RUD's hebben informatievoorziening nog lang niet op orde

De omgevingsdiensten nemen hun informatievoorziening onvoldoende onderhanden, stelt Telengy.Er is op dat gebied meer sturing en regie nodig. Anders komt er van samenwerken weinig terecht.

Urgentie weg
Het verbeteren van de informatie-uitwisseling binnen en tussen partijen in de milieuhandhaving was een van de belangrijkste redenen om de omgevingsdiensten (RUD's) op te zetten. Maar een jaar na de start van de meeste omgevingsdiensten staat dat punt nogal laag op het prioriteitenlijstje. Dat concludeert adviesbureau Telengy uit het onderzoek 'Slimme samenwerking omgevingsdiensten met ICT 2014', een vervolg op een onderzoek van een jaar geleden. De urgentie is weg, of heeft zich 'naar binnen gekeerd', en in de processen en oplossingen die RUD's wél neerzetten is een grote diversiteit waar te nemen.

Geen middelen
"Bij de ene omgevingsdienst gaat het wat voortvarender dan bij de andere", zegt directeur Ton de Wit van Telengy. "Dat heeft te maken met het gebrek aan middelen, maar ook met het niet goed onderkennen van het belang van informatievoorziening." Inmiddels werkt wel 60 procent van de RUD's hoofdzakelijk vanuit een eigen locatie, in plaats van de oorspronkelijke werkplek bij de gemeente. Vooralsnog is de informatie-uitwisseling tussen RUD en gemeenten vindt in veel gevallen nog plaats via telefoon- en mailverkeer en het overdragen van losse documenten. Gestructureerde digitale informatie-uitwisseling is nog zeldzaam.

Intern én extern
Belangrijk is volgens De Wit dat RUD's zowel binnen de eigen organisatie zorgen voor een betere informatie-uitwisseling, als in bovenregionaal verband. "Als ze met allemaal eigen oplossingen komen, kan dat het samenwerken in de weg staan." Een gestandaardiseerde aanpak is dus nodig, maar ook het gericht stimuleren van aansluiting van de RUD's op centrale voorzieningen zoals Inspectieview Milieu (van het programma PIM) en de basisregistraties BAG, GBA, en BRK.

Suboptimale oplossingen
Het rapport stelt: "Het ontbreekt aan interactie en leiderschap om te komen tot daadwerkelijke verbetering en professionalisering van de samenwerking tussen de verschillende ketenpartners en de ontwikkeling van een samenhangende en integrale informatievoorziening. Hierdoor worden de ambities en doelstelling op het gebied van veiligheid niet gerealiseerd en blijven suboptimale oplossingen de boventoon voeren." Het platform Omgevingsdienst.nl, waarin de RUD-directeuren zijn verenigd, zou een actievere rol moeten spelen om dat te veranderen, denkt De Wit. Hij trekt de vergelijking door naar het sociaal domein, waarin vergelijkbare vraagstukken op het gebied van informatie-uitwisseling nu serieuwze aandacht krijgen. "Het speelveld van de omgevingsdiensten kent een veel beperkter aantal partijen, met een redelijk afgebakend takenpakket. Dat moet dus kunnen."

Regie nodig
Er moet dus meer centrale regie en sturing komen op de aanpak van informatie-uitwisseling en innovatie op dat gebied, beveelt Telengy aan. Informatievoorziening moet ook gepositioneerd worden als strategisch bedrijfsmiddel. Standaarden en centrale voorzieningen moeten een grotere rol krijgen. Is daarvoor voldoende geld beschikbaar? De Wit: "Geld is lastig. Maar het gaat ook om kiezen waar je de beschikbare middelen inzet. Je moet niet alles inzetten op systemen die aleen de eigen problemen oplossen."