De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) presenteerde vorige week zijn advies over de rol van gemeenteraden in het sociaal domein. Wij zijn nogal teleurgesteld door het advies.
De 100e verjaardag van mijn moeder is zo’n moment waarbij ik me weer eens bewust werd van ons maatschappelijk systeem van zorg. Het moment deed mij ook beseffen hoe weinig gemeenteraden spreken over zorg in hun samenleving. Voorop gesteld dat voor mij gemeenteraden de gespreksplaats van de lokale samenleving horen te zijn. De plaats waar het gesprek ‘der moeite’ gevoerd wordt. De plaats van tegenwicht en tegenspraak.
Met drie waren wij. Basisschoolvrienden voor het leven. Tot één van ons vorig jaar de dood vond in het verkeer. Hij is in Zuid-Limburg vanaf de N598 zijn dood tegemoet gedraaid op de N278, omdat hij bus 350 over het hoofd moet hebben gezien. De chauffeur deed niets verkeerd en is dus zelf ook slachtoffer. Net als onze vriend. In de media heette hij een 38-jarige vader van een gezin met jonge kinderen uit Deventer. Voor ons was hij een vriend.
Het kabinet wil de productiviteit en het ‘verdienvermogen’ van ons land versterken, mede om collectieve voorzieningen als zorg en onderwijs te kunnen blijven betalen. Eind vorig jaar lanceerde het kabinet onder aanvoering van minister Wiebes (EZK) een ‘groeibrief’. Al eerder stelde minister Hoekstra (Financiën) een ‘groeifonds’ van vele miljarden euro’s in het vooruitzicht.
Sinds de overheid terug is getreden is haar succes vooral machteloosheid. Als alternatief voor gebrek aan daadkracht en actie wordt het poldermodel geroemd. Mythische verhalen over de gezamenlijke dijkwerken in de Middeleeuwen doen erbij de ronde. Intussen wordt het poldermodel door slimme partijen misbruikt om ten koste van het algemeen belang hun gelijk te halen
In een interview in het jubileumnummer van Binnenlands Bestuur geeft professor Douwe Jan Elzinga een interessante visie op de lokale politiek en de rol van de gemeenten. Professor Elzinga pleit voor een lokale democratie waarin gemeenten ook daadwerkelijk eigen politieke keuzes kunnen maken, met een grotendeels vrij besteedbaar budget. Daarbij zouden gemeenten zich niet bezig moeten houden met de uitvoering, dat kunnen ze beter overlaten aan een gedeconcentreerde Rijksoverheid.
Eerlijk is eerlijk, echt druk bezet zijn raadsvergaderingen doorgaans niet. In Westerwolde zijn er vanavond wél veel mensen. Zó veel dat de bode zelfs klapstoeltjes in de deuropening van de raadzaal moet zetten om de laatste mensen nog een plekje te geven.
Dit jaar zijn wij een nieuw decennium begonnen. Dat zal niemand hebben gemist. Maar we zijn ook vijf jaar decentralisaties in het sociaal domein verder. Om dat te markeren, bracht de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een essay uit, geschreven door huisstrateeg Rienk Janssens zelf.
Een kwart van de Nederlanders is bereid tot geweld tegen de overheid, blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid vroeg de onderzoekers meningen over asielzoekers te relateren aan ‘eventuele bedreigingen voor de nationale veiligheid’.
Die raadsleden, die hebben nu werkelijk ‘de balle’ verstand van zaken. Aldus een ervaren uitzendkracht. Ik hoor het vaker, bij ambtelijke diensten. Inderdaad, raadsleden zijn geen materie-deskundigen. Juist niet. Beter van niet. Worden ze ook niet voor ingehuurd. Dáár hebben ze hun college én hun ambtenaren voor. Dié moeten veel ballen verstand van zaken hebben.
De brandweer moest 4380 keer uitrukken, een recordaantal hulpverleners werd belaagd en wederom vielen er dodelijke slachtoffers. Met deze trieste opsomming vatten de media de afgelopen nieuwjaarsnacht samen. Naast oliebollen, de Top-2000 en de oudejaarsconference heeft vuurwerkschade een twijfelachtige plaats in het rijtje oud en nieuw tradities.
Op 20 december 2019, de dag van Elzinga’s laatste column in Binnenlands Bestuur, deed de Hoge Raad uitspraak in de zaak van Urgenda tegen de Staat der Nederlanden. Urgenda won glansrijk.
Echte jokers. Jonge mensen met creatieve en excentrieke ideeën. Die moeten volgens Dominic Cummings, speciaal adviseur van de Engelse premier Boris Johnson de ambtenarij en de politiek gaan bevolken.
De nieuwe Europese Commissie is zo mogelijk nog ambitieuzer uit de startblokken geschoten dan de Commissie-Juncker in 2014. De ervaring leert dat het enige tijd duurt voor dat Brussel op stoom komt. Dat betekent dat de bulk van de nieuwe Europese plannen Den Haag en de regio’s vanaf de zomer gaan bereiken.
