Gemeente Laarbeek ‘ontzorgt’ de huisarts

Laarbeek wil de oplopende kosten in de jeugdzorg terugdringen door huisartsen te verleiden minder snel door te verwijzen richting (dure) gespecialiseerde instellingen. De tien huisartsen in de gemeente kunnen sinds 1 juli gebruik maken van een door de gemeente bekostigde praktijkondersteuner.

Daarmee ontzorgt de Brabantse gemeente volgens verantwoordelijk wethouder Joan Briels (De Werkgroep) de plaatselijke huisartsen. Omdat die zelf doorgaans over onvoldoende tijd en deskundigheid beschikken voor diagnose en behandeling, verwezen die jeugdige probleemgevallen vrijwel standaard door naar de tweedelijnszorg – meestal GGZ-instellingen. De rekening belandde vervolgens in het gemeentehuis op de mat. Door jongeren met problemen eerst langs de door de gemeente ingehuurde gedragswetenschapper te sturen, scheelt dat Laarbeek uiteindelijk een boel geld. Laarbeek had vorig jaar, mede door een stijgend beroep op de jeugdzorg, een tekort van 1 miljoen euro op die post – 25 procent van het begrote bedrag.

Lokale zorg

Huisartsen zijn in Laarbeek volgens Briels goed voor circa 40 procent van het aantal doorverwijzingen. Ondanks de gemaakte samenwerkingsafspraken met de gemeente, houden ze de vrijheid zelf patiënten direct door te verwijzen naar de tweedelijns zorg. Briels benadrukt dat hij als wethouder niet op de stoel van de huisarts gaat zitten. ‘We bieden ze een vertrouwd alternatief’, zegt hij. ‘En daar maken ze graag gebruik van. Het voordeel is overigens niet alleen financieel. Voor jongeren en hun ouders is die mogelijkheid van lokale zorg fijner. Die kan door de gedragswetenschapper worden verleend of door consulenten uit onze zogeheten gebiedsteams.’ De ingehuurde praktijkondersteuning heeft volgens hem geen taakstelling opgelegd gekregen, ‘maar wij willen als gemeente wel een beweging zien.’

Financiering CZ

‘Ik zeg niet dat wij de oplossing voor de tekorten hebben – volgend jaar verwacht ik op basis van de laatste rapportage toch ook weer een stijging – maar op termijn denken we hiermee de kosten wel naar beneden te kunnen krijgen’, aldus Briels. Zorgverzekeraar CZ overweegt volgens hem te gaan meefinancieren in de geboden faciliteit. Dat geld komt dan niet in de plaats van de gemeentelijke bijdrage, maar er bovenop zodat de huisarts nog meer professionele ondersteuning kan worden geboden.

Wachtlijsten

In Laarbeek is net als in veel andere gemeenten sprake van een toenemende hulpvraag. Dat heeft volgens Joan Briels veel te maken met wat hij de prestatiemaatschappij noemt. Daarin ligt de lat voor jongeren heel hoog. ‘Alles moet leuk zijn en ongeluk past daar niet in. Op de toppen van ons kunnen en pech moet weg. Wat je ziet, is dat er dan stappen worden overgeslagen en er direct om professionele hulp wordt gevraagd. Wat ik nu ga zeggen, ligt gevoelig. Ik denk dat wachtlijsten – een besmet geworden begrip – in die zin niet per definitie slecht zijn. Daarmee wordt namelijk een groter appèl gedaan op de eigen mogelijkheden van mensen. De kunst bestaat er echter uit de kwetsbaren van de minder kwetsbaren te scheiden.’