Hoe helpen we ondernemers leren en ontwikkelen te prioritiseren?

Recent heb ik 50+ technische MKB ondernemers uit Groningen gesproken voor een project van SER Noord-Nederland, Wij Techniek en Bouwend Nederland over leven lang ontwikkelen. Ik was namelijk erg benieuwd wat zij al doen rond dit thema en waarom het eigenlijk zo belangrijk is.

Waarom leren en ontwikkelen?

Niet investeren in leren en ontwikkelen heeft een negatieve impact op technische medewerkers, de ondernemers en de uiteindelijk maatschappij. Als er niet genoeg geïnvesteerd wordt in hun ontwikkeling, zullen technici minder werkplezier en uitdaging beleven en niet goed hun kennis op peil kunnen houden. Ondernemers zullen minder binding krijgen van medewerkers, lagere productie en kwaliteit, en minder innovatie. Terwijl dit juist zo ontzettend hard nodig is om de energietransitie te realiseren. Het is dus voor de maatschappij ontzettend van belang dat technische vakmensen de kans en aanbod krijgen om zich verder te ontwikkelen.

Gebeurt dit dan niet?

Het zal je zeker niet verbazen dat ik kon concluderen dat er vele uitdagingen zijn rond het opzetten van een leercultuur, het motiveren van werknemers, en hier structureel mee aan de gang te gaan. Waar ik wel van opkeek was de vicieuze cirkel waar deze technische ondernemers in lijken te zitten.

Het gaat als volgt: er is een schrijnend tekort aan technici. De ondernemers kunnen daarom niet de juiste mensen vinden, terwijl de vraag naar hun werk alsmaar blijft toenemen. Zij zijn daardoor ook genoodzaakt mensen aan te nemen die niet de juiste achtergrond of ervaring hebben. De combinatie van een tekort aan mankracht en een overvloed aan werk zorgt ervoor dat ondernemers ontzettend druk zijn; het werkt loopt over en dus kunnen zij alleen focussen op de taken met de hoogste prioriteit. En, zoals je kunt begrijpen, hebben ondernemers tal aan prioriteiten met de energietransitie en woonopgave die in hun nek hijgen. Aandacht voor leven lang ontwikkelen en duurzame inzetbaarheid komen dan op een lager pitje te staan. Ondernemers houden zich niet genoeg bezig met leren en ontwikkeling van hun werknemers, simpelweg omdat er geen tijd en ruimte voor is. Dit maakt daarna het werven van technici weer lastiger, enerzijds omdat ze een minder aantrekkelijke werkgever zijn, en anderzijds omdat er in-house minder vaardigheden beschikbaar zijn om deze nieuwe technici goed te begeleiden.

Dit is natuurlijk onwenselijk, omdat het van belang is dat werknemers gestimuleerd worden zich door te ontwikkelen. Zo blijven zij langer inzetbaar, zijn ze productiever en gelukkiger, en kunnen ze nieuwe vaardigheden leren voor de energietransitie. Daarnaast kunnen goed-ontwikkelde werknemers deze kennis en vaardigheden ook doorgeven naar collega’s en jong talent, waardoor ondernemers minder genoodzaakt zijn de perfecte match te vinden tijdens het werven. Zo wint iedereen!

Hoe doorbreken we deze cirkel?

Naast natuurlijk het oplossen van het tekort en het verbeteren van het imago van de techniek (grote vraagstukken waar de overheid zich al actief mee bezighoudt), zijn er nog andere concrete oplossingen mogelijk:

• Urgentie verhogen: het is belangrijk dat ondernemers zich realiseren dat leren en ontwikkelen van hun mensen een belangrijk onderdeel is van de gehele bedrijfsvoering. Dus zelfs in drukke periodes moet er energie gestoken worden in opleiden en ontwikkelen. En dit hoeft niet altijd gepaard te gaan met tijdrovende externe cursussen of trainingen, maar kan ook door medewerkers intern op te leiden, feedback te geven en gesprekken aan te gaan. Een concreet voorbeeld is het Accelerator programma dat opgezet is door SER Noord-Nederland, Wij Techniek en Bouwend Nederland om Groningse ondernemers samen te brengen en kennis te delen rond dit thema.
• Financiële middelen inzichtelijk maken: er zijn veel potjes en subsidies beschikbaar voor ondernemers voor de ontwikkeling van hun vakmensen. Nu weten zij die niet altijd goed te vinden, zeker de kleinere ondernemers. Een overzicht van regionale en lokale financiële middelen kan al een hoop uitmaken.
• Opleidingen die gestuurd worden vanuit de ondernemer: ondernemers willen graag samenwerken met opleiders, maar missen vaak het perspectief van de ondernemer. De vaardigheden die geleerd worden sluiten niet altijd aan bij de behoefte vanuit de ondernemer, of de structuur past niet in de day-to-day. Opleiders zouden meer toenadering kunnen zoeken naar ondernemers om gezamenlijk curricula te ontwikkelen.

Natuurlijk zijn er nog veel andere oplossingen mogelijk. Laat in de reacties achter wat jij zou doen om deze vicieuze cirkel te doorbreken!

Wil je meer weten over het Accelerator project in Groningen of dit artikel, neem dan contact op met julia@projectcrossover.nl.

Julia Bolk