Advertentie
financiën / Nieuws

Gemeenten schatten grondopbrengsten te hoog in

Als gemeenten hun grondposities realistisch zouden inschatten, dan dreigen Griekse toestanden.

06 juli 2012

Ondanks dat veel bouwgrond braak ligt, blijven gemeenten uitgaan van gelijkblijvende of stijgende opbrengsten uit grondverkopen. Daardoor dreigt de strop straks nog harder aan te komen.

Te rooskleurig
Almelo heeft de grootste moeite om van haar accountant fiat te krijgen over de jaarrekening 2011. Die vindt dat de gemeente de prijsontwikkeling van bouwgrond te rooskleurig inschat: een stijging van 2,5 procent per jaar. Het belangrijkste argument van Almelo is dat uitgaan van een lagere opbrengststijging, bijvoorbeeld 2 procent, een extra verlies van 12 miljoen zou betekenen. En dus wordt er boekhoudkundig naar een gunstiger uitkomst toegerekend.

Veghel

Veghel doet net zoiets. Daling van de grondprijs met 1 procent lijdt tot een verlies van 2,5 miljoen euro, zo vermeldt het Veghelse jaarverslag 2011. Maar met dit risico wordt verder niet gerekend. Deloitte stelde voor om tot 2015 uit te gaan van een gelijkblijvende opbrengst en daarna met een stijging van 1 procent. Dit scenario leidt tot een verliespost van ruim 40 miljoen. Maar anders dan het advies gaat Veghel uit van nul procent stijging tot 2015, 1 procent stijging in 2016 en 2017 en 2 procent daarna. De verliespost bedraagt dan geen 40, maar 'slechts' 26 miljoen euro.

Beuningen
Dat gemeenten het rookkanon aanzetten om verliezen te verdoezelen, is niet zo vreemd. Als ze hun grondposities realistisch zouden calculeren, dan ontstaan Griekse toestanden. Neem Beuningen. De toezichthouders Gelderland en het ministerie van BZK adviseerden om de opbrengst uit grondexploitatie op nul in de gemeentelijke boekhouding te zetten. Maar Beuningen meent dat de 'winstpotentie' van het gemeentelijk grondbedrijf stijgt: van 10 miljoen euro in 2010 naar 13 miljoen in 2011. Deze potentie wordt voor de helft als opbrengst in de boekhouding gezet. Zelfs dit optimisme voorkomt niet dat 320 duizend euro per jaar van de algemene middelen moeten worden overgeheveld om het grondbedrijf uit de schulden te helpen. Gedurende een periode van vijftien jaar. Dat betekent dat de teller in 2028 op nul staat. En dat dus alleen als alles meezit.

Lees het hele artikel Kop in het onverkoopbare zand in Binnenlands Bestuur nummer 14, 6 juli 2012. 

Reacties: 12

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Piet / directeur
De huidige crisis is ontstaan omdat iedereen te veel boven zijn of haar stand leefden, idem de Overheden. Hebben de Gemeenten dan nu nog steeds niets geleerd??
Janssen / Boekhouder
Het syndroom van ondernemertje spelen, is iets wat papa staat ook doet.

Neem nu het bericht van eindhoven: het rijk moet investeren in technologie. Is dit niet een zaak van het bedrijfsleven? De hele mindset van de nederlandse overheid is verkeerd.

Einstein zei het mooi: de maatstaf van krankzinnigheid; steeds dezelfde oplossing kiezen voor problemen en verwachten dat de uitkomst iedere keer anders zal zijn.

De overheid is het probleem en niet de oplossing!!!
Niels / Ambtenaar
Tja, zo lang veel overheden niet beseffen dat het terugwinnen van vertrouwen belangrijker is (realistiche doelen stellen / beprijzen), blijft dit nog wel even doorgaan.
gerrie
Dat komt doordat de overheid goedkoop grond probeert in te pikken van agrariers, bedrijven en burgers. Als de overheid grond in handen heeft mag er opeens wel gebouwd worden en gaat de prijs 200 keer over de kop. Puur eigenbelang net zoals dat geemmer met voorkeursrecht. Stelen noemen ze dat. Flink op de blaren zitten dus. De overheid bakt er helemaal niks van. Dat komt door al die domme bestuurders die ook helemaal niks kunnen dan alleen maar op wachtgeld zitten. En de belastingbetaler moet al die hobby's maar weer gaan betalen.Treurig.
Criticus - NL
@ gerrie



Uw onwetendheid is eerder regel dan uitzondering in Nederland. Ik zal het daarom nog maar eens uitleggen.



De grond die de gemeenten goedkoop kopen, kan niet voor 100% worden uitgegeven. In een nieuwe woonwijk is tussen de 30 en 40% van de gronden openbaar gebied. Hier liggen o.a. watergangen, wegen parkeervakken en groenstroken . Al dit openbare gebied moet ook nog eens ingericht worden. (o.a. bestrating, verlichting en speelplekken) Daarnaast is er van het uitgeefbaar gebied ook nog een percentage in gebruik door allerlei functies die eenieder gebruikt, maar die geen of weinig grondinkomsten opleveren (sociale voorzieningen, sportvelden, sporthal, recreatiegebieden etc) Ook deze moeten gebouwd of aangelegd worden.



Alle kosten die gemaakt worden, moeten worden terug verdiend met de verkoop van bouwrijpe grond (om dit te krijgen dient er overigens ook nog aardig wat civieltechnisch werk verricht te worden. O.a. voorbelasting kabels leidingen en riolering)



Kortom er is vrijwel geen gemeente die geld overhoud of 'steelt' bij de ontwikkeling van een nieuwbouwwijk.



Ik irriteer mij dan ook mateloos aan onwetende schreeuwers zoals u. Die vooral veel commentaar leveren zonder de hele inhoud te kennen.



Treurig... inderdaad
-- / --
Geheel eens met Gerrie,

Volgens mijn woont iedereen die hier een reactie op heeft gezet in een of andere woning, heeft nutsvoorzieningen tot in z'n huis liggen, heeft verlichting in de straten, afwatering van water, groene ruimtes voor enige levenskwaliteit, dagelijkse voorzieningen in de omgeving, sluiten straten aan op andere straten en oh jha niet te vergeten dat de MARKT jullie dus. Bepaal wat je 'er voor over hebt' om ergens te wonen en niet andersom, residueel rekenen noemen je dat! P.s. we leven hier nou eenmaal met z'n alle op de aarde waardoor soms het algemene nut boven het eigenbelang komt. Pak anders lekker een raket naar de maan of zo! Daar kun je lekker in je eentje zijn en heb je NOG van niemand last. Maar sta dan niet vreemd te kijken dat je leef kwaliteit ietsje minder is dan hier op de aarde. Eerst denken mensen voordat die standaard naïviteit richting gemeentes wordt geuit. Ohja bijna vergeten, 'jullie' burgers kiezen toch de mensen die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het ambtelijke beleid!??? als je het beter kan moet je, je misschien beschikbaar stellen!!! meer wil ik er niet over kwijt!

H. Wiersma / sr. beleidsadviseur (gepens.)
De boekhoudkundige spelregels voor Overheden en het bedrijfsleven zijn naar mijn mening gelijk. Dus ....?
Niek / jurist
Wat toch weer mooie overspannen reacties b.v. van @easymoney en @gerrie. Toch wil ik ook een duit in het (lege) zakje doen. Gemeenten die al langere tijd een actieve grondpolitiek hanteren, kennen de risico's van grondbezit voor de verre toekomst. Maar er zijn talloze gemeenten die pas de afgelopen jaren gronden zijn gaan verwerven, net als het ABP mocht gaan beleggen. En de eerste hobbel levert direct grote problemen op. Is er iets aan dit probleem te doen. Ja, de eerste is geduld en wijs financieel beleid. De tweede is wetgeving die het een overheid mogelijk maakt om - alleen als het algemeen belang het noodzakelijk maakt - gronden via onteigening en tegen een realistische prijs te verwerven. Scheelt de belastingbetaler veel geld want geen grootheidswaanzin meer, geen gespeculeer, geen dikdoenerij, want de harde feiten zullen dan regeren.
Hans Middendorp / Kennismanager Ruimtelijke Ontwikkeling bij Balance
Dat het dramatisch gesteld is met de de grondverkoop van gemeenten als gevolg van de bouwcrisis als gevolg van de dalende huizenprijzen (enzovoorts) is inmiddels genoegzaam bekend. Dat de gedaalde waarde van bouwgronden in bezit van gemeenten nu ook de gemeentelijke begroting buitensportig gaat belasten, begint nu ook door te dringen.



Nota bene: het gaat om verwachte winst op grondposities, dwz geld dat al IS uitgegeven. Dit was jarenlang staande praktijk in gebiedsontwikkeling met een woningbouwcomponent. de gemeente boekte alle salariskosten en andere kosten af op de toekomstige winst. Winst die nu dus is verdampt.



De 'hamvraag' is dus niet OF, maar WANNEER gemeenten de lokale lasten flink laten stijgen (als ze daar al mogelijkheden toe hebben). En als dat punt wordt bereikt, gaan burgers vragen welke maatregelen de gemeente heeft genomen om de pijn te verzachten? Door bijvoorbeeld op onorthodoxe manieren toch een deel van het woningbouwprogramma in de lucht te houden. Door de verliezen met de markt te delen, waardoor er voorlopig weer even lucht is om na te denken. En door het stimuleren van Klantgericht Bouwen, natuurlijk.



Want niets doen, is geen optie voor gemeenten. Deze molensteen wordt alleen maar zwaarder, het enige wat helpt is gronden van de balans halen tegen zo gunstig mogelijke prijs, en CPO en PO bieden mogelijkheden voor kleinschalige projecten. Geen oplossing voor het totale probleem, wel een sprankje hoop in barre tijden.

.

Janssen / Boekhouder
De Bestuurders en managers binnen de overheid zijn niet slimmer of dommer dan wie dan ook. Uitzonderingen daargelaten. Maar, verwacht nu geen wonderen of oplossingen van deze groep.

Door concurrentie tussen politieke partijen en het systeemdenken van de overheid, laat normaal financieel gedrag niet toe. Het gedrag van burgers is vaak niet anders.

Het is de aard van het politiek beestje is om de realiteit niet te accepteren. Niet direct erg. Maar de gevolgen van de realiteit kun je niet negeren.

Voor de gemeenten zullen de gevolgen van hun besluiten, ons allemaal achtervolgen, in de vorm van hogere directe en indirecte belastingen, regelgeving etc. Ik moet meer gaan betalen, maar ik krijg minder.

De overheid is het probleem, niet de oplossing!
Piet / directeur
CRITICUS ik heb diverse jaren gewerkt bij de grondbedrijven van de 3 grootste Gemeenten van Ned. Mijn reactie er is jarenlang zeer grof geld verdiend door de Gemeenten aan nieiwbouwwijken. Van de winsten werd zeer veel afgedragen aan de algemene middelen! Over geschreeuw gesproken Gerrie!!!!

NOBBY. Helaas de Wetgening is de laatste jaren giga aangepast. Wet voorkeursrecht Gemeenten, onteigeningswet. Gemeenten hebben een volledig monopolie positie. Dus de Wetgeving is het niet. Het betreft het megalomane haantjes gedrag van Wethouders, met een te laag Gemeenteraadsniveau wat zich niet in Wetgeving laat dwingen. Ben het in zoverre met je eens dat de harde feiten nu gaan regeren. Kortom enorme tekorten, maar die blijken meestal pas als de verantwoordelijk Wethouder al geen Wethouder meer is! De afboekingen op de te hoge waarderingen van dit moment vinden doorgaans pas plaats als de oorspronkelijke Wethouder is vertrokken.

MIDDENDORP. Ben het met hem grotendeels eens. Dat doet overigens niet af aan datgene wat ik hierboven schreef.
J.M / Adviseur
De werkelijkheid is nog beroerder. Wordt in dit artikel nog uitgegaan van gelijk blijvende bouwkosten, volgens het CBS > zie de volgende link:



http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?DM=S …



zijn de bouwkosten tussen 2007 en 2012 gestegen van 107,4 tot 117,1 (+/- 9 %). De residuele grondwaarde is daarmee (veel) verder afgenomen dan 25 %. Maar ga dat maar eens uitleggen 2 jaar voor de (gemeenteraad) verkiezingen.
Advertentie