Waterschappen en provincies akkoord met financiële afspraken kabinet

De verzamelde waterschappen stemmen onder voorwaarden in met het financieel onderhandelaarsakkoord dat hun koepelorganisatie met het rijk is overeengekomen. Ook de provincies gaan – onder voorwaarden – akkoord.

Meerderheid akkoord

Zeven de twaalf provincies hebben voor gestemd, Limburg, Gelderland, Noord-Brabant en Overijssel hebben het akkoord verworpen. Friesland heeft nog geen standpunt ingenomen.

Pleidooi voor ledenvergadering VNG

In gemeenteland groeit nog steeds het aantal nee-stemmers. Zo heeft de Utrechtse wethouder Mirjam de Rijk (financiën, GroenLinks) gisteren laten weten het akkoord af te wijzen. De uitname uit het gemeentefonds als ‘ ruil’ voor de instandhouding van het gemeentefonds stuit het Utrechts college onder meer tegen de borst. Ook heit feit dat een deelakkoord betreft, is voor de Domstad reden om het te verwerpen. In Overijssel is een meerderheid van de gemeenten tegen het voorstel. Burgemeester Arco Hofland van Rijssen-Holten pleit voor een ledenvergadering van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Via Twitter heeft Hofland – naast burgemeester ook voorzitter VNG Overijssel, steun voor zijn pleidooi gekregen. Maar ook buiten Overijssel heeft een groot aantal gemeenten het akkoord afgewezen.

Zorgpunten

De waterschappen zijn akkoord gegaan ‘in het vertrouwen dat het kabinet bij de uitwerking recht doet aan onze zorg- en aandachtspunten en deze samen met de decentrale overheden zal invullen’, aldus Uniebestuurder en portefeuillehouder financiën Huub Hieltjes. De zorgen van de waterschappen betreffen met name de vrees dat de afspraken over de ruimte in het EMU-saldo hen gaan belemmeren bij het investeren in waterveiligheid, bestrijding van wateroverlast, zoetwatervoorziening, verbetering van de waterkwaliteit en zuivering van afvalwater. Zij zijn bezorgd dat zij hun kerntaken in de toekomst niet meer goed kunnen uitvoeren en dat de veiligheid, bewoonbaarheid en volksgezondheid in het geding komen. ‘Voor een functionele overheid die juist voor een goede behartiging van deze taken en belangen is opgericht, is dat moeilijk verteerbaar’, aldus het bestuur van de Unie van Waterschappen aan minister Dijsselbloem van Financiën.

Evaluatie 2015

Een andere zorg is dat waterschappen niet langer kunnen voldoen aan Europese en nationale wetgeving en bestuurlijke afspraken. Het kabinet moet daarom de noodzaak erkennen dat de waterschappen de komende jaren voldoende ruimte hebben om de investeringen te doen die nodig zijn om hun taken uit te voeren. Voor de periode tot 2015 biedt het akkoord die zekerheid, maar voor de periode daarna niet. ‘De ruimte die er na die periode is, zal afhangen van een toegezegde evaluatie’, aldus Hieltjes. Die evaluatie moet met name oog hebben voor de na 2015 geplande investeringen, de vastgelegde doelen en verplichtingen en de daarmee samenhangende lastenontwikkeling. ‘Als vervolgens de conclusie wordt getrokken dat het voldoen aan de criteria die voortkomen uit het Stabiliteitspact op gespannen voet staat met uit regelgeving en bestuursafspraken voortkomende normen en verplichtingen of een gematigde lastenontwikkeling, moet met de vakministers en het parlement over de consequenties daarvan worden gesproken.’

De UvW wil verder dat het kabinet erkent dat er ruimte moet blijven voor de medeoverheden om ook na 2017 te kunnen blijven investeren. Die erkenning moet in een aparte bepaling worden opgenomen in de Wet Houdbare overheidsfinanciën.