Het kostte de traditionele telefoon circa 75 jaar om gemeengoed te worden. Facebook had daar zo’n twee tot drie jaar voor nodig, WhatsApp enkele maanden en Pokémon Go slechts een paar weken. Technologische ontwikkelingen verlopen bijna ongemerkt steeds sneller. Dit schept uiteraard enorme kansen voor bedrijven, maar ook voor overheden.
Ondanks het feit dat we al vele jaren in een digitaal tijdperk leven, gebruiken we voor het vastleggen van officiële documenten nog steeds een ouderwetse methode; de handtekening op papier. Zou het niet fijn zijn als je al je officiële documenten digitaal kunt ondertekenen? Het voorkomt overbodig papierwerk en levert een flinke tijdsbesparing op. Zo kan een onderneming zich onderscheiden als vooroplopend, innovatief bedrijf.
Na enige tijd radiostilte op dit platform over de Wet open overheid, vormt het jaarverslag van de Raad van State aanleiding voor een column. Dat verslag verscheen op 6 april jl. online. Een jaarverslag dat twee thema’s kent, de strenge overheid en de open overheid.
Hackpogingen, datalekken, cyberaanvallen. Nieuwsberichten over gehackte gemeenten doen door de termen actiefilmachtig aan. De impact van een geslaagde hack is ook groot: zo moesten de BEL-gemeenten vorige week hun online-dienstverlening dagen staken vanwege een ‘ransomware-aanval met het virus cryptolocker’. Rotterdam probeerde angstvallig een rekenkamerrapport over gemeentelijke informatiebeveiliging geheim te houden.
Alle keuzestress en de campagnekoorts liggen inmiddels achter ons. De verkiezingen gingen over belangrijke zaken. Het eigen risico, rekeningrijden, de AOW leeftijd; onderwerpen die moeiteloos een plek veroverden in het prime time lijsttrekkersdebat. Over de toekomst van de digitale overheid debatteerden de heren en dames niet.
Enige weken geleden wist ik opnieuw dat wat archieven doen relevant is. Archieven die in 1916 uit Suriname naar Nederland waren gebracht, zijn een eeuw later teruggegeven aan Suriname. Al die archieven zijn gedigitaliseerd online beschikbaar. Verschillende zeecontainers met documenten zijn verscheept terug de oceaan over. Een nieuw depot in Suriname is toegerust dit historisch erfgoed te beheren.
Vrijdag 20 januari verliep de termijn om te reageren op de conceptversie van de Uitvoeringswet van de Algemene verordening gegevensbescherming. Fijn dat de conceptversie er ligt. Dat geeft wat meer inzicht in hoe de Nederlandse wetgever een aantal open bepalingen uit de AVG inkleurt. Er staan weinig grote verrassingen in. In deze column zal ik een beknopte weergave geven. Uiteraard is het een conceptversie en zal deze nog worden voorgelegd aan allerlei instanties, waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens.
De gemiddelde burger verwacht tegenwoordig van overheidsinstanties dat zij bepaalde diensten online aanbieden. De bereidheid om die behoefte te beantwoorden, is aanwezig. Er is alleen één groot struikelbok: veiligheid. De digitale aanvallen van het afgelopen jaar bij gemeenten laten genadeloos zien hoe kwetsbaar overheidsinstanties zijn. In 2017 moet databeveiliging dan ook topprioriteit zijn in de publieke sector en er kan daarbij dankbaar gebruik gemaakt worden van de lessons learned uit het bedrijfsleven.
Smart cities staan de laatste jaren sterk in de belangstelling. In veel gemeenten groeit de overtuiging dat met de hulp van digitale technologie tal van problemen kunnen worden opgelost. Of het nu gaat om het beperken van de parkeerdrukte in de binnenstad, het terugdringen van onveiligheid in uitgaansgebieden of intelligente straatverlichting die energiebesparing oplevert zonder dat de verkeersveiligheid in het geding komt.
3 januari 2017 was openbaarheidsdag in het Nationaal Archief. Geheimen worden onthuld! Als er beperkingen op openbaarheid waren gesteld gelden die altijd voor een bepaalde periode. Openbaarheidsdag hanteren wij als vervaldatum. Voor mij markeert die dag het recht van iedere Nederlander op toegang tot de informatie van de overheid. Maar openbaarheid is een veelkoppig monster.
Big data, informatiegestuurd werken, smart cities, blockchain. In de praktijk van de informatieprofessional zijn dit de buzzwoorden die ook dit jaar zullen rondzoemen. Nieuwe termen rollen over elkaar heen en schreeuwen om aandacht. Innovation makes the world go round!
Volgens de VN woont in 2030 twee op de drie mensen in steden. Dit kan zelfs oplopen tot 80 procent. Verstedelijking heeft ingrijpende gevolgen voor vervoer, huisvesting, gezondheid, werkgelegenheid en veiligheid. De behoefte naar intelligente en duurzame steden neemt toe. De smart city is noodzakelijk om de kwaliteit van werken, wonen en leven te waarborgen. Het succes ervan valt of staat met de beslissingen van stadsbesturen. Wat zijn de misvattingen over de smart city?
Sneeuw in november of onbeperkte ambtelijke vrijheid van meningsuiting; in Zweden weten ze niet beter. Het is daar zo gewoon dat ze het zelf niet bijzonder vinden of opmerken. Dat komt meer voor. Soms zijn dingen zo vanzelfsprekend dat je ze niet ziet.
In Rotterdam heeft een aantal mensen de ‘Right to Challenge’ aangepakt om drie parken in zelfbeheer te nemen. Het gaat om het Essenburgpark, het Dakpark en het Park 1943. Bij het ondernemen van burgerinitiatieven komen uiteraard ook uitdagingen met de gemeente kijken, waarbij open data zouden kunnen helpen om deze uitdagingen aan te gaan.
Inmiddels begeven bijna alle gemeenten zich op sociale media. Collegeprogramma's, raadsprogramma's, begrotingen en kadernota's; ze staan vol met grote ambities op het gebied van sociale media. Omdat 'de burger' dat van ons vraagt. Maar wat vraagt die inwoner nou precies? Halen gemeenten alles uit de mogelijkheden die sociale media bieden?
