Gemeenten: eis structureel extra geld van kabinet

Een gang naar de rechter, geen begroting inleveren en de VNG oproepen om niet meer met het kabinet te onderhandelen totdat het met structureel extra geld over de brug komt. En alle gemeenten bellen om zich aan te sluiten bij de actie die Zoetermeer maandagavond is gestart. Dat staat op het programma van het maandagavond opgerichte actiecomité vanuit de Zoetermeerse raad. De eerste steunbetuigingen zijn al binnen.

Maat is vol

‘De maat was vol op 2 juli’, vertelt Marijke van der Meer, fractievoorzitter van Zó! Zoetermeer en initiatiefneemster van het actiecomité. Op 2 juli was het Kamerdebat, waaraan voorafgaand gemeenten een krappe tweehonderd brandbrieven aan Kamerleden overhandigden, met minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) in gesprek gingen en waarbij zo’n 70 filmpjes van colleges werden getoond om de noodzaak tot structureel extra geld voor gemeenten te benadrukken. Het debat leverde vooralsnog niets concreets op voor gemeenten. ‘De urgentie werd niet gevoeld’, stelt een verontwaardigde Van der Meer. Een motie voor de oprichting van het actiecomité is door alle dertien partijen van de raad ondertekend en maandagavond met algemene stemmen (39) aanvaard.

Urgentie

Die urgentie wordt niet gevoeld omdat gemeenten met kunst en vliegwerk en vooral veel bezuinigingen begrotingen sluitend krijgen, realiseerde Van der Meer zich. ‘Daardoor denkt het rijk dat alles goed gaat. Als raden moeten we onze verantwoordelijkheid nemen en dat betekent dat we niet langer door kunnen gaan met het oplossen van problemen die het rijk op ons bord gooit’, benadrukt Van der Meer. De raad van Zoetermeer eist niet alleen meer structureel geld van het kabinet, maar ook meer sturingsmogelijkheden. Die is er nauwelijks in de jeugdhulp, waarop gemeenten fors tekortkomen, en ook niet op de Wmo. De invoering van het Wmo-abonnementstarief is daar debet aan, aldus Van der Meer.

Rechter

Het actiecomité gaat de komende weken bellen met gemeenteraden met het verzoek zich achter de Zoetermeerse actie te scharen. ‘We moeten massa maken, zodat we de VNG kunnen oproepen niet meer met het kabinet te onderhandelen totdat het toezegt structureel extra geld voor gemeenten vrij te maken.’ Ook gaat het actiecomité uitzoeken of het kabinet via de rechter kan worden gedwongen de portemonnee te trekken. Daarnaast wordt overwogen helemaal maar geen begroting in te dienen. ‘Pas als we voldoende geld hebben, kunnen we een begroting invullen’, aldus Van der Meer. ‘Als raadslid zijn we zijn de gemeenteraad ingegaan om de stad beter te maken, maar we bezuinigen de stad kapot.’ Daar moet een einde aan komen, en dus moet er structureel extra geld van het kabinet bij. Inmiddels heeft Van der Meer al diverse mails en telefoontjes binnen van raadsleden uit andere gemeenten die de actie ondersteunen.  

Spookrijder

Zoetermeer is een van de gemeenten die al jaren fors moet bezuinigen. Vorig jaar probeerde de gemeente al met Leidschendam-Voorburg tijdens het jaarlijkse VNG-congres gemeenten zo ver te krijgen meer geld voor de jeugdzorg van het kabinet te eisen, maar een motie daartoe werd toen niet aangenomen. Nu staat bij veel meer gemeenten het water aan de lippen. Daags voor het Kamerdebat van 2 juli trokken de Zoetermeerse wethouders Marc Rosier (financiën, VVD) en Jakobien Groeneveld (jeugd, GroenLinks) fel van leer in Binnenlands Bestuur. ‘Omdat het kabinet gemeenten niet voldoende geld wil geven, gaan gemeenten kapot’, stelde Rosier.