Flinke daling inkomsten gemeenten

Ook zonder rekening te houden met het beleid van het nieuwe kabinet, waarschuwen de ministeries van Binnenlandse Zaken (BZK) en Financiën de gemeenten voor een daling van de financiële ruimte.

Gemeentefonds

Dat stellen de gemeentefondsbeheerders BZK en Financiën in de begroting van het gemeentefonds voor 2013. Zij wijzen gemeenten op de noodzaak zich te bezinnen op hun budgettaire beleid. Volgens de fondsbeheerders is er de komende jaren sprake van ‘een negatieve financiële ruimte’, die met name wordt veroorzaakt door de ontwikkeling van het gemeentefonds. Die is in 2013 en 2015 kleiner dan de prijs- en areaalontwikkeling. Voor 2013 is die negatieve ruimte becijferd op 750 miljoen euro.

Kunst en ontspanning

Gemeenten hebben de afgelopen twee jaar financieel gezien al een flinke veer moeten laten. In die periode daalden hun inkomsten met 600 miljoen euro. De tering is naar de nering gezet. Er is minder uitgegeven aan maatschappelijke zorg, kunst en ontspanning, groen, wegen en water.

Grondexploitatie

Behalve de inkomsten uit het gemeentefonds, daalt ook het eigen vermogen van gemeenten. In de periode van 2004 tot en met 2009 dat toe van 24 tot 34 miljard euro. In 2010 is voor het eerst een daling waarneembaar: een min van 2 miljard euro. Een groot deel van de daling van de zogeheten Overige Eigen Middelen (OEM) komt door minder opbrengsten uit grondexploitatie. De OEM-baten komen voor tweederde daar vandaan. In 2012 zien de fondsbeheerders een daling van ruim 10 procent in die opbrengsten.

Gemeentebegrotingen

Volgens de fondsbeheerders hebben gemeenten tot zeker 2017 te maken met de negatieve financiële ruimte. Ze baseren zich onder andere op gegevens uit het Periodiek Onderhoudsrapport Gemeentefonds, de gemeentelijke begrotingsgegevens over 2012 en de junicirculaire 2012. Wel wordt de kanttekening gemaakt, dat de feitelijke uitkomsten ‘erg onzeker’ zijn. ‘Onderdeel van de OEM is het grondbedrijf van gemeenten, waarvoor onduidelijk is hoe dit zich de komende jaren na de crisis zal ontwikkelen.’