Nederland telt 89 zelfverklaarde ‘fairtrade gemeenten’. Zijn hun inspanningen nog nodig nu de consument voor ‘eerlijke producten’ ook bij de reguliere supermarkt terecht kan? ‘Het is lastig om de campagne levend te houden.’
Steenbergen wist het tekort op de jeugdhulp terug te brengen van 1,5 miljoen euro naar vijf ton. En dat terwijl het aantal jongeren met een jeugdhulpvraag toenam. Het succes: investeren in de voorkant en resultaatgericht financieren. ‘Maar we zijn er nog niet.’
De meeste gemeenten staan weer voor de keuze op welke manier ze de komende jaren zorg gaan inkopen. De methode Open House lijkt op zijn retour, de SASprocedure wint aan populariteit. Vooral omdat het flexibele contracten mogelijk maakt.
Steden zijn door de globalisering en de gevoerde neo-liberale politiek een pion van de markt geworden. En het zijn de wetten van die globale markt die bepalen wat er gebeurt. Het is aan de lokale bestuurders om te dealen met de vele schaduwzijden van die wetten, zoals de voor vele groepen onbetaalbaar wordende woningen, het gevoel van ontheemding bij de autochtone inwoners en de niet-passende architectuur. Stadssocioloog Wim Derksen schetst enkele grote opgaven voor het stedelijk bestuur.
Valt de koopavond nog te redden? De avondopenstelling van de binnenstad staat in veel gemeenten onder druk door toenemende online verkoop en het shoppen op zondagmiddag. Alkmaar deed onderzoek onder ondernemers, met leerzame resultaten.
De samenwerking tussen de zeven West-Friese gemeenten was te veel een ‘bestuursdersfeestje’. De hoogste tijd om ook het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld, kennisinstellingen en de raden meer te betrekken bij de maatschappelijke opgaven van de regio. Dat gebeurt via het Pact van Westfriesland 7.1.
Het regent tekorten op de jeugdhulp. De ene na de andere gemeente meldt zich met (forse) rode cijfers. En met allerhande bezuinigingsmaatregelen. Iedereen hoopt daarnaast op extra geld uit ‘Den Haag’. Of dat er komt, en hoeveel, wordt eind deze maand duidelijk als de Voorjaarsnota van het kabinet verschijnt.
Door het Brexit-gedoe duurt het nog wel even voordat de precieze omvang van de Europese meerjarenbegroting duidelijk wordt voor de periode 2021-2027. Stilzitten is het slechtste wat provincies en gemeenten kunnen doen. ‘Zet vast zoveel mogelijk projecten klaar’, adviseert Economische Zaken.
Geen gemeente is zo succesvol in Brussel als het Overijsselse Hengelo. De Tukkers kregen sinds 2014 150 euro per inwoner van de EU. ‘Maar dat geld komt niet uit de lucht vallen’, zegt wethouder Claudio Bruggink. ‘Je moet wel over je gemeentegrens heen willen kijken.’
Hoeveel Europees subsidiegeld strijkt neer in Nederland? En waar komt dat dan terecht? Vragen waarop een geavanceerde database eindelijk antwoord geeft. Zuid-Holland blijkt spekkoper. En verrassend, Hengelo is de gemeente die de meeste Europese euro’s per inwoner binnenhaalt.
De prijs was altijd leidend bij de gemeentelijke stroominkoop. Nu zetten gemeenten met nieuwe contracten de eerste, moeilijke stappen naar energieneutraliteit. ‘Het is minder een product geworden, meer projectwerk.’
Universitair docent Tom Overmans onderzocht bezuinigingsmaatregelen van Nederlandse gemeenten ten tijde van de financiële crisis. Hij vergeleek die met de Duitse en Engelse aanpak. Hoe kregen zij innovatie tot stand in tijden van begrotingsstress?
Wordt de 75 miljoen euro die Den Haag jaarlijks aan Wmo-maatwerkvoorzieningen uitgeeft wel goed besteed? Voor antwoord op die vraag zet de stad de GAS-methodiek in: goal attainment scaling. De eerste metingen worden voorzichtig geanalyseerd.
Steeds meer gemeenten gaan over tot verzelfstandiging van de markten die binnen hun grenzen worden gehouden. De gedachte daarbij is dat het organiseren van markten niet bij de kerntaak van de lokale overheid past en dat marktkooplieden dit beter zelf kunnen organiseren. De ervaringen zijn overwegend positief.
Het laatste kwartaal maakte van 2018 een slecht jaar voor ABP. Het gewenste pensioenakkoord kwam er niet en de markten zakten in, waardoor 10 miljard euro verdampte. ABP-voorzitter Corien Wortmann-Kool over dekkingsgraden en het nieuwe pensioenstelsel.
Een zinkgat waarin steeds meer geld verdween, daar leek het sociale domein in Venlo op. Met op het dieptepunt een tekort van 25 miljoen euro. De situatie keert snel ten goede en financieel evenwicht is in zicht. De oplossing: prestatiegerichte inkoop en strakke sturing op toegang tot zorg en ondersteuning.
Beleggers bij het ambtenarenpensioenfonds kijken bij iedere beslissing ook naar duurzaamheid. Elke belegger krijgt een doelstelling mee om de CO2 terug te brengen. Maar daarnaast blijft rendement volgens ABP-voorzitter Corien Wortmann-Kool ‘uiteraard cruciaal.’
De aanhoudende prijsstijging in de bouw drijft gemeenten tot wanhoop. Aanbestedingen van bouwprojecten mislukken door aanbiedingen die soms wel twee keer zo hoog zijn als begroot. Maar een gemeente heeft vaak meer mogelijkheden dan ze denkt. ‘Ga gewoon met die partijen in gesprek.’
De woningprijzen stijgen hard, maar verrassend genoeg blijven de verwachte opbrengsten voor gemeenten achter. Duurzaamheidseisen en kieskeurige bouwers maken het moeilijk om betaalbare woningen te realiseren.
‘Het moet van de accountant.’ Daar kan de wethouder zich straks niet langer meer achter verschuilen. Colleges van burgemeester en wethouders moeten zelf een rechtmatigheidsverantwoording gaan afgeven over de jaarrekening.
