Standaarden nodig in sociaal domein

Gemeenten krijgen door de decentralisaties veel nieuwe 'klanten' en krijgen daardoor ook te maken met een aantal nieuwe gegevensstromen over die klanten. In die communicatie valt nog heel wat te stroomlijnen.

Schaalvergroting
Met veel aanbieders van zorg en ondersteuning sluiten gemeenten voor 1 januari 2015 (nieuwe) contracten af. Ze zullen informatie moeten uitwisselen over indicaties, toewijzingen en declaraties – bijvoorbeeld over de mensen die van de AWBZ overgaan naar de WMO, of kinderen die onder jeugdzorg vallen – en dan het liefst allemaal op dezelfde manier. Niet alleen omdat dat handig is voor die gemeenten, maar ook voor de zorgaanbieders en eveneens voor de leveranciers van software die die berichten moeten verwerken. De schaalvergroting voor zowel gemeenten als zorgleveranciers maakt standaardisatie van de berichten ook noodzakelijk om het ene systeem met het andere te laten praten.

Veel nieuwe partijen
"De pijn zit bij gemeenten, maar misschien nog wel meer bij de zorgleveranciers en vooral de grotere, die met tien, twintig of dertig gemeenten afspraken moeten maken", zegt Arjen Brienen, werkzaam als adviseur gegevensknooppunt en standaarden bij KING. Hij schetst de belangrijkste reden voor het standaardisatieproject waarin KING het voortouw neemt. "Gemeenten sluiten nu contracten met aanbieders van zorg en ondersteuning, de huidige WMO-leveranciers. Maar daar komen veel nieuwe partijen bij." Brienen duidt op bijvoorbeeld de langdurige zorg die van de AWBZ wordt overgeheveld naar de gemeentelijke WMO. "Met al die partijen zullen ze informatie moeten uitwisselen en dat gebeurt nu op verschillende manieren. Met de bestaande WMO-leveranciers gaat dat bijvoorbeeld met Excel-bestandjes of via de mail. Een aantal gemeenten, zoals Amsterdam, heeft een berichtenstandaard afgesproken met een zorgleverancier, maar straks zijn er misschien wel vijfduizend leveranciers – de huidige en de nieuwe. Als die met 403 gemeenten gegevens moeten uitwisselen, is het handig als we daar standaarden voor afspreken."

iWMO-standaardisatie
Voor de huidige berichtenketen in de AWBZ is er al AZR (AWBZ Zorgbrede Registratie), opgezet vanuit het ministerie van VWS. Brienen: "Zorgkantoren, het indicatieorgaan, zorgleveranciers, de hele keten wisselt gegevens conform AZR uit." Vanuit het project iWMO van VWS is nu begonnen met het op soortgelijke wijze standaardiseren van de WMO-berichten en het overhalen van leveranciers om die standaarden ook te gebruiken. In eerste instantie zullen de standaarden voor WMO-toewijzing en -declaratie (met retourberichten) beschikbaar zijn; later volgen berichten voor 'aanvang ondersteuning' en 'mutatie einde ondersteuning' volgen. "Helemaal zoals dat voor de AWBZ al geregeld is. Het enige nadeel is dat AZR al een gedateerde standaard is; die al in de loop der tijd wel moeten worden gemoderniseerd."