Eerste gemeentelijke Informatiecommissaris: snel resultaat

Donovan Karamat Ali is de eerste gemeentelijke informatiecommissaris in Nederland. Sinds zo'n vier maanden analyseert hij de vraag uit de stad naar informatie bij gemeente Utrecht en bevordert hij openheid van informatie bij alle gemeentelijke afdelingen. Karamat Ali vertelt aan Binnenlands Bestuur over zijn eerste maanden.

Werkveld van een informatiecommissaris

Zijn functietitel is informatiecommissaris, maar hij is er 'bepaald niet zo eentje met van die strepen op zijn schouder', zo vertelt Karamat Ali. 'Mijn functie is nieuw, ik ben voornamelijk bezig als netwerker en verbinder tussen diverse gemeentelijke afdelingen. Ik analyseer onder meer informatieverzoeken bij diverse afdelingen binnen de gemeente en bekijk wat er beter kan. Deze eerste maanden ben ik vooral in gesprek met de afdelingen en draai ik ook mee, om goed in beeld te krijgen wat de best practices zijn en wat er te verbeteren valt.’ De informatieverzoeken komen bijvoorbeeld via WOB-verzoeken binnen, er zijn daarnaast diverse andere kanalen. Karamat Ali bekijkt bijvoorbeeld hoe informatieverzoeken die via de website, het klantcontactcentrum, de gemeentelijke apps en sociale media-kanalen binnenkomen (de Newsroom) worden afgehandeld. 

Aanspreekpunt
Binnen de gemeente is Karamat Ali het aanspreekpunt voor het afhandelen van informatieverzoeken. Wanneer er bij een verbetertraject iets niet soepel loopt, koppelt Karamat Ali de mensen van diverse partijen bijvoorbeeld aan elkaar. 'Bij een grote gemeente zijn er soms wat eilandjes, ik sta met iedereen in contact en kan dan dus goed van pas komen'. Karamat Ali jaagt alle afdelingen in de gemeente aan om zoveel mogelijk informatie beschikbaar te stellen aan burgers. ‘Daarbij heb ik een niet-juridische benadering. Bij WOB-verzoeken streven we ernaar om een zo kort mogelijke afhandelingstermijn te realiseren. Hierbij maak ik gebruik van mijn grote netwerk binnen de gemeente en dat helpt enorm om snel de juiste informatie beschikbaar te stellen.’

Belangstellende gemeenten
De aanleiding van de nieuwe functie van Karamat Ali is een motie van gemeente Utrecht, die als doel had om overheidsinformatie proactief en met een niet-juridische benadering beschikbaar te maken. Het initiatief zorgde er indirect voor dat Karamat Ali nu de eerste informatiecommissaris in Nederland is. Zijn verrichtingen worden in gemeenteland dan ook nauwkeurig gevolgd, tot nu toe door zowel kleine als grote gemeenten die graag willen weten hoe een informatiecommissaris werkt. 'Uiteraard wil Utrecht graag onze kennis en ervaringen delen. Voor andere gemeenten kan het waardevol zijn om de meerwaarde van een informatiecommissaris te verkennen.’

Belangrijke rol voor data
Karamat Ali vindt zichzelf geen ‘typische ambtenaar’. ‘Wat mij betreft wordt er gewoon snel resultaat geboekt. Een manier om dat snel voor elkaar te krijgen is door de gemeente meer aan de slag te laten gaan met data.’ Karamat Ali vervult ook de rol van open data coördinator bij gemeente Utrecht. 'Data is de grondstof voor het verbeteren van de gemeente. Met data kun je bijvoorbeeld veel informatie inzichtelijk maken en naar buiten brengen’, zo schetst hij. 'Denk aan visualisaties, maar ook aan het publiceren van data op je website.  Hierdoor kan er bij bewoners minder behoefte ontstaan om WOB-verzoeken in te dienen. Met data kun je de stad ook verbeteren, door toepassingen te maken van voorspellingen van inbraak, parkeergelegenheid, noem maar op.'

Kansen voor betere informatievoorziening
Karamat Ali ziet na zijn eerste maanden voor betere informatievoorziening veel kansen voor de data van klanttevredenheidsonderzoeken. ‘We verzamelen wensen en opmerkingen van bewoners, de zogeheten vrije velden data. Deze data worden momenteel nog niet verrijkt. Daar ligt een concrete kans om de stem van bewoners te verkennen.’ Hij vindt het ook belangrijk om een connectie met de bewoners van Utrecht te maken. 'Ik ben een jongen van de stad. Mijn doel is om de gemeente voor mijn stadsgenoten beter te maken. Via een bewonerspanel hebben we al goed contact, maar ik ben zelf hard op zoek naar de mening van bewoners over de huidige informatievoorziening en hoor graag wat hun suggesties zijn voor verbeteringen.'