Gemeenten laten TTIP links liggen

Nederlandse gemeenten en provincies laten TTIP volledig links liggen, terwijl er in onder meer Frankrijk en Duitslands inmiddels grootschalige campagnes gevoerd worden om gemeenten en steden TTIP-vrij te houden.

In Brussel is er door de gemeenteraad een motie tegen TTIP aangenomen. Via een toolkit genaamd ‘Hors Tafta’ kan er handig lokale steun verworven worden. Inmiddels zijn er 116 lokale comités hiermee actief in Frankrijk en meer dan 200 gemeenten zijn daar ‘vrij van TTIP’ verklaard of ‘in staat van bezorgdheid’. Gemeenteraden vragen vaak om moratorium op onderhandelingen, in afwachting van meer duidelijkheid over inhoud en gevolgen. In Duitsland zijn 100 gemeenten in opstand; zij roepen de regering op de onderhandelingen te stoppen.

De regering heeft hun echter laten weten dat dit niet onder hun bevoegdheid valt. Gemeenten en provincies kunnen enkel via de politiek invloed uitoefenen op de onderhandelingen en dan met name via de lobby. De regionale overheden hebben dus niet direct een stem over wat er in het akkoord komt te staan. Inspraakmogelijkheden zijn er niet, behalve bij het Europees parlement die de onderhandelingen voert. Nederlandse lobbyisten van provincie Zeeland en de Randstad hebben echter geen dossier over TTIP.

Dat veel Nederlandse gemeenten Europa niet op het netvlies hebben staan, blijkt uit onderzoek van Pieter Zwaan van de Radboud Universiteit Nijmegen. Een analyse van de coalitieakkoorden in 374 gemeenten laat zien dat in hooguit 30 procent van de nieuwe coalitieakkoorden aandacht wordt besteed aan de rol van Europa. Grotere gemeenten besteden er significant meer aandacht aan dan kleine gemeenten. Verreweg de grootste concentraties ‘Europa’ zijn te vinden in en rondom Assen, Eindhoven, Enschede, Maastricht, de Rijnmond en Utrecht.

Coalitieakkoorden
Uit de analyse van de bestuurskundige blijkt verder dat Europa door veel gemeenten vooral gezien wordt als subsidieverstrekker. In de meeste coalitieakkoorden is aandacht voor de financiële middelen die Europa biedt voor gemeenten: 60 gemeenten gaan in het coalitieakkoord in op de middelen die Europa biedt om lokale projecten te realiseren.

In 24 gemeenten wordt in de coalitieakkoorden expliciet aandacht gegeven aan de betekenis van Europese wet- en regelgeving. Meestal wordt er dan volgens Zwaan overigens ‘mopperend’ over gesproken, met name over de beperkingen die Brusselse regels met zich meebrengen.