Gemeenten mist in met Europa, niet met corona

Onjuiste toepassing van de Europese aanbestedingsregels is de belangrijkste oorzaak dat gemeenten geen goedkeurende accountantsverklaring krijgen. Voor bijna een op de tien gemeentelijke jaarrekeningen geldt dat, zo blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Binnenlandse Zaken naar de accountantscontroles.

Uit het Onderzoek verantwoording gemeenten 2020 van het ministerie bleek dat 90,1 procent van de jaarrekeningen op rechtmatigheid zijn goedgekeurd. Dat is een stijging van bijna 5 procent en het hoogste percentage sinds de decentralisatie van het sociaal domein. In de meeste gevallen (8,8 procent) is het niet juist toepassen van de Europese aanbestedingsregels de oorzaak voor een goedkeuring met een beperking of een afkeuring van de jaarrekening.

Corona
Bij geen enkele gemeente droegen fouten en onzekerheden rondom de verantwoording van coronamaatregelen bij aan een niet-goedkeurende verklaring van de accountant op getrouwheid of rechtmatigheid. Wel hadden 9 gemeenten rechtmatigheidsfouten vanwege het overschrijden van investeringskredieten of de begroting, zonder dat de raad hier toestemming voor had gegeven. Dat kan volgens demissionair minister Ollongren van Binnenlandse Zaken mogelijk te maken hebben met de noodzaak van snel handelen tijdens de coronacrisis.

Sociaal domein
Het sociaal domein is nog steeds een opgave die de nodige inspanningen van gemeenten en hun ketenpartners vergt. Toch waren er slechts drie gemeenten die fouten en onzekerheden hadden in het sociaal domein die bijdroegen aan een niet-goedkeurende verklaring.

Drie keer mis
Ook daalde het aantal gemeenten dat drie jaar op rij een niet-goedkeurende verklaring op rechtmatigheid had. In 2019 waren dit er 13, in 2020 9, een daling van 30 procent. Die 9 zijn Bodegraven-Reeuwijk, Eemsdelta (de fusiegemeente van Appingedam, Delfzijl en Loppersum), Emmen, Lopik, Terschelling, Twenterand, Vijfheerenlanden, Wageningen en Westvoorne.