LIVEBLOG CORONA 5 - 7 JUNI 2020
In dit liveblog houdt Binnenlands Bestuur naast de reguliere berichtgeving een chronologisch overzicht bij van het laatste nieuws over het coronavirus en de gevolgen voor decentrale overheden.
In dit liveblog houdt Binnenlands Bestuur naast de reguliere berichtgeving een chronologisch overzicht bij van het laatste nieuws over het coronavirus en de gevolgen voor decentrale overheden.
17.20: Burgemeester Penn tevreden over verloop demonstratie Maastricht
Zo'n 1400 mensen hebben meegedaan aan de manifestatie tegen racisme in Maastricht. Dat liet de Veiligheidsregio Zuid Limburg weten. Een woordvoerster van de Veiligheidsregio zei dat de deelnemers zich goed aan de regels hielden. De meeste mensen zaten op het gras, zoals door de organisatie was gevraagd. Er waren gele vlekken in ronde vorm met spuitbussen op de grond getekend, waarop mensen gingen zitten om de 1,5 meter afstand te bewaren. De manifestatie op De Griend langs de Maas verliep in een ontspannen sfeer. en eindigde rond 15.30 uur. Achteraan De Griend waren de toespraken niet te horen. Dit als gevolg van de drukte en de noodzaak anderhalve meter afstand te bewaren. Maar via een livestream konden mensen de sprekers via hun mobiele telefoon toch volgen.
'Ik ben erg tevreden over het verloop van de demonstratie', liet burgemeester Annemarie Penn - te Strake van Maastricht na afloop weten. 'Zij hebben zich prima aan de maatregelen gehouden. Complimenten voor hen en voor de organisatie.'
15.30: Honderden betogers in Zwolle
Bij de manifestatie tegen racisme en discriminatie in Zwolle hebben zich honderden betogers verzameld. Ze vormden om 15.00 uur een zwart hart waarvan een foto vanuit een drone gemaakt wordt. Burgemeester Peter Snijders van Zwolle richtte zich voorafgaand aan de manifestatie in een tweet tot de betogers. Hij noemde het 'een belangrijk grondrecht om je mening te kunnen uiten tegen discriminatie'. Met de vuist in de lucht gebald schreeuwden de betogers minutenlang 'black lives matter' en 'no justice no peace'. Op een aantal protestborden werd aandacht gevraagd voor de zaak van Tomy Holten, 'de Zwolse George Floyd'. Hij overleed in maart na een arrestatie. 'Er wordt eerst gemept, dan pas worden vragen gesteld. Tomy Holten heeft dit meegemaakt', zei demonstrant Louis de Freitas die het publiek kort toe mocht spreken. Het publiek hield om 15.00 uur een minuut stilte. (ANP)
13.35: Joustra: Burgemeester Halsema eindverantwoordelijk, niet per se schuldig
Tjibbe Joustra, de voormalig voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), pleit voor een onafhankelijk onderzoek naar de gang van zaken tijdens het protest op de Dam in Amsterdam. 'De burgemeester speelt een rol, de korpschef speelt een rol, dat moet je onafhankelijk laten doen', zei Joustra in het televisieprogramma Buitenhof. Bij de demonstratie tegen racisme stroomde de Dam vol met duizenden mensen. Ze konden niet goed de vanwege het coronavirus verplichte afstand van elkaar houden. Halsema wilde de manifestatie echter niet voortijdig beëindigen. Ze verklaarde na afloop dat dit alleen met harde hand had kunnen gebeuren.
Joustra legt de schuld echter niet bij Halsema. 'Verantwoordelijkheid is belangrijk. Wie is verantwoordelijk? De burgemeester is eindverantwoordelijk, maar dat wil niet zeggen dat die schuld heeft.' Halsema had tijdens het protest per app contact met minister van Justitie Ferd Grapperhaus. De berichten die ze hebben gestuurd werden eerder deze week openbaar gemaakt. Joustra noemde het geen handige aanpak. 'Bij crisiscommunicatie is het van groot belang dat informatie gevalideerd wordt. Je hebt een crisisstaf waar informatie naartoe moet.' (ANP)
12.00: Ook Maastricht en Zwolle hanteren maximum aantal demonstranten
Vanmiddag zijn er opnieuw manifestaties tegen racisme, nu zondag in het Wezenlandenpark in Zwolle en in de Griend aan de Maas in Maastricht .De gemeente Zwolle staat maximaal 2400 betogers toe. De organisatie is in handen van de Zwolse homogemeenschap. 'Het wordt een stil en ingetogen protest', zegt een van de organisatoren. Lhbti'ers weten net als de zwarte gemeenschap in de Verenigde Staten wat het is om niet gelijkwaardig behandeld te worden, aldus de woordvoerder. Om 15.00 uur vormen de naar verwachting enkele honderden betogers gezamenlijk een zwart hart dat van boven vanuit een drone gefotografeerd wordt. De gemeente geeft toestemming voor de antiracismemanifestatie maar stelt toch een maximum in van 2400 bezoekers uit voorzorg om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Verder moeten demonstranten 1,5 meter afstand van elkaar houden. Deze afstand is ook een voorwaarde voor demonstraties die volgende week plaatshebben.
In Maastricht wilde de organisatie de manifestatie eerst op het Vrijthof in het stadshart houden. Maar daarvan is afgezien omdat dat plein te klein is bij een te grote toeloop. In overleg met de gemeente is daarom gekozen voor het park De Griend aan de Maas, waar meer uitwijkmogelijkheden zijn. Er zijn maximaal 2000 mensen welkom. De organisatie tekent cirkels uit waar mensen kunnen gaan zitten om de 1,5 meter afstand te kunnen bewaren. De organisatie vraagt deelnemers mondkapjes op te doen. Het protest begint om 14.00 uur. Het is de tweede manifestatie tegen racisme in Maastricht. Afgelopen maandag deden zo'n honderd mensen mee aan een Black Lives Matter demonstratie. Die was toen op de Markt in Maastricht. De komende week zijn er opnieuw meerdere acties. (ANP)
ZONDAG 7 JUNI 2020
20.00: Burgemeester Eindhoven 'trots' op eigen verantwoordelijkheid demonstranten
De demonstratie tegen racisme in Eindhoven is zaterdag kort voor 19.00 uur tot een vreedzaam einde gekomen. Honderden betogers waren samengekomen op het Stadhuisplein en nog eens honderden stonden in door de gemeente ingerichte 'bufferzones' aan de zijkant van het plein. De gemeente Eindhoven schat dat er 1700 mensen aan de manifestatie hebben meegedaan. Burgemeester John Jorritsma was positief over het verloop: 'Ik heb vooraf gewezen op de eigen verantwoordelijkheid van de organisatie en de deelnemers. Ze hebben laten zien dat demonstreren in deze tijd van corona mogelijk is, met de nodige aanpassingen, respect voor elkaar en elkaars gezondheid. Daar ben ik trots op.' Er is niemand aangehouden.
De demonstratie ging volgens de organisatoren niet alleen over de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd, maar ook over racisme in het algemeen en over politiegeweld tegen mensen met een donkere huidskleur. Kort na aanvang hielden de betogers een stilteprotest, waarbij zij een vuist gebald in de lucht hielden. Daarna nam de Eindhovense activiste Perle Miangue het woord. Ze stipte een voorval aan tijdens een demonstratie tegen zwarte piet, waarbij ze zag hoe een zwarte vrouw werd uitgemaakt voor 'hoer van de zwarten' en 'kankeraap'. 'Toen dacht ik: ik kan weglopen of ik kan blijven staan en laten zien dat ze er niet alleen voor staat. Vanaf dat moment heb ik mijn vuist in de lucht gegooid. Ook ik heb rechten.' (ANP)
16.30: Demonstratie Tilburg 'ordentelijk' verlopen
De antiracismedemonstratie in Tilburg is afgelopen. De bijeenkomst is naar schatting door zo'n 700 betogers bijgewoond en verliep goed. 'Het was een waardige demonstratie. Complimenten aan de organisatie', aldus burgemeester Theo Weterings van de stad. 'Alles is ordentelijk verlopen. Er waren geen ongeregeldheden zoals op andere plaatsen wel het geval was', aldus de burgemeester. 'Tillburg heeft laten zien dat je met veel mensen kunt demonstreren met inachtneming van de maatregelen rondom corona.' Vooraf had de gemeente moeite met het inschatten van het aantal deelnemers. Er waren verordeningen en eisen meegegeven, een handjevol agenten en boa's waren aanwezig. De gemeente had kruisen op de grond aangebracht waarop de deelnemers stonden. Zo waren ze goed in staat de 1,5 meter afstand tot elkaar te bewaren. Veel deelnemers droegen mondkapjes. Ook droegen veel demonstranten bordjes met teksten, zoals Black Lives Matter. Er waren diverse toespraken. Zaterdagmiddag om 17.00 uur is er ook een demonstratie in Eindhoven. (ANP)
12.00: 'Jongeren voelen zich onvoldoende gehoord in coronacrisis'
De helft (52 procent) van de jongeren van 16 tot en met 24 jaar vindt dat er onvoldoende wordt geluisterd naar hun generatie bij de aanpak van de coronacrisis. Ook vier op de tien (38 procent) jongeren tussen de 25 en 34 jaar voelen zich niet gehoord. Dat meldt nieuwsrubriek Eenvandaag op basis van onderzoek onder ruim 2300 mensen van 16 tot 35 jaar. Oudere generaties nemen op dit moment de besluiten terwijl zij straks opdraaien voor de rekening van de coronacrisis, stellen deze jongeren, die ook vinden dat ze het sowieso moeilijker hebben dan voorgaande generaties. Een van de ondervraagde jongeren verwoordt het zo: 'De gevolgen van de coronamaatregelen komen bovenop de problemen waar onze generatie toch al mee te maken heeft: hoge studieschulden, ongewenste flexcontracten en een onmogelijke woningmarkt. Dat is geen goede startpositie als straks de economische klap komt.' Het onderzoek is gedaan door 3Vraagt, onderdeel van het Eenvandaag Opiniepanel, in samenwerking met jongerenorganisaties 3FM, CJP, NJR, LSVb en JOB. (ANP)
10.00: 'Verruiming begrip 'huishouden' in aanstaande coronawet'
Verplicht anderhalve meter afstand houden en anders een boete. Die maatregel, die nu nog tijdelijk is, zal worden verankerd in een speciale coronawet van minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge. Dat meldt RTL Nieuws die een eerste versie van die wet in handen heeft. Tot nu toe waren de coronaregels vastgelegd in noodverordeningen, maar die zijn eigenlijk bedoeld voor een acute crisis en niet voor maanden achter elkaar. Om aan alle heersende verwarring een einde te maken, is gewerkt aan een spoedwet, waarin volgens RTL veel maatregelen staan die ook al in de noodverordeningen golden, zoals dat je een boete riskeert als je geen anderhalve meter afstand houdt en dat waar nodig de minister kan voorschrijven beschermingsmiddelen te dragen, zoals een mondkapje. Maar er zijn ook kleine wijzigingen, want het begrip huishouden wordt verruimd. In de nieuwe wet mogen bijvoorbeeld ook campings, studentenhuizen en huizen waar arbeidsmigranten wonen zich een gemeenschappelijke huishouding noemen. Dat zou een verruiming betekenen. Er kunnen nog dingen worden aangepast aan de wet, omdat er nog een advies van de Raad van State en een debat in de Tweede en Eerste Kamer aankomen. Toch wil minister De Jonge de wet al per 1 juli laten ingaan.
ZATERDAG 6 JUNI 2020
21.45: Van Zanen tevreden over verloop demonstratie Utrecht
Ruim 3500 mensen hebben vrijdagavond in Utrecht gedemonstreerd tegen racisme. Zij maakten een vuist tegen ongelijkheid en etnisch profileren. 'Hier staat Nederland voor me. Mensen van alle kleuren en alle religies', riep organisator Leroy Lucas van Keti Koti de menigte toe. 'Ik snap de maatregelen om corona tegen te gaan, maar dit is ook belangrijk', scandeerde Lucas. De woorden werden met veel gejuich door de overwegend jonge mensen ontvangen. Op allerlei kartonnen borden hadden zij leuzen geschreven zoals 'Enough is Enough' (genoeg is genoeg). Vanuit het nabijgelegen Stadskantoor keek burgemeester Jan van Zanen mee. Hij was tevreden over het verloop. De burgemeester, de hoofdofficier van justitie en de politiechef (de driehoek) noemen het een 'ordelijk en rustig verlopen demonstratie', liet Van Zanen in een reactie weten. 'De deelnemers hielden zich aan de afstandsregels en de aanwijzingen van de organisatie.' Na afloop stroomde het plein snel leeg. (ANP)
20.45: Twee aanhoudingen bij demonstratie Nijmegen
Bij een demonstratie tegen racisme en politiegeweld in de Verenigde Staten zijn in Nijmegen twee mensen aangehouden. De bijeenkomst in het Goffertpark verliep verder zonder incidenten, aldus een woordvoerder van de gemeente. De twee mensen die werden aangehouden hadden borden met daarop de tekst (A.C.A.B.) bij zich. Die afkorting staat voor All Cops Are Bastards, wat betekent: Alle politieagenten zijn klootzakken. Toen ze die borden na meerdere verzoeken niet weg wilden doen, zijn ze aangehouden, vertelt de woordvoerder. 'Het was het enige smetje op een verder prima demonstratie.' De gemeente zegt dat tussen de 850 en 900 mensen bij de demonstratie waren. Volgens organisator Nijmegen tegen Racisme ging het om zeker meer dan 2500 betogers.
Burgemeester Hubert Bruls gaf vooraf toestemming voor ongeveer 750 demonstranten. De betogers hielden vrijdag over het algemeen goed afstand op de heel grote weide waar de bijeenkomst was. Er werden ook mondkapjes uitgedeeld. Actievoerder Jerry Afriyie van Kick Out Zwarte Piet riep de menigte in Nijmegen vrijdag nog eens op om 'een einde te maken aan de figuur van Zwarte Piet. We gaan racisme de-normaliseren', zei hij. (ANP)
19.45: Gemeente Utrecht: Kom niet meer naar het Jaarbeursplein
De gemeente Utrecht roept mensen vrijdagavond op niet meer naar het Jaarbeursplein te komen. Rond 19.20 uur hadden zich daar ongeveer al 3500 mensen verzameld voor de demonstratie tegen racisme en politiegeweld in de Verenigde Staten. Met zoveel mensen is het niet mogelijk om 1,5 meter afstand van elkaar te houden. De organisatie, bestaande uit Keti Koti, Stop Blackface en de Surinaamse vereniging Tori Oso, liet de gemeente vooraf weten vijf- tot zeshonderd deelnemers te verwachten. Nu het er veel meer blijken te zijn, vragen de organisatoren de mensen ook om niet meer te komen. De gemeente Utrecht had gekozen voor het Jaarbeursplein omdat daar veel ruimte is. Inmiddels is een tweede plein dat nabij ligt geopend, maar ook daar wordt het snel druk. Onrust bij eerdere demonstraties in Amsterdam en Rotterdam was voor burgemeester Jan van Zanen van Utrecht, die per 1 juli als burgemeester van Den Haag begint, geen reden om het protest daar te verbieden. 'Demonstreren is een grondrecht. Wij pakken de ervaringen uit de andere steden erbij', zei een woordvoerster vooraf. De gemeente keek samen met onder meer de organisatie of er extra maatregelen moesten worden genomen, zoals uitbreiding van de geluidsinstallatie en markeringen op de grond. (ANP)
19.30: Burgemeester tevreden over demonstratie Enschede
Burgemeester Onno van Veldhuizen van Enschede is tevreden over het verloop van de demonstratie tegen racisme en geweld. Een kleine vijfhonderd mensen kwamen vrijdag tegen het einde van de middag, in de regen, naar het Van Heekplein in het centrum van de stad. De demonstratie verliep rustig, meldt de gemeente Enschede. 'Het overleg met de organisatoren, voorafgaand aan de demonstratie, was uitermate constructief en de afspraken zijn goed nagekomen', zegt Van Veldhuizen. 'Respect voor de organisatoren en de deelnemers aan de demonstratie voor de manier waarop zij aandacht voor het onderwerp hebben gevraagd en de weergoden getrotseerd hebben.'
Van Veldhuizen gaf vrijdagmiddag pas definitief toestemming voor de demonstratie. Een belangrijke voorwaarde voor hem was dat niet meer dan vijfhonderd betogers naar het Van Heekplein zouden komen. Toen op sociale media het aantal inschrijvers vrijdag die grens passeerde, riepen Van Veldhuizen en de organisatie mensen op niet meer naar het centrum te komen. Kort na de start van de bijeenkomst moest op last van de politie meermalen opgeroepen worden om afstand te houden. Aan het eind van de betoging mochten de betogers in groepjes het plein verlaten. (ANP)
19.00: Duizenden demonstranten in Nijmegen
In het Goffertpark in Nijmegen hebben zich duizenden demonstranten tegen racisme en politiegeweld in de Verenigde Staten verzameld. Burgemeester Hubert Bruls van die stad gaf vooraf toestemming voor ongeveer 750 demonstranten, maar er wordt niet ingegrepen. De betogers houden over het algemeen goed afstand op de heel grote weide waar de bijeenkomst plaatsheeft. Er worden ook mondkapjes uitgedeeld. Volgens organisator Nijmegen tegen Racisme zijn er zeker meer dan 2500 betogers in het park. Er zijn vooraf veertig linten over het gras gespannen. Op elk lint kunnen vijftig mensen op 1,5 meter afstand van elkaar staan. Alle plaatsen zijn bezet, terwijl rondom het terrein ook nog eens rijen mensen staan. Actievoerder Jerry Afriyie van Kick Out Zwarte Piet riep de menigte in Nijmegen vrijdag nog eens op om 'een einde te maken aan de figuur van Zwarte Piet. We gaan racisme de-normaliseren', zei hij. (ANP)
16.30: Van Veldhuizen: Demonstratie Enschede mag doorgaan
De demonstratie tegen racisme en geweld in de Verenigde Staten in Enschede mag om 17.00 uur van start gaan. Burgemeester Onno van Veldhuizen van Enschede, ook voorzitter van de veiligheidsregio Twente, gaf vrijdagmiddag toestemming. Voorwaarde blijft volgens hem wel dat er niet meer dan ongeveer vijfhonderd betogers naar het Van Heekplein in het centrum van de stad komen, die onderling 1,5 meter afstand tot elkaar moeten bewaren. Van Veldhuizen en de organisatie van de demonstratie hebben vrijdag via sociale media mensen opgeroepen om thuis te blijven. Dat gebeurde nadat op Facebook het aantal inschrijvers ruim boven de toegestane vijfhonderd kwam. Van Veldhuizen heeft gewaarschuwd dat hij de bijeenkomst zal ontbinden als het te druk wordt op het plein. Dat doet hij onder andere omdat rondom het plein veel winkels zijn gevestigd, die de deuren zouden moeten sluiten als er teveel betogers komen. (ANP)
16.15: Weterings: Streng monitoren op 1,5 meter bij demonstratie Tilburg
De gemeente Tilburg houdt voor de antiracismedemonstratie zaterdag rekening met meerdere scenario's. Een inschatting van het aantal deelnemers kan niet worden gemaakt, zo zegt een woordvoerster van burgemeester Theo Weterings. 'Op social media ging het over 'enkele tientallen' deelnemers, maar de vraag is hoe reëel dat is. Zeker gezien de eerdere ervaringen in andere gemeenten.' De vergunning voor de demonstratie is afgegeven voor een deel van de Schouwburgring, en niet voor het grote centrale Heuvelplein. 'Dat is veel groter, maar het staat vol met terrassen. De toegewezen plek is goed overzichtelijk, met uitwijkmogelijkheden mocht het erg druk worden.'
De gemeente heeft goed overlegd met de organisatie. 'We hebben de verordeningen en eisen meegegeven. Onze inwoners weten ook voor wat voor opgave we staan. Voor ons is de 1,5 meter tussenruimte erg belangrijk. Daar monitoren we morgen streng op', aldus de woordvoerster. (ANP)
16.00: Grapperhaus: Coronaboetes moeten gewoon worden betaald
Mensen die een coronaboete hebben ontvangen, moeten deze gewoon betalen. Volgens minister Ferd Grapperhaus (Justitie) zijn veel boetes volgens de regels uitgeschreven en hoeven ontvangers er niet op te rekenen dat deze verscheurd worden. Het argument dat boetes niet geldig zouden zijn omdat er bij de antiracismedemonstratie op de Dam in de hoofdstad ook geen boetes werden uitgedeeld, noemt de bewindsman 'creatief'. 'Het feit dat ergens anders niet wordt gehandhaafd, om wat voor reden dan ook, betekent niet dat jij vogelvrij kan handelen', aldus Grapperhaus. Wel erkende hij dat er enkele boetes onterecht zijn uitgedeeld, bijvoorbeeld aan studenten die op hun balkon zaten. Op het overtreden van de coronamaatregelen staat een boete van bijna vierhonderd euro. Over de aanleiding van de demonstratie zei hij dat men in Nederland 'niet de toestanden heeft die we vanuit Amerika zien'. Wel zei hij 'niet te ontkennen dat etnisch profileren ook in Nederland een aantal keren is gebeurd, en dat is heel akelig'. (ANP)
14.24: Vooral minder gasten in logiesaccommodaties Noord-Holland en Flevoland
‘Een groot deel van capaciteit aan slaapplaatsen (42 procent) in de hotels bevindt zich in de provincie Noord-Holland, en dan in het bijzonder in Amsterdam.’ Dat schrijft het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) over de daling van het aantal gasten in hotels en vergelijkbare accommodaties. Het aantal gasten in Noord-Holland daalde in het eerste kwartaal met een kwart en in maart zelfs met 63 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
14.00: Spies: Openbaar maken appberichten kan openbaar bestuur negatief beïnvloeden
Voorzitter Liesbeth Spies van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) is verrast over ‘de mate waarin de Tweede Kamer zich uitspreekt over zaken die de lokale autonomie betreffen’. De Tweede Kamer vroeg en kreeg tekst en uitleg van justitieminister Ferd Grapperhaus over de stekelige woordenwisseling tussen hem en Halsema over de demonstratie van maandag op de Dam in Amsterdam. De minister maakte de uitgewisselde whatsappjes openbaar op aandringen van PVV-leider Geert Wilders. ‘Het is bekend dat appberichten openbaar gemaakt kunnen worden. Dat legt een extra druk op het contact tussen mensen die actief zijn in het openbaar bestuur’, zegt Spies, die naast NGB-voorzitter ook burgemeester is van Alphen aan den Rijn. ‘We moeten oppassen dat dit ons functioneren niet negatief gaat beïnvloeden.’ Haar Nijmeegse collega Hubert Bruls zei donderdag het een slechte zaak te vinden dat appverkeer tussen de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema en Justitieminister Ferd Grapperhaus openbaar is gemaakt. Na eerdere demonstraties tegen racisme en geweld in onder meer Amsterdam en Rotterdam worden vrijdag betogingen gehouden in Utrecht, Nijmegen en Enschede. (ANP)
8.30: Proefversie van coronadashboard nu online
Een proefversie van het veelbesproken coronadashboard van de overheid is vrijdag online gegaan. Te zien is onder meer het gemiddelde aantal ziekenhuisopnames van de afgelopen dagen, het aantal opnames op de intensive cares en het aantal positief geteste mensen per 100.000 Nederlanders. Ook kunnen mensen kijken hoe het virus zich ontwikkelt in hun eigen regio. Met behulp van het dashboard moet snel kunnen worden ingegrepen als het coronavirus weer oplaait. Voor de verschillende cijfers zijn zogenoemde 'signaalwaarden' vastgesteld: als in meerdere categorieën deze 'alarmbel' afgaat, kan dat reden zijn om in te grijpen, aldus het ministerie van Volksgezondheid (VWS). 'Als meerdere indicatoren boven de signaalwaarde komen, kan dat aanleiding zijn voor het kabinet om een advies van het Outbreak Management Team te vragen over nadere maatregelen.' Nog niet alle gegevens zijn in het huidige dashboard verwerkt. VWS wil in de tweede helft van juni de definitieve versie lanceren.
VRIJDAG 5 JUNI 2020
Lees hier het korte coronanieuws van de voorgaande dag.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.