Een paar jaar geleden was Leusden nog 35.000 euro kwijt aan accountantskosten. Sinds de verzwaring van de controle-eisen betaalt de Utrechtse gemeente het dubbele. En ambtenaren hebben er vijf keer zoveel werk aan. ‘Echt niemand schiet hier iets mee op.’
Gemeenten hebben niet alleen als taak te zorgen voor kwalitatief goede zorg voor hun burgers, ze dienen ook de rechtmatige besteding van gelden in de gaten te houden. Het Ondersteuningsteam Fraudesignalen staat ze daarin bij. ‘Er komen echt zaken aan het licht die het daglicht niet kunnen verdragen.’
De manier waarop gemeenten hun overheadkosten verantwoorden, is zo verschillend dat een onderlinge vergelijking tussen gemeenten zo goed als onmogelijk is. ‘Waarom niet één methode voor alle gemeenten?’
Toe aan een nieuwe bureaustoel? Vergeet het maar. De overheid gaat vanaf nu zo min mogelijk kantoormeubilair kopen. Repareren en hergebruiken is het motto van het circulaire inkoopbeleid.
Gemeenten kunnen de groeiende vraag naar woningen amper bijbenen. Er worden wel meer bouwvergunningen uitgegeven, maar er is te weinig capaciteit om alle plannen snel te beoordelen. De grondprijs blijft intussen opvallend stabiel.
Leeuwarden en Fryslân zijn volgend jaar (samen met Valletta in Malta) Europa’s Culturele Hoofdstad. Door de vensters open te zetten, hoopt wethouder Sjoerd Feitsma nieuwe bezoekers te trekken. Maar, zegt hij ook, ‘je trekt geen nieuw type toerist door één jaar een leuk programma neer te zetten.’
Binnen een maand van nul naar vijf. Eerst de gemeente Tiel, toen Bedum, De Marne, Winsum en Eemsmond. Nieuwkomer Vallei Accountants gaat er de jaarrekeningen controleren. Er is ruimte voor kleinere partijen nu de grote jongens zich deels uit de gemeentemarkt terugtrekken. Ook Baker Tilly Berk en BDO slaan hun slag.
Met een brede glimlach omschrijft hij het zelf als een burgerinitiatief. Een burgerinitiatief in pak. In dat pak steekt Jeroen Kremers. Voorheen topambtenaar bij Financiën, IMF-bestuurder en bankier bij de Royal Bank of Scotland. Nu spant hij zich in om een nationale investeringsbank van de grond te krijgen met minimaal 100 miljard euro in kas.
Mensen met een smalle beurs verliezen in meer en meer hoeken van het land een financiële tegemoetkoming: lokale overheden worden minder scheutig met het verlenen van belastingkwijtscheldingen. Dit om met name de net-niet-minima te ontlasten.
Streefcijfers geven een sterk vertekend beeld van de efficiency van gemeentelijk beleid. Daarom zouden we beter op kwaliteit kunnen sturen, vindt Arjo Klamer. Maar gaat de raad akkoord met een wethouder die weigert getallen over arbeidsparticipatie te verstrekken?
De gemeentebegroting gaat voor een groot deel op aan zorg. Maar hoe meet je de afgesproken ‘vergroting van zelfredzaamheid’ of de ‘versterking van de eigen kracht’? Een rondgang langs gemeenten. ‘Kijken naar outcome is nieuw voor ons.’
De jeugdzorg levert gemeenten blijkens een enquête van I&O Research de meeste hoofdbrekens op. Er is, in vergelijking met de Wmo en de Participatiewet, te weinig budget, te weinig personeel en te weinig sturingsinformatie. Bij de Wmo worden de minste knelpunten verwacht.
Het loont voor overheden om hergebruik op te nemen in de aanbestedingscriteria. Waterschap Rivierenland werkt met regionale aannemers aan een duurzame klimaatdijk. Rijkswaterstaat bespaart jaarlijks miljoenen op nieuw kantoormeubilair.
De kosten van wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade zijn altijd een heikel punt. Ook nu. Almere wil gast heer zijn in 2022 en bezweert dat de stad niet de boot ingaat met de organisatie en er aan infrastructuur veel aan overhoudt. Drie eerdere Floriades leden groot verlies.
Waarom een nieuwe aannemen als je er ook eentje kunt delen? Een paar uur per week een ambtenaar lenen van een andere gemeente heeft veel voordelen. Het is goedkoop en levert de ‘deel-ambtenaar’ nieuwe ervaring en een uitgebreider netwerk op. Plus een leuk extra zakcentje.
Overheden mogen medewerkers niet langer gunstige hypotheken meer aanbieden. Maar op de particuliere markt kunnen ambtenaren op dat vlak hun slag slaan. Als afnemer van leningen en verzekeringen krijgen ze her en der kortingen. Zelfs bij het boeken van vakanties kunnen ze voordeel trekken van hun status.
Het ABP moet ‘realistisch communiceren’, vindt Corien Wortmann-Kool. De bestuursvoorzitter over (niet) indexeren, de verschillen tussen generaties en de toekomst. ‘Sinds begin dit jaar bereiden we onze deelnemers erop voor dat we misschien moeten korten.’
Wat kan een Nederlandse gemeente leren van bestuurders over de grens? En wat steken die weer op van ons? Genoeg, blijkt. Anneke Knol en Frans Mencke, beiden gemeentesecretaris met internationale oriëntatie: ‘We zouden in Nederland best minder mogen mopperen.’
De regio West-Brabant-West stapte over op resultaatfinanciering in de jeugdhulp. En de vervolgstap is al in de maak: kwaliteitsmeting door cliënten. ‘We zijn met elkaar een soort black box in gegaan; op zowel inhoud als op financiën.’
De bestuurlijke omgeving van gemeenten is de laatste jaren sterk veranderd. De manier waarop gemeenten worden bekostigd loopt daarbij achter. Het is tijd om keuzes te maken.
