Verhoudingen Lelystad verstoord na politieke crisis

Saai is het nooit in politiek Lelystad. De laatste acht maanden stapten twee wethouders op, verschoot de coalitie vervolgens van kleur en vertrok de burgemeester (vrijwillig). Als klap op de vuurpijl is de kersverse coalitie dinsdag haar meerderheid al weer kwijtgeraakt.

Geen paniek

Raadslid Eric van Luxemburg van de InwonersPartij (coalitie) is overgestapt naar oppositiepartij PVV. Dat hebben Van Luxemburg en PVV Lelystad dinsdag bekend gemaakt. Er is geen reden tot paniek, stelt PVV-fractievoorzitter Ashwin van Stormbroek. 'Er ligt een raadsprogramma waar een meerderheid van de gemeenteraad destijds mee heeft ingestemd. Niemand heeft belang bij opnieuw een collegecrisis in onze stad, ook wij als PVV niet. Wij zullen constructief en kritisch blijven meedoen.’ Daar sluit Van Luxemburg zich bij aan. 'Ik ben ervan overtuigd dat het goed kan gaan.' Nieuwe coalitieonderhandelingen zijn wat hem betreft niet nodig. 'Als andere partijen in de coalitie daar anders over denken, is het aan hun.' Met de nieuwe verhoudingen heeft de coalitie een minderheid van 17 van de 35 zetels.

Verstoorde verhoudingen

Van Stormbroek doelt op de crisis die in maart begon, met het vertrek van de InwonersPartij uit de coalitie. De ‘onderlinge chemie’ was weg en er werd geen ruimte gevoeld om positief kritisch te zijn. Met het vertrek van de InwonersPartij raakte de coalitie, die toen nog kon buigen op een meerderheid van 19 zetels, haar meerderheid kwijt. Daags erna stapte ook de ChristenUnie uit de coalitie. ‘Afspraken over belangrijke dossiers werden niet nagekomen en constructieve gesprekken hierover waren niet mogelijk. De verhoudingen binnen de coalitie zijn dermate verstoord dat het realiseren van ChristenUnie-idealen een onmogelijke opgave is geworden’, schreef de ChristenUnie Lelystad op haar website.

Minderheidscoalitie

De ‘overblijvers’ VVD, PvdA, SP en D66 wilden aanvankelijk verder gaan als minderheidscoalitie, met gedoogsteun van andere fracties, maar na enige weken onderhandelen pakte het compleet anders uit. VVD en SP besloten verder te gaan met de InwonersPartij, Leefbaar Lelystad, Mooi Lelystad en Forum voor de Ouderen. Deze zes partijen zijn goed voor 18 van de 35 zetels; een nipte meerderheid. Die nipte meerderheid is sinds dinsdag dus weg.

Ontevreden

De politieke en bestuurlijke ontwikkelingen van de afgelopen maanden hebben de verhoudingen geen goed gegaan, zo blijkt uit gesprekken met de fractievoorzitters van de toenmalige coalitiegenoten D66 en ChristenUnie. Die gesprekken zijn gevoerd voor de nieuwe ontwikkelingen van dinsdag. Zij stellen dat de onderlinge verhoudingen zijn verhard en dat de coalitie niets aan de oppositie gunt. Ook GroenLinks, zowel voor als na de breuk oppositiepartij, is uitermate ontevreden over het huidige politieke klimaat. Coalitiegenoten VVD en Mooi Lelystad kijken daar, niet geheel verrassend, heel anders tegen aan. ‘Het zijn slechte verliezers’, stelt Bart Schopman, fractievoorzitter van Mooi Lelystad. ‘Iedereen moet zijn best doen om er iets van te maken’, vindt VVD-fractievoorzitter Dennis Grimbergen. Waarnemend burgemeester Henry Meijdam merkt dat raad en college een ‘lastige periode hebben doorgemaakt en dat het nog zoeken is naar de weg omhoog.’

Schuring

Meijdam vindt het aanmatigend om nu al, na één raads- en een presidiumvergadering, een oordeel te vellen over de politieke situatie in Lelystad. ‘Wanneer je in een raadsperiode een scheuring krijgt in een college en een nieuw college neemt plaats op het pluche dan heb je per definitie schuring in de raad. Dat is onontkoombaar. Waar het om gaat is dat we nu proberen om met elkaar weer de focus te leggen op het belang van de stad. Ik zeg altijd: burgers zijn niet geïnteresseerd in politieke schermutselingen, burgers zijn geïnteresseerd in een gemeentebestuur dat hun vraagstukken oplost.’

Oud zeer

De komende weken wil hij zich een beeld vormen van het ‘oud zeer’. Daarvoor gaat hij individuele gesprekken voeren met alle fractievoorzitters. ‘Aan de hand daarvan wil ik proberen te verkennen of die fractievoorzitters mijn opvatting delen dat we ergens weer moeten proberen de slag te maken naar de verdere ontwikkeling van Lelystad. Dat is waar die burgers interesse in hebben. Als we dat met elkaar kunnen doen en we kunnen dat gemeenschappelijke punt aan de horizon markeren, krijg je een andere dynamiek in de raad. Dan is het niet meteen morgen pais en vree en koek en ei, maar dan is er wel een klimaat gecreëerd waarbij je weer kunt werken aan herstel.’   

Lees het hele artikel over de Lelystadse politiek in Binnenlands Bestuur nr. 20 dat deze vrijdag verschijnt. Het magazine lag al bij de drukker op het moment dat PVV Lelystad en Eric van Luxemburg de overstap bekend maakten.