Friese gemeenten: 'Laat precariobelasting intact’

Burgemeester en wethouders van de Friese gemeenten Ooststellingwerf, Weststellingwerf en Opsterland vragen minister Plasterk van Binnenlandse Zaken de beoogde afschaffing van de precariobelasting te heroverwegen.

De zogeheten OWO-gemeenten doen dat in een open brief aan de PvdA-bewindsman. Zij vinden het namelijk ‘logisch’ dat de kabels en leidingen die door gemeentegrond lopen, worden belast met de gemeentelijke precariobelasting. Gemeenten gebruiken die inkomsten volgens de briefschrijvers ‘om de gemeentebegroting op orde te houden, lastenverzwaring voor burgers te voorkomen en voorzieningen op peil te houden.’ Dat wordt volgens hen echter steeds moeilijker, omdat het rijk de laatste jaren onder andere de uitkeringen aan gemeenten heeft verlaagd. 

Verdedigbaar
Het belasten van kabels en leidingen die door bedrijven in grond van gemeenten of waterschappen zijn of worden gelegd is ‘zeer verdedigbaar’, volgens de OWO-gemeenten. ‘Voor het gebruik van grond door netwerkbeheerders is een passende vergoeding niet onlogisch, net zoals andere bedrijven en particulieren ook moeten betalen als zij grond van gemeenten in gebruik nemen. Daarbij komt dat netwerkbeheerders, zoals onder andere Stedin, Alliander en Enexis, jaarlijks miljoenenwinsten incasseren waarop de precariobelasting in mindering kan worden gebracht zonder dat dit aanmerkelijke consequenties hoeft te hebben voor de tarieven van consumenten. Dit heeft hooguit consequenties voor het dividend van de aandeelhouders, die veelal gemeenten en provincies zijn.’

Teleurgestelde gemeenten
Feitelijk is er volgens de drie colleges van B&W dus sprake van een verschuiving van baten en lasten waarbij de gemeenten die de precariobelasting niet heffen mogelijk in het nadeel zijn. ‘Het is echter al vele jaren zo dat de mogelijkheid bestaat om deze belasting in te voeren en elke gemeente had hiertoe dus kunnen besluiten. De gemeenten die dit niet hebben gedaan zijn teleurgesteld over de nu voorgestelde regeling tot afschaffing, terwijl de gemeenten die wel heffen ongelukkig zijn met de voorgenomen afschaffing waardoor een financieel gat zal ontstaan dat niet zo makkelijk kan worden gedicht en waardoor wellicht lastenverhoging noodzakelijk wordt om een sluitende begroting te presenteren.’

Miljoenenopbrengst
De precario levert iedere OWO-gemeente gemiddeld ongeveer 1,5 miljoen euro op. Die belasting wordt door de netwerkbeheerders aan al hun klanten (consumenten) doorberekend. Dat betekent dat iedere klant meebetaalt aan de precariobelasting, ook al woont die in een gemeente die geen precariobelasting heft. De minister heeft om die reden besloten de precariobelasting af te schaffen en de betreffende gemeenten een overgangsperiode van 10 jaar te geven.

‘De afgelopen jaren hebben wij te maken gehad met onzekerheden/schommelingen rondom de algemene uitkering met daarbij de nieuwe taken die gemeenten erbij hebben gekregen inclusief een ombuigingstaakstelling vanuit het rijk. Dit heeft veel gemeenten ertoe gebracht om te zoeken naar mogelijkheden om toch de voorzieningen in steden en dorpen zo veel mogelijk op peil te houden. De precario-inkomsten zijn hiervoor zeer belangrijk en afschaffing van de mogelijkheid tot heffen, al is het over tien jaar, heeft voor ons vergaande consequenties.’

Verdwijnen voorzieningen
De afbouwperiode van tien jaar biedt volgens de OWO-gemeenten op zich wel mogelijkheden om tijdig te anticiperen op het verlies van de inkomsten. Maar aanpassing van het voorstel in negatieve zin voor heffende gemeenten zal leiden tot het verdwijnen van voorzieningen of tot lastenverzwaring.