‘Zelf beslissen over toekomst’

Gevoel voor timing kan het Samenwerkingsverband Autonome Gemeenten (SVAG) niet worden ontzegd. Gisteren (vrijdag 20 mei) hielden de zeven gemeenten die onder de vlag van het SVAG strijden voor hun autonomie, hun eerste publieke bijeenkomst. Ze onderstrepen dat zij graag zelf bepalen hoe hun bestuurlijke toekomst er uit ziet. Komende dinsdag debatteert de Kamer over het herindelingsbeleid met minister van Binnenlandse Zaken Piet- Hein Donner (CDA). Een van de twistpunten is of er automatisch een streep door een herindelingsvoorstel gaat als één of twee gemeenten zich verzetten.

‘Ik hoop dat Kamer en minister per situatie een afweging zullen maken. Zo voorkom je dat er volgens een standaardrepertoire naar herindelingsvoorstellen wordt gekeken’, zegt Arie van Erk (Gemeentebelang), burgemeester van Bergambacht dat met Nederlek tegenstander is van de vorming van één gemeente in de Zuid-Hollandse Krimpenerwaard. Van Erk :‘Je kunt wel zeggen dat als één gemeente tegen is dat het dan niet doorgaat, maar soms zijn er financiële afwegingen om wel wat te doen. Er moet iedere keer naar het specifieke geval worden gekeken.’ Van Erk is ervan overtuigd dat als gemeenten een eigen verantwoordelijkheid wordt gegeven, ze daar heel goed mee om gaan. ‘Gemeenten kijken altijd wat de beste oplossing is; dat kan samenwerking zijn maar ook herindeling, als andere oplossingen niet mogelijk zijn.’

Bergambacht is een van de zeven leden van het SVAG. De overige zijn Bergen (Limburg) en Renswoude (Utrecht), die vorige maand van Donner de boodschap kregen dat ze niet hoeven te fuseren, Nederlek, Waddinxveen, Opsterland en Goedereede, die allemaal met herindelingsplannen zijn geconfronteerd. ‘We hebben verschillende keren meegemaakt dat de provincie voor ons besluit wat er moet gebeuren. Dat voelt als een ingreep en geeft een slecht gevoel’, aldus Van Erk.

Storend

Initiatiefnemer van het samenwerkingsverband is Goedereede, dat volgens Zuid-Holland met de drie andere gemeenten op Goeree- Overflakkee (Dirksland, Middelharnis en Overflakkee) één nieuwe eilandgemeente moet vormen. Goedereede wil zelfstandig blijven.

‘Herindeling moet geen vanzelfsprekende oplossing zijn’, zegt wethouder Frans Tollenaar (SGP) van Goedereede. ‘Wij zeggen: geef gemeenten de tijd om na te denken over hun bestuurlijke toekomst. Wij verbieden de drie andere gemeenten niet om te fuseren, maar wij gaan over onze eigen autonomie. Het stoort ons dat te pas en te onpas vanuit de provincie onderzoeken zijn gedaan over onze toekomst. Wij vinden dat Den Haag en de provincie op gepaste afstand moeten blijven. Laat het aan gemeenten hoe en of ze willen samenwerken en of ze zelfstandig willen blijven. Als ultieme oplossing zijn wij niet tegen herindeling, maar laat gemeenten zelf aantonen dat ze taken serieus kunnen oppakken. En geef ze er voldoende middelen bij.’