen trekken. Overheden en bouwers zouden minstens 120 miljoen moeten aflossen op leningen waarmee grond is gekocht. Banken zouden kredieten niet willen verhogen, omdat de verstrekte kredieten niet in verhouding lijken te staan met de waarde van de aangekochte grond. De verkoop zou ook tegenvallen. Van 450 woningen die jaarlijks moeten verrijzen, zou slechts de helft zijn verkocht.

Spoeddebat
Genoeg reden voor SP-Statenlid Kees Swagerman om een spoeddebat aan te vragen. Dit vertrouwelijke debat vindt maandagavond plaats. Swagerman wil van PvdA-gedeputeerde William Moorlag weten of de beweringen kloppen en wat de financiële stand van zaken is. ‘Een vertrouwelijke brief staat bijna letterlijk in de krant. Het is een gevoelige tekst. Ik wil weten onder welke voorwaarden de bouwers er uit mogen en wat dit gaan kosten. Het begint te lijken op Blauwestad. Daar kwamen de bouwers schadevrij uit. Hier is ook een overeenkomst. Dan zouden we mooi in de aap zijn gelogeerd. Bij eruit stappen is ook belangrijk is wat onder “uitzonderlijke situaties” wordt verstaan.’

Blauwestad
Swagerman kan zich goed voorstellen dat bouwers eruit zouden willen stappen. ‘Ik vrees dat we niet ontkomen aan een Blauwestad-overeenkomst. Dat kostte de provincie toen bijna 29 miljoen euro.’ Bij terugtrekking zou de provincie er nu 6 miljoen bij inschieten. Maar de gemeente Groningen staat voor 200 miljoen euro borg voor het Meerstadproject en de gemeente Slochteren voor 102 miljoen. ‘De provincie kan 6 miljoen wel hebben, maar hoe kon de provincie toestaan dat Slochteren voor zo’n groot bedrag in het project zit? Ze draaien financieel al moeilijk en hun begroting haalt dat niet eens. De grond is het onderpand, maar hoe weegt dat over 30 jaar? Je moet dit ook fatsoensmatig bekijken.’

Urgentie
In een persverklaring keurden de publieke partijen in de publiek-private samenwerking maandagmiddag het lekken van de brief af. Verder geven zij toe dat door de verslechterde economische situatie en woningmarkt het niet realistisch is om de zes jaar geleden geplande 650 woningen per jaar op te leveren. Er moeten dringende keuzes worden gemaakt. ‘Er zijn risico’s en alle partijen zijn doordrongen van de urgentie om deze risico's beheersbaar te maken.’

Consequenties
De publieke partijen gaan een nieuwe ontwikkelstrategie opzetten. Meerstad wordt gebouwd, maar wel aangepast. Niet het uiteindelijke resultaat, maar het ontwikkeltempo staat ter discussie. ‘Vanzelfsprekend heeft dit ruimtelijke en financiële consequenties.’ Men denkt na over een verstandige aanpak en de contouren van de nieuw op te stellen grondexploitatie 2011, de ontwikkelingsstrategie en de financiering moeten voor de zomer duidelijk zijn.

Verkoop
Swagerman merkt op dat in de verklaring geen gewag wordt gemaakt van de private partijen. ‘Ik mis dat gedeelte. Zeker is verder dat als opbrengsten niet binnenkomen, je je verliezen moet nemen. De Blauwestad-methode lijkt me het meest voor de hand liggend.’ De Groningse PvdA-wethouder Frank de Vries laat weten dat de private partijen in de persverklaring zijn gekend en deze onderschrijven. ‘In constructief overleg met acht partijen worden vervolgstappen besproken.’ Van de 83 woningen in de verkoop zijn volgens Bureau Meerstad 47 verkocht en 30 vrij. Dit vindt het Bureau een aanvaardbaar resultaat. De eerste woningen worden al gebouwd. Van de 37 vrije kavels is 1 verkocht en zijn 16 onder optie. Ook zijn 13 energieneutrale woningen in de verkoop, waarvan 1 verkocht is en op 2 een optie zit.

VVD
Swagerman merkt fijntjes op dat hij achteraf blij is dat de SP niet in het nieuwe college zit dat woensdag wordt gepresenteerd. ‘Ik vraag me af of de VVD daar nu nog wel zo happig is. Ze zitten nieuw in het college, maar dragen wel deze verantwoordelijkheid. Ik zou er wel even over nadenken.’