Amstelveen profileert zich als tegenstander van de verkoop van Eneco-aandelen. Nu de nieuwe colleges van Rotterdam en Den Haag hun aandelen van de hand willen doen, lijkt verder verzet kansloos. ‘We verkopen de kip met gouden eieren.’

Waterschappen worden als gevolg van het veranderende klimaat bij steeds bredere maatschappelijke opgaven betrokken. Er zijn grote bedragen mee gemoeid. Maar het toezicht laat te wensen over. ‘Het moet normaal zijn dat een externe club je af en toe de spiegel voorhoudt.’ 

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten, VNG, doet alsof ze met het Inter bestuurlijk Programma (IBP) veel heeft binnengehaald. Over de half miljard euro die de gemeenten straks jaarlijks moeten bijlappen wordt gezwegen. Gemeentefondsspecialist Jan Verhagen roept gemeenten op tegen het IBP in het geweer te komen. 

Zeker, de verkoop van onbebouwde grond door gemeenten zit sinds 2015 weer in de lift. Ook kochten ze vanaf dat jaar weer meer van die grond zelf aan, zo leren cijfers van het Kadaster. Maar afgezet tegen de bouwproductie gaat het nog om bescheiden aantallen. ‘Je zou een sterkere toename verwachten.’ 

In de weilanden en akkers zelf is er niks van te zien, maar in tientallen gemeenten zijn agrarische percelen kadastraal versnipperd. Grondbedrijven kopen boerenland op, verkavelen het in postzegelstukjes en verkopen die aan particulieren. Als de gemeente inderdaad wil ontwikkelen, heeft ze te maken met tientallen of honderden eigenaren.

Bij zeker 47 gemeenten zijn gronden in het buitengebied van gemeenten kadastraal opgesplitst in vele kleine eigendommen. Ze zijn door bedrijven als zogeheten warme gronden verkocht aan particulieren. Maar … voor gemeenten – en nieuwe eigenaren – kan die versplintering juist heel ongunstig uitpakken. 

Het afschaffen van de ANW-compensatieregeling was voor veel ambtenaren een zure appel. Het stopzetten ervan heeft er wel toe geleid dat het nabestaandenpensioen wat ruimer kan uitvallen. Voor sommigen, althans. Desondanks is de minister geïrriteerd door het handelen van het ABP. Kamerlid Pieter Omtzigt is meer dan dat: hij is boos. 

Nee, PwC trekt zich als accountant naar eigen zeggen allerminst terug uit de gemeentelijke markt. Wel is er een duidelijke voorkeur voor grotere klanten. ‘We groeien in de top 50’, zegt PwC-partner Martine Koedijk.

Consumenten doen hun aankopen op internet of in de grote stad. Als provinciestad moet je alle zeilen bijzetten de winkelstraten levend te houden. Hoogeveen, in 2011 nog ‘s lands beste middelgrote binnenstad, probeert het met een compact centrum en veel reuring.

Geen geld voor de kennissector, minder verduurzaming, verschraling van de begeleiding voor kansarme werklozen. Tekorten op de bijstand plaatsen steeds meer gemeenten voor dilemma’s. Hoe gaan Dordrecht, Nijmegen en Enschede daarmee om?

Voor gemeenten die een ambtelijke fusie zijn aangegaan, valt de afschaffing van de verruimde koepelvrijstelling rauw op het dak. Vanaf 1 januari moet er weer btw worden betaald over de aan hen geleverde diensten. De gemeenten laten het er niet bij zitten en ook de Kamer gaat zich roeren. 

Nederland kan leren van een grote hervorming die Oostenrijk doorvoerde om de kwaliteit van besluitvorming te verbeteren. De Oostenrijkers hebben de begroting en verantwoording voor de burger veel inzichtelijker gemaakt, aldus vertrekkend algemeen directeur Ellen van Schoten van de Algemene Rekenkamer. Een pleidooi voor meer transparantie. 

Verouderde wetgeving en een gebrek aan financiën zijn de belangrijkste oorzaken van traag digitaliserende en innoverende gemeenten. En verder zou het rijk veel meer werk moeten maken van het beveiligen van het internet.

Peter Kentie leidt de beste citymarketingorganisatie in ons land: Eindhoven365. De stad van technologie, design en kennis boeit en groeit als geen andere vaderlandse stad. Ongehinderd door het verleden rent Eindhoven vooruit, ‘maar dat is ook een valkuil’, vindt Kentie.

De wet Bibob moet de verwevenheid tussen onder- en bovenwereld tegengaan. Het Landelijk Bureau Bibob (LBB) beoordeelt vergunningaanvragen, vastgoedtransacties, aanbestedingen en subsidies. In 2016 lag er extra nadruk op crowdfunding. 

Een nieuw kabinet gaat als het goed is het lokaal belastinggebied verruimen. Fijn, die extra ruimte om als gemeente je eigen inkomsten te vergroten. Maar niet alle gemeenten moeten zich volgens professor Jan Monsma bij voorbaat rijk rekenen. 

Er moet de komende kabinetsperiode meer geld van het rijk naar gemeenten, en dan met name voor jeugdhulp en duurzaamheid. De voorgenomen kortingen op de lokale overheden moeten van tafel. ‘Ophouden met populistische praat dat het allemaal goedkoper kan.’

De ING toog met kantorenbeleggers naar het poolgebied om ze met de neus op de feiten te drukken: klimaatopwarming bestaat echt. De boodschap: doe er wat aan! Ook de BNG helpt klanten hun energie vretende panden te vergroenen. ‘De verduurzaming van maatschappelijk vastgoed loopt nog achter.’ 

Een paar jaar geleden was Leusden nog 35.000 euro kwijt aan accountantskosten. Sinds de verzwaring van de controle-eisen betaalt de Utrechtse gemeente het dubbele. En ambtenaren hebben er vijf keer zoveel werk aan. ‘Echt niemand schiet hier iets mee op.’

Gemeenten hebben niet alleen als taak te zorgen voor kwalitatief goede zorg voor hun burgers, ze dienen ook de rechtmatige besteding van gelden in de gaten te houden. Het Ondersteuningsteam Fraudesignalen staat ze daarin bij. ‘Er komen echt zaken aan het licht die het daglicht niet kunnen verdragen.’