Wbp-verzoek via contactformulier toegestaan

De gemeente Utrecht moet een dwangsom van 1260 euro, proceskostenvergoeding van 1800 euro en griffierecht van 421 euro betalen aan de cliënt van gemachtigde Nicky Voorbach, omdat het niet tijdig heeft gereageerd op bezwaar op besluit op een Wbp-verzoek van die cliënt. De gemeente zette in op misbruik van recht. Dat slaagde bij de rechtbank, maar is nu overruled door de Raad van State.

VNG-forum
Daarmee oordeelt de Raad van State niet anders dan in haar uitspraak in een vergelijkbare zaak met dezelfde gemachtigde op 23 januari 2019 tegen het college van de gemeente Bodegraven-Reeuwijk.
Daarin oordeelde de RvS dat het handelen van gemeenteambtenaren die berichten op een forum in beheer bij de VNG plaatsen, worden toegerekend aan het college van de gemeente waarvoor zij werken en dat het college als verantwoordelijke moet worden aangemerkt. Over dat VNG-forum heeft gemachtigde Voorbach al vaker processen gevoerd. De rechtbank heeft de VNG als beheerder van het VNG-forum, dat is geopend zodat gemeenten met elkaar konden overleggen over de wijze van aanpak en afhandeling van de vele, veelal alleen voor het innen van dwangsommen ingediende, Wob-verzoeken, aangemerkt als verwerker van persoonsgegevens op het VNG-forum en daarmee als verantwoordelijke als bedoeld in artikel 35 van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).

Verzoeken bij meerdere colleges
De Wbp is bij de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)op 25 mei 2018 ingetrokken, maar op dit geding nog van toepassing. De bedoeling van de wet was burgers inzage te geven in hoe onder andere bestuursorganen hun persoonsgegevens verwerken. De cliënt van gemachtigde Voorbach vindt dat uit het overzicht dat hij van de VNG kreeg niet voldoende kon worden achterhaald wie persoonsgegevens heeft geplaatst en hij met verzoeken aan verschillende colleges wilde achterhalen welke gemeenten zoal persoonsgegevens van hem hebben geplaatst.

Reactieformulier
In de uitspraak van 23 januari 2019 oordeelde de Raad van State dat er geen aanleiding is om het verzoek aan het college van Bodegraven-Reeuwijk aan te merken als misbruik van recht. Dat oordeel handhaaft de Raad van State ten opzichte van het college van de gemeente Utrecht. Gemachtigde Voorbach en zijn cliënt waren destijds ook al niet-ontvankelijk verklaard in procedures over Wob-verzoeken en zijn cliënt had toen dus al verschillende Wbp-verzoeken bij colleges uitstaan. In deze uitspraak staat dat Voorbach heeft bevestigd dat op dat moment 35 tot 40 procedures aanhangig zijn waarbij sprake is van eenzelfde onderliggend Wob-verzoek (van 12 augustus 2015) op basis waarvan gemeentes vervolgens om Wbp-gegevens is verzocht. Het enige verschil met januari is dat de cliënt zijn Wbp-verzoek om inzage in de verwerking van zijn persoonsgegevens niet heeft ingediend via de aangewezen weg, maar via het reactieformulier voor vragen en ideeën op de gemeentelijke website.

Indicatie misbruik van recht onvoldoende
Dat zorgde voor vertraging in de afhandeling en is daarom een indicatie van misbruik van recht, aldus de Raad van State. Toch is die indicatie op zichzelf beschouwd onvoldoende om het indienen van een verzoek als misbruik van recht aan te merken. Ook ziet de Raad van State geen reden het aanwenden van rechtsmiddelen onder deze omstandigheden als misbruik van recht aan te merken. Daarmee heeft de rechtbank eerder het beroep van gemachtigde Voorbach en zijn cliënt ten onrechte niet-ontvankelijk verklaard wegens misbruik van recht. Het college moet een nieuw besluit nemen op het bezwaar van de cliënt van gemachtigde Voorbach tegen het besluit van 2 februari 2017. Daarin stond dat het college onderzoek had gedaan en geen persoonsgegevens van hem heeft aangetroffen. In het nieuwe besluit moet het college de bezwaargronden van de cliënt, gericht tegen de inhoudelijke beslissing op zijn Wbp-verzoek en de afwijzing van de vaststelling van een dwangsom wegens het niet-tijdig beslissen op het verzoek, opnieuw beoordelen. Al met al strijkt de client van gemachtigde Voorbach met dwangsom, proceskostenvergoeding en het griffierecht een kleine 3500 euro op.