VNG en NVVB willen efficiënter gebruik nieuwe GBA

De voorgestelde wet BRP (waarvan de modernisering van de GBA deel uitmaakt) moet anders, vinden VNG en NVVB. De efficiëntie die de nieuwe GBA mogelijk maakt, blijft door die wet deels onbenut.

Genegeerd
VNG en NVVB (Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken) reageren gezamenlijk op het wetsvoorstel Basisregistratie Personen (BRP), dat door minister Spies naar de Kamer is gestuurd. Ze betreuren het negeren van hun eerdere advies over twee zaken. De belangrijkste daarvan is dat de BRP de registratie van rechtsfeiten zoals huwelijken en echtscheidingen (waarbij vaak twee gemeenten zijn betrokken) niet plaatsonafhankelijk (dus in één gemeente uit te voeren) maakt. Ook willen ze alsnog dat het mogelijk wordt notoire adresfraudeurs een bestuurlijke boete op te leggen.

Omslachtig
"Door het NVVB/VNG advies niet te volgen, kiest de minister voor het in stand houden van een complexe en omslachtige werkprocedure die eveneens de technische realisatie van de BRP nodeloos complex en duur maakt. Hierdoor worden een aantal doelstellingen van het programma mGBA niet gehaald. De modernisering van de GBA zou de registratie namelijk eenvoudiger, goedkoper en kwalitatief beter moeten maken. Die kans wordt op dit punt genegeerd. Daarnaast is een directe, eenduidige en eenmalige registratie van bedoelde rechtsfeiten een regelrechte verbetering van de kwaliteit van de basisregistratie personen."

Rechtsfeiten
Volgens de huidige wet GBA (die dus met de wet BRP een opvolger krijgt) moeten bij een huwelijk, scheiding of ander rechtsfeit waarbij twee personen uit verschillende gemeenten zijn betrokken, beide gemeenten de nieuwe gegevens opslaan bij de andere gegevens over de betrokken persoon in de - nu nog - decentrale GBA. In de nieuwe GBA, waarin de gegevens in een centrale database terecht zullen komen, is dat overbodig, vinden VNG en NVVB. "Het nemen van een beslissing over registratie van één rechtsfeit in meer gemeenten is door de centrale opslag niet meer nodig en ook onwenselijk." De kwaliteit van de gegevens blijft zo ook onder druk staan. Maar de oude GBA-regels blijven in de conceptwet BRP van toepassing.

Dubbel werk
De redenering van de minister van BZK dat de woongemeente alleen verantwoordelijk kan zijn voor de persoonsgegevens van hun eigen inwoners als de gemeente die ook zélf bijhoudt, onderschrijven VNG en NVVB in het geheel niet. Bij een verhuizing krijgt de nieuwe gemeente immers ook gegevens onder zijn hoede die door een andere gemeente zijn geregistreerd. De wet BRP doet dus geen recht aan de efficiency die de nieuwe GBA voor gemeenten beloofde. Maar ook voor afnemers is het op de decentrale werkwijze gebaseerde dubbele werk extra duur. Instanties als de Belastingdienst krijgen zo twee keer een melding over hetzelfde huwelijk (en moeten daar ook twee keer voor betalen).

Boete
Een bestuurlijke boete opleggen aan notoire adresfraudeurs of burgers die onterecht geen aangifte hebben gedaan, kan volgens de wet niet. Die biedt alleen de mogelijkheid van boetes voor burgers die niet op verzoeken van de gemeente ingaan. VNG en NVVB willen dat graag anders zien, ook als er sprake is van onduidelijkheid over wie er fraudeert. Ook de gelegenheidsgever voor adresfraude zou op die manier aan te pakken zijn.