Alle keuzestress en de campagnekoorts liggen inmiddels achter ons. De verkiezingen gingen over belangrijke zaken. Het eigen risico, rekeningrijden, de AOW leeftijd; onderwerpen die moeiteloos een plek veroverden in het prime time lijsttrekkersdebat. Over de toekomst van de digitale overheid debatteerden de heren en dames niet.
Enige weken geleden wist ik opnieuw dat wat archieven doen relevant is. Archieven die in 1916 uit Suriname naar Nederland waren gebracht, zijn een eeuw later teruggegeven aan Suriname. Al die archieven zijn gedigitaliseerd online beschikbaar. Verschillende zeecontainers met documenten zijn verscheept terug de oceaan over. Een nieuw depot in Suriname is toegerust dit historisch erfgoed te beheren.
Vrijdag 20 januari verliep de termijn om te reageren op de conceptversie van de Uitvoeringswet van de Algemene verordening gegevensbescherming. Fijn dat de conceptversie er ligt. Dat geeft wat meer inzicht in hoe de Nederlandse wetgever een aantal open bepalingen uit de AVG inkleurt. Er staan weinig grote verrassingen in. In deze column zal ik een beknopte weergave geven. Uiteraard is het een conceptversie en zal deze nog worden voorgelegd aan allerlei instanties, waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens.
De gemiddelde burger verwacht tegenwoordig van overheidsinstanties dat zij bepaalde diensten online aanbieden. De bereidheid om die behoefte te beantwoorden, is aanwezig. Er is alleen één groot struikelbok: veiligheid. De digitale aanvallen van het afgelopen jaar bij gemeenten laten genadeloos zien hoe kwetsbaar overheidsinstanties zijn. In 2017 moet databeveiliging dan ook topprioriteit zijn in de publieke sector en er kan daarbij dankbaar gebruik gemaakt worden van de lessons learned uit het bedrijfsleven.
Smart cities staan de laatste jaren sterk in de belangstelling. In veel gemeenten groeit de overtuiging dat met de hulp van digitale technologie tal van problemen kunnen worden opgelost. Of het nu gaat om het beperken van de parkeerdrukte in de binnenstad, het terugdringen van onveiligheid in uitgaansgebieden of intelligente straatverlichting die energiebesparing oplevert zonder dat de verkeersveiligheid in het geding komt.
3 januari 2017 was openbaarheidsdag in het Nationaal Archief. Geheimen worden onthuld! Als er beperkingen op openbaarheid waren gesteld gelden die altijd voor een bepaalde periode. Openbaarheidsdag hanteren wij als vervaldatum. Voor mij markeert die dag het recht van iedere Nederlander op toegang tot de informatie van de overheid. Maar openbaarheid is een veelkoppig monster.
Big data, informatiegestuurd werken, smart cities, blockchain. In de praktijk van de informatieprofessional zijn dit de buzzwoorden die ook dit jaar zullen rondzoemen. Nieuwe termen rollen over elkaar heen en schreeuwen om aandacht. Innovation makes the world go round!
Volgens de VN woont in 2030 twee op de drie mensen in steden. Dit kan zelfs oplopen tot 80 procent. Verstedelijking heeft ingrijpende gevolgen voor vervoer, huisvesting, gezondheid, werkgelegenheid en veiligheid. De behoefte naar intelligente en duurzame steden neemt toe. De smart city is noodzakelijk om de kwaliteit van werken, wonen en leven te waarborgen. Het succes ervan valt of staat met de beslissingen van stadsbesturen. Wat zijn de misvattingen over de smart city?
Sneeuw in november of onbeperkte ambtelijke vrijheid van meningsuiting; in Zweden weten ze niet beter. Het is daar zo gewoon dat ze het zelf niet bijzonder vinden of opmerken. Dat komt meer voor. Soms zijn dingen zo vanzelfsprekend dat je ze niet ziet.
In Rotterdam heeft een aantal mensen de ‘Right to Challenge’ aangepakt om drie parken in zelfbeheer te nemen. Het gaat om het Essenburgpark, het Dakpark en het Park 1943. Bij het ondernemen van burgerinitiatieven komen uiteraard ook uitdagingen met de gemeente kijken, waarbij open data zouden kunnen helpen om deze uitdagingen aan te gaan.
Inmiddels begeven bijna alle gemeenten zich op sociale media. Collegeprogramma's, raadsprogramma's, begrotingen en kadernota's; ze staan vol met grote ambities op het gebied van sociale media. Omdat 'de burger' dat van ons vraagt. Maar wat vraagt die inwoner nou precies? Halen gemeenten alles uit de mogelijkheden die sociale media bieden?
Het Gerechtshof in Den Bosch doet binnenkort in hoger beroep uitspraak in een door buitenreclame-exploitant JCDecaux aangespannen zaak tegen de Eindhovense citymarketing-organisatie Stichting EHV365. Een recente uitspraak in een vergelijkbare zaak, spelend in de gemeente Rotterdam, maakt één ding duidelijk: Eindhoven zit in een lastig parket. En dat kan ze net als in Rotterdam duur komen te staan.
Vanouds zijn gemeenten goed in standaardiseren, in structureren, in categoriseren, in ordenen. Maar inmiddels leven we in een netwerksamenleving wara veel meer de opgaven centraal staan. Opgaven waar mensen, partijen en partners zich tijdelijk of langdurig aan verbinden in fluïde netwerken. De opgave van de overheid is om daarop aan te sluiten. Dat betekent dat je de dienstverlening moet flexibiliseren, zonder dat je dat precies kunt invullen. Tot die dubbelheid zullen wij ons in toenemende mate moeten leren verhouden.
Onlangs deed de Centrale Raad van Beroep een uitspraak waar mijn wenkbrauwen van omhoog gingen. Op 13 september 2016 heeft de CRvB namelijk bepaald dat de inzet door de sociale recherche van een videocamera gericht op de werkplek van een van bijstandsfraude verdacht persoon, in strijd was met artikel 8 lid 2 van het EVRM (het recht op privacy).
Privacy is een versleten begrip. Net als transparantie. De dimensies die beide woorden aanduiden zijn veel groter dan wat de meeste van ons zich tot voor kort daarbij voorstelden. Het is alsof de stickers op je brievenbus ‘Nee! Tegen ongevraagd drukwerk!’ je zouden beschermen tegen hackers.
