Politici blijven maar klagen dat burgers zich zo weinig aantrekken wat er in het gemeentehuis gebeurt. Terecht. Maar je kunt het de inwoners van Westland niet kwalijk nemen dat de hele gemeentepolitiek hen geen lor interesseert.
Toen Bram Peper in het tweede kabinet-Kok minister van Binnenlandse Zaken werd, was hij intensief betrokken bij de voorbereiding van onderdelen uit het regeerakkoord.
Ineens was de VVD in Deventer een zeteltje rijker. En niet omdat de kiezer op zijn meest recente uitspraak is teruggekomen.
De Staatscommissie-Remkes inzake het parlementair stelsel stelt voor om een vorm van constitutionele toetsing in Nederland in te voeren. Nu verbiedt de Grondwet in art.120 de rechter om wetten in formele zin aan grondwetsbepalingen te toetsen. Concreet betekent dit dat de wetgever steeds zelf bepaalt of deze wetten wel of niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het is daarnaast de Raad van State die zich adviserend hier over uit kan laten.
‘We leven in een tijd dat je niet meer weet wat nou coalitie en wat nou oppositie is’, zegt Friso Teerink (Duurzaam Schagen) monotoon. ‘Ik was gewend om moties die de coalitie indient niet te steunen want dan blijf ik oppositie’, grinnikt hij. ‘Maar dan zeg je niks over de inhoud.’ Dat is wel waar — al blijken de vervagende grenzen in de gemeenteraad van Schagen het debat niet ineens inhoudelijker te maken. Integendeel.
In oktober 2017 besprak ik in mijn laatste column in de Woo-reeks op deze site de insteek van Rutte III. Het kabinet wilde praten met de initiatiefnemers vanwege enerzijds de behoefte aan een open en transparante overheid, maar anderzijds de angst voor hoge kosten. Ik sloot af met de vraag of die opmerking in het regeerakkoord een opmaat was voor een goed Haags gebruik, “we gaan een en ander onderzoeken en het verdwijnt langzaam in een la”. Dat blijkt een onjuiste inschatting. Want de gesprekken tussen initiatiefnemers en kabinet, waar 23 mei jl. al over werd gesproken bij SC online, hebben resultaat opgeleverd.
‘Hoe houden we als gemeente grip op de uitgaven van de gemeenschappelijke regelingen?’ verzucht Mari Ailo (D66). De totale kosten die de gemeente Oldenzaal aan vijf samenwerkingsverbanden maakt, is zo maar 88 duizend euro opgelopen. En gaandeweg deze vergadering zal de Oldenzaalse raad nog merken dat hun grip op de bedragen niet eens het grootste probleem is.
De Staatscommissie-Remkes inzake het parlementair stelsel heeft een ‘Tussenstand’ gepubliceerd van maar liefst 128 pagina’s. Doel van deze ‘Tussenstand’ is om bepaalde oplossingen in de week te leggen en de reacties mee te nemen naar het Eindrapport dat eind dit jaar zal gaan verschijnen. De ‘Tussenstand’ bevat voorstellen van allerlei aard en soort. Zowel in de sfeer van ‘democratie’ als in de sfeer van de ‘rechtsstaat’ worden aanbevelingen voor veranderingen gedaan.
Recent hebben Flevoland, Gelderland, Noord Holland en Noord Brabant nieuwe (ontwerp) Omgevingsvisies uitgebracht. Het zijn niet langer dikke taaie visies. Het zijn beknopte documenten met een uitnodigende houding. De visies laten zien dat er ‘iets’ gaande is bij de provincies.
Ik geef het toe. Ik heb gelachen. Nee, geen bulderende lach. Nee, ik heb me niet op de dijen geslagen van de pret. Nee, ik heb geen staande ovatie gegeven. Maar ik heb wel gelachen nadat Tommy Wieringa tijdens het VNG congres vorige week zijn foute grap maakte.
Timing is everything. Juist op het moment dat duidelijk wordt dat het referendum niet werkt in de hedendaagse democratie, komt de “Staatscommissie Parlementair Stelsel” met de aanbeveling om dit instrument te versterken, in plaats van af te schaffen. De drempel voor een referendum over de donorwet is immers niet gehaald.
Het heeft even geduurd, maar nu is er na lange jaren van vertraging dan toch eindelijk een wetsvoorstel ter verbetering van de positie van gemeentelijke rekenkamers. De rekenkamerfunctie wordt afgeschaft. Alle gemeenten moeten een onafhankelijke rekenkamer instellen, waarbij samenwerking tussen gemeenten sterk wordt gestimuleerd. Raadsleden mogen alleen nog adviserend lid zijn van de rekenkamer. De bevoegdheden van de rekenkamers worden verder uitgebreid, met name vanwege de sterk toegenomen regionale samenwerkingsactiviteiten van gemeenten.
Een beetje buitenlands roeptoeteren in Binnenlands Bestuur. Dat ga ik doen in deze column, omdat de wereld nergens meer over gaat. Arnon Grunberg noemde het recent in de Volkskrant al: we nemen afscheid van het ancien régime en Europa hoort bij de oude reuzen in de nieuwe wereldorde. En ik schreef op Facebook dat Trump een paardenxxx is.
Gemeenten hebben volstrekt onvoldoende budget beschikbaar voor opleiding van hun juristen. Welke manager Juridische Zaken kan voor een bedrag van minder dan € 600 per jaar per medewerker de wat mij betreft minimaal vereiste 20 opleidingspunten in juridische kennis en vaardigheden realiseren?
