'Burgemeester kan eigenlijk niet om Twitter heen'

Een kwart van de burgemeesters twittert inmiddels. Als het aan burgemeester Tjeerd van der Zwan van Heerenveen ligt worden dat er snel meer. "Het is een prima middel om aanspreekbaar mee te zijn."

Gezicht
Tjeerd van de Zwan, sinds een halfjaar burgemeester van Heerenveen, twittert al zo'n tweeënhalf jaar, ook al toen hij nog burgemeester van Achtkarspelen was. Zijn 1885 volgers krijgen dagelijks verschillende berichten te zien. Van der Zwan gebruikt Twitter naar eigen zeggen gewoon "om te cummuniceren met mensen. Burgemeester zijn is tegenwoordig 80 procent communicatie, als het niet meer is. Mensen verwachten ook steeds meer van een burgemeester dat hij het gezicht is van een gemeente, zeker als gemeenten groter worden. Je moet wel actueel zijn en je moet snel reageren. Mensen die mij een Twitterbericht sturen krijgen van mij ook persoonlijk bericht terug, als het zo uitkomt in het openbaar." Zijn Twitter-ervaringen deelt hij tegenwoordig ook vaak met anderen, zoals op het VNG-congres Twee Dagen Arbeidszaken. 

Marktplein
Er zijn drie dingen waarvoor Van der Zwan Twitter inzet. Ten eerste als 'human interest'-middel. "Ik probeer zoveel mogelijk te laten zien van 'wat doet nou zo'n burgemeester elke dag'. Natuurlijk kun je niet alles laten zien, maar de meeste dingen wel. Dat vinden mensen leuk, als je ze tegenkomt hebben ze het erover. Het is een soort marktplein."

Discussiepunten
Daarnaast vindt hij Twitter een goed middel voor het aanzwengelen van iets. "Ik gebruik het om discussiepunten zelf op de agenda te zetten. Bijvoorbeeld de vraag of de kroegen langer open moeten blijven, of iets met de spoorlijn. Er zijn ook veel journalisten die mij volgen en mij dan daarover bellen." Ook als 'thermometer' heeft Twitter een functie. "Ik hou zo zelf ook een beetje de omgeving van de gemeente in de gaten. Wat speelt er? Speel je daar een rol in en kun je erover meepraten? Het helpt mij heel erg om op de hoogte te zijn waar fysieke contacten maar beperkt mogelijk zijn."

Bestuur
Twitter speelt ook een groeiende rol in bestuurszaken, constateert Van der Zwan. "De gemeenteraadsleden zitten ook steeds meer op Twitter, dus je kunt zien hoe de meningsvorming rond een bepaalde belangrijke zaak zich ontwikkelt." Over de bestuurlijke openheid krijgt hij wel eens kritische vragen, maar Van der Zwan ziet dat vooral als een kwestie van wennen. "Drie van de vier wethouders zitten nu op Twitter. Men ziet toch de voordelen ervan." Zo zou Twitter dus ook kunnen dienen om het dualisme in het bestuur meer gehalte te geven. "Je kunt laten zien wat je gedachtenvorming is." 

Risico
Het enige echte risico aan Twitter is niet gering, vindt de heerenveense burgemeester. "Het is een makkelijk middel, dus je bent geneigd het snel even tussendoor te doen. Je moet je altijd beseffen dat je één druk op de knop verwijderd bent van misschien wel een groot probleem. Je moet daar goed bij nadenken. Ik heb voor mezelf altijd een moment dat ik nadenk: 'kan dit, of kan het niet?' Het komt regelmatig voor dat ik iets dan niet wegstuur."

Rehwinkel

Dat de Groningse burgemeester onlangs meldde even geen zin meer te hebben in Twitter omdat hij klaar was met de toon van veel reacties, is voor Van der Zwan geen reden hetzelfde te overwegen. "Op de markt roept ook iedereen van alles en toch is het goed om als burgemeester regelmatig je gezicht op de markt te laten zien. Dus het is voor mij geen reden om te zeggen 'ik doe het niet meer'. Ik heb er geen last van."