'Nederland loopt in Europa achter qua digitale autonomie'

De cyberdreigingen nemen toe terwijl Nederland voor digitale infrastructuur steeds afhankelijker wordt van grote internationale spelers. Volgens de Cyber Security Raad kan dit ‘grote gevolgen hebben voor onze nationale en economische veiligheid en daarmee het verdienvermogen van Nederland’. Nederland zal stappen moeten zetten op dit gebied om een serieuze gesprekspartner in Europa te blijven.

Hoogste niveau

‘De kern van dit advies is dat de raad constateert dat onze digitale afhankelijkheden inmiddels zo groot zijn dat de digitale soevereiniteit van Nederland onder druk staat’, schrijft de raad. Nederland is een van de meest gedigitaliseerde landen en de coronacrisis versnelt die digitalisering, wat zorgt voor nieuwe kwetsbaarheden en afhankelijkheden. Digitale autonomie is daarom iets waar het hoogste politieke en ambtelijke niveau zich mee moet bezighouden.

Ministeriële onderraad

Het is een verdieping van het advies van begin april toen de raad stelde dat er geen minister van Digitale Zaken moet komen, zoals vaak wordt geopperd, maar een ministeriële onderraad ‘waar cyberweerbaarheid en digitale autonomie integraal aan de orde wordt gesteld’.

Chefsache

Digitale autonomie zou in Nederland te weinig op de politieke agenda staan in vergelijking met Europa, vertelt Lokke Moerel, die namens de wetenschap lid is van de raad. In de Europese Unie ‘is de urgentie echt doorgedrongen en dat zien we ook in de landen om ons heen.’ Wil Nederland op dit gebied een serieuze gesprekspartner zijn in Europa, dan zal op nationaal niveau een aantal stappen moeten worden gezet. ‘Zo is het bijvoorbeeld in Duitsland echt chefsache.’

Niet alleen hacks

Ook de ‘cyberburgemeesters’ vroegen onlangs aandacht voor zo’n aanpak. Veertien burgemeesters presenteerden half april een pamflet waarin ze vroegen om digitale veiligheid landelijk te beleggen bij één bewindspersoon en één beleidsdepartement. ‘Bij elk onderdeel van de samenleving zit een digitale component. Het gaat niet alleen om hacks en spionage – de digitale component wordt bij steeds meer verschillende onderdelen belangrijk.’