'Maak aanwijzen accountants mogelijk voor gemeenten'

Gemeenten die moeite hebben met het vinden van een accountant moeten er een aangewezen kunnen krijgen. Dat is een van de aanbevelingen van de Commissie Toekomst Accountancysector die een voorlopig advies opstelde om de kwaliteit van wettelijke accountantscontroles te verhogen, omdat het vertrouwen in accountants onder druk staat.

Gebrek aan keuze

Het is, schrijft de commissie, ‘niet vanzelfsprekend’ dat gemeenten een accountant kunnen vinden die hun financiële verantwoording controleert. ‘Het is de commissie gebleken dat in het bijzonder in het publieke domein instellingen een gebrek aan keuze ervaren wordt wanneer zij de opdracht voor de wettelijke jaarrekeningcontrole aanbesteden.’ In uitzonderlijke gevallen lijkt er een probleem te ontstaan. In juni bleek al uit een VNG-enquête dat gemeenten zich meer zorgen maken dan voorheen over het vinden van een accountant en dat grote accountantskantoren zich terugtrekken uit de gemeentemarkt.

Aanwijzen

Om te voorkomen dat gemeenten er niet in slagen om een accountantsorganisatie te contracteren, beveelt de commissie aan dat de ‘meest betrokken minister’ of de Autoriteit Financiële Markten (AFM) de bevoegdheid krijgt om er een aan te wijzen. Net als in de advocatuur, waar een advocaat aan een betrokkene toegewezen kan worden. De commissie benadrukt wel dat voordat er pas sprake van aanwijzing moet kunnen zijn als de te controleren partij al het redelijke heeft gedaan om iemand te contracteren, ‘zoals het beschikbaar stellen van een redelijk honorarium en de bereidwilligheid tonen om redelijke aanpassingen te doen aan de interne beheersing’.

Onder druk

Het vertrouwen in accountants staat onder druk als gevolg van incidenten, kritische rapporten en breder maatschappelijk ongenoegen, schrijft de commissie. ‘Er lijkt een sfeer te zijn ontstaan waarbij accountants hun werk pas goed zouden doen als er bij wettelijke controles niets meer mis gaat. Dit is onmogelijk.’ Er zijn stappen gezet richting een cultuurverandering, maar nog niet voldoende. Echter, over het algemeen zijn vertegenwoordigers van de gecontroleerde ondernemingen wel tevreden.