Opstelten wil één regime voor persoonsgegevens

Minister Opstelten van justitie wil één regime voor de verwerking van politiële en justitiële/strafvorderlijke gegevens. Er gaat nu nog te veel mis met de bescherming van de privacy en met de taakuitoefening van politie en justitie, schrijft hij aan de Kamer.

Wpg en Wjsg
Opstelten verwijst naar onder andere enkele recente onderzoeken waaruit blijkt dat politie en justitie vaak niet voldoen aan de huidige wetgeving (de Wet politiegegevens/Wpg en de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens/Wjsg), bijvoorbeeld waar het de tijdige verwijdering of vernietiging van gegevens betreft. Er moet beter worden geregeld 'wie toegang heeft tot welke gegevens, voor welke doelen en gedurende welke periode'.

Bewaartermijnen leidend
De Wpg en de Wjsg zijn aan 'heroverweging' toe, zegt Opstelten. Ze sluiten niet goed op elkaar aan, omdat vaak een en hetzelfde persoonsgegeven verschillende verstrekkingsvoorwaarden en bewaartermijnen heeft, al naar gelang dat gegeven door politie, OM, rechtbank of reclassering wordt gebruikt. Daarnaast is de bewaartermijn te dominant, in plaats van het gebruiksdoel. Informatie die een lange bewaartermijn heeft, mag nu voor alle wettelijke doelen worden gebruikt. Dat is niet proportioneel, vindt Opstelten.

Ontschotten
Door meer gebruik te maken van ICT-oplossingen voor het eenmalig vastleggen en toegankelijk maken van gegevens, kan worden voorkomen dat de verschillende organisaties informatie blijven 'rondpompen'. Daardoor kan ook worden geregeld dat de wet bepaalt wie er over een document mag beschikken, niet de (toevallige) beheerder van dat document. Met het eenmalige opslaan van documenten en het strak regelen van de toegang daartoe denkt Opstelten te voldoen aan het principe van 'privacy-by-design', het inherent veilig ontwerpen van een systeem.

Lange adem
Maar met alleen ICT gaat het niet lukken. Ook toezicht en bewustwording verdienen extra aandacht, schrijft Opstelten. hij overweegt ook het principe van een 'Gegevensautoriteit' in te voeren, die per domein de verwerking van gegevens regelt. Dat alles zal overigens nog jaren vergen. "De herziening van het Wetboek van Strafvordering en het introduceren van het digitaal dossier in 2016 hebben de komende jaren alle prioriteit. De hiervóór gegeven schets zal nog nader moeten worden doordacht en vervolgens in kleine stapjes moeten worden gerealiseerd."