Weer nieuw onderzoek herverdeling gemeentefonds

Niet eerder dan in juni komt Binnenlandse Zaken met een aangepast voorstel voor een nieuwe verdeling van het gemeentefonds. Demissionair minister Ollongren laat weten het huidige voorstel ‘nog een keer’ kritisch tegen het licht te houden.

Dat meldt zij de Tweede Kamer op vragen van de PvdA-leden Atje Kuiken en Nijboer. De beheerders van het gemeentefonds (Financiën en Binnenlandse Zaken) zien in de tot nu toe ontvangen reacties van de Tweede Kamer, van gemeenten en van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB), aanleiding om het verdeelvoorstel op onderdelen nog eens nader te bekijken.

Negatieve effecten

Onlangs gaf de ROB al aan nog veel aanvullende vragen beantwoord te moeten krijgen alvorens tot een advies over het herverdelingsvoorstel te kunnen komen. In een zogeheten Tussenbericht vroeg de Raad de fondsbeheerders niet alleen om meer toelichting op de keuzes en effecten, maar plaatste daarin tegelijk enkele kritische kanttekeningen bij de uitlegbaarheid van de uitkomsten. Kijkend naar de uitkomsten van het verdeelvoorstel, viel het de Raad op dat een aantal daarvan ‘contra-intuïtief’ of in ieder geval niet zijn uit te leggen. Met name in het sociaal domein is er een grote groep gemeenten met negatieve herverdeeleffecten, terwijl die volgens de ROB niet bekend staan als gemeenten met weinig problematiek of lage kosten dan wel een hoog vermogen te voorzien in eigen inkomsten.

Gezondheid bevolking

Behalve van de ROB kregen de fondsbeheerders veel reacties en vragen van gemeenten. Dat alles is volgens Ollongren  ‘voldoende aanleiding om het verdeelvoorstel nog een keer kritisch tegen het licht te houden’. Daarnaast is er volgens haar bij de eerder aangekondigde actualisatie van het verdeelvoorstel gebleken dat voor een van de verdeelmaatstaven in het sociaal domein een betere bron beschikbaar is als indicatie voor de gezondheid van de bevolking. ‘De fondsbeheerders hebben daarom besloten tot een nadere analyse waarbij deze nieuwe bron wordt betrokken’, aldus de minister. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten zal nauw bij dat vervolgonderzoek worden betrokken.

25 vragen

Met de ROB is de afspraak gemaakt dat het nieuwe verdeelvoorstel, zodra het gereed is, tezamen met de antwoorden op de 25 vragen uit het Tussenbericht met de Raad zal worden gedeeld. Pas daarna kan de ROB tot een eindadvies kan komen. Begin juni verwacht Ollongren dat aangepaste verdeelvoorstel gereed te hebben.