Wie in het staatsrecht iets wil veranderen, zo legde mij ooit iemand uit, moet kiezen tussen vorm of inhoud. Óf je verandert de inhoud van iets wat er aan de buitenkant hetzelfde uit blijft zien, óf je verandert de gedaante van iets wat inhoudelijk hetzelfde blijft.
Een schrijnende affaire die zich jaren voortsleept, ouders die onterecht de misère in worden geduwd en een meedogenloze Belastingdienst. Vrijwel iedereen is het erover eens dat het toeslagenstelsel niet werkt.
‘Du musst dein Leben ändern’ schrijft Harry Mulisch twintig jaar geleden in 'De Ontdekking van de Hemel'. Door corona zijn gemeenten op hol geslagen. Vijftigplusambtenaren worstelen met ’anytime-anywhere’ gedoe rond ZOOM of Teams, dertigersambtenaren balen van het thuiswerken tussen jengelende kinderen in hun te kleine huis. Jonge ambtenaren zien voorlopig geen florissante carrière meer. Zij beseffen dat wegsluizen van miljarden naar buitenlandse aandeelhouders bezuinigingen inluiden.
De Rotterdamse rekenkamer en ombudsman concluderen na een onderzoek van burgerinitiatieven dat hiervoor een speciaal loket moet komen. Dat is meer van hetzelfde. Er is iets anders nodig. Meer transparantie van de gemeente kan de participatie van bewoners aanzienlijk verbeteren, waardoor de efficiency van de gemeentelijke dienstverlening en de controle op de uitvoering daarvan toenemen.
Godsdienstvrijheid mag dan ons oudste grondrecht zijn, een rustig bezit is het waarschijnlijk nooit geweest. Het gedoe over de galmende godshuizen tijdens deze tweede golf is geen uitzondering. Het oude processieverbod om de homeopatische verdunning van het calvinisme tegen te gaan, verdween pas in 1983 uit de Grondwet.
Wethouder Theo Meskers van Hollands Kroon kon er wel om lachen dat hij in Zondag met Lubach genadeloos te kakken werd gezet. De stroom die door honderd windmolens in de Wieringenmeer wordt opgewekt, gaat namelijk niet naar de woningen in de gemeente, zoals eerder beloofd.
Met man en macht proberen landelijke, regionale en lokale bestuurders de tweede golf van het coronavirus te breken. Een unheimische vraag dringt zich hierbij op: is een fenomeen als het coronavirus überhaupt te beheersen? Of jagen we collectief een fata morgana na, waarbij de oase van een virusvrije samenleving steeds weer opschuift?
Bijna elke donderdag zit ik gereed met twee doppen op mijn oren voor de digitale raadsvergadering. Twee beeldschermen voor me. Samen met de voorzitter en een collega zitten we apart in een zaal in het stadhuis. Meer collega’s zitten in een andere zaal voor het inloggen en het uitzenden van de vergadering.
Voor het schouwspel van de spreeuwenwolken op een zomeravond hebben biologen een naam: zwermintelligentie. Collectief gedrag van gedecentraliseerde, zelforganiserende systemen dat samen een vorm van kunstmatige intelligentie oplevert. De dansende vogelwolken zijn niet het werk van één dirigerende spreeuw met een choreografisch talent. Spreeuwenwolken draaien hun figuren, omdat elke individuele spreeuw op zijn directe omgeving reageert en zo spontaan van koers kan veranderen.
De overheid weet zich geen raad nu het virusstrijdperk iets weg heeft van de dodenrit van drs P. Pas nog waren de hordes wolven intimiderende antivirus-idioten, influence-trollen, right-to-party-studenten of 5G-gekken. De nieuwe hordes wolven bij het draagvlakonvermogen vervangen de vorige hype door de mondkapjesklucht. Ook deze zal snel haar zeggingskracht kwijt zijn.
‘Integriteit weegt bij mij heel zwaar.’ En enkele zinnen later kondigt Geert Post zijn aftreden aan.
Veel stoere taal de laatste weken. ‘Zonder extra geld gaat de deur dicht’, kopt het interview met VNG-directeur Leonard Geluk in Binnenlands Bestuur. VNG-voorzitter Jan van Zanen draagt dezelfde boodschap uit. De grens is bereikt, mogen we als gemeenten nu eindelijk eens een beetje voorspelbaarheid en ruimte van de rijksoverheid?
Een zorgprofessional met doorzettingsmacht. Dat is de droom van de transitie in het sociaal domein. Die éne regisseur die begrijpt wat nodig is en die dat vervolgens daadwerkelijk kan regelen. Niet alleen in het oerwoud van de sociale voorzieningen en de zorgverzekeringen maar het liefste ook als het om een huisje gaat, of een werkplek.
Een loonsverhoging zit er voor gemeenteambtenaren volgend jaar niet in. Althans niet wat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten betreft. Scherp stijgende uitgaven, scherp dalende inkomsten, en de ongewisheid over de compensatie van het rijk voor de coronakosten worden als belangrijkste redenen aangevoerd.
In de troonrede benadrukte de koning het belang van saamhorigheid en solidariteit. Zijn boodschap lijkt goed opgepakt. In hun reacties op de troonrede lijken bijna alle politieke partijen, zowel die van de coalitie als de oppositie, zich daarbij aan te sluiten. De reacties zijn dan ook overwegend, en zelfs opvallend, positief.
Even genoeg naar uw scherm gestaard? Beluister vanaf nu de columns van de Mystery Burger als podcast!