Unicum: twee keer streep door burgemeestersbenoeming

In het Zeeuwse Kapelle is voor de tweede keer de benoemingsprocedure voor een nieuwe burgemeester stopgezet. Net zoals de eerste keer, zaten er volgens de vertrouwenscommissie van de gemeente ook nu onvoldoende geschikte kandidaten tussen. Volgens het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) is het nog niet eerder voorgekomen dat ook een ‘tweede ronde’ wordt stopgezet. ‘Dit oogt uniek’, aldus Hilde Westera, directeur van het NGB. Ook de Zeeuwse commissaris van de koning Han Polman kent geen vergelijkbare situaties, zo laat hij via zijn woordvoerder weten.

Geen geschikte kandidaat

In 2018 werd de vacature Kapelle voor het eerst opengesteld. Er werd een nieuwe burgemeester gezocht omdat de toenmalige burgemeester Anton Stapelkamp in 2017 naar Aalten vertrok om daar het burgemeestersambt te vervullen. Op de vacature reageerden destijds 25 mensen: 18 mannen en 7 vrouwen. De vertrouwenscommissie vond echter geen van de 25 kandidaten geschikt. Huub Hieltjes werd per 2018 als waarnemer benoemd. Begin september dit jaar werd de vacature opnieuw opengesteld. Daar reageerden 14 personen op: 10 mannen en 4 vrouwen. Maar ook hier zit in de ogen van de vertrouwenscommissie geen geschikte kandidaat tussen.

Betreuren

‘Na een zorgvuldige selectie is de vertrouwenscommissie tot de conclusie gekomen dat geen van de sollicitanten voldeed aan de kwaliteitseisen zoals vastgelegd in de profielschets ‘de beste burgemeester van Kapelle’’, zo stelt de gemeente op haar website. Vanwege geheimhouding over de werkzaamheden van de vertrouwenscommissie kunnen verder geen inhoudelijke mededelingen worden gedaan. De gemeente schrijft het te betreuren dat de hernieuwde openstelling geen voordracht oplevert. ‘We hebben daar op dit moment geen eenduidige verklaring voor, maar we zien wel dat er meer gemeenten zijn die er langer over doen om een passende kroonbenoemde burgemeester te vinden.’

Niet makkelijker

Het blijft gissen naar een eenduidige verklaring, stelt NGB-directeur Westera. Het zou kunnen liggen aan de hoeveelheid burgemeestersvacatures in het land. Dit jaar zochten 67 gemeenten een nieuwe burgemeester, vorig jaar 43. ‘Wat in Kapelle aan de hand is, kan ik niet beoordelen.’ In zijn algemeenheid kan ze wel zeggen dat er steeds meer van burgemeesters wordt gevraagd. ‘Het ambt wordt er niet makkelijker op. Er worden tegenwoordig in veel functies het schaap met vijf poten gevraagd, maar bij burgemeesters is dat zeker het geval.’ Of de kwaliteit van de burgemeesterskandidaten afneemt, weet Westera niet. Dat zou volgens haar het onderzoeken waard zijn. Het genootschap heeft dit jaar veel meer beginnende burgemeesters in het ambt getraind dan voorgaande jaren. Normaliter wordt er jaarlijks een ‘klasje’ met twaalf mensen voor het ambt klaargestoomd. Dit jaar zijn er drie van dergelijke klasjes gevormd.         

Tweede poging

Het gebeurt wel vaker dat een vacature tussentijds wordt stopgezet. Omdat er volgens de vertrouwenscommissie onvoldoende geschikte kandidaten tussen zitten, of omdat de bestuurlijke toekomst van een gemeente ter discussie staat en over fusie met een andere gemeente wordt gepraat. Dat was bijvoorbeeld in Heerhugowaard het geval, die een gezamenlijke bestuurlijke toekomst met Langedijk ging onderzoeken. Beide gemeenten hebben inmiddels besloten tot een fusie per 2022. Een eerste ronde leverde in onder meer Amsterdam, Heerlen en Koggenland geen geschikte kandidaat op. In Amsterdam rolde er tijdens de tweede poging wel een benoembare burgemeester uit (Halsema). Het is nog niet bekend hoeveel kandidaten zich hebben gemeld voor de opnieuw opengestelde vacature in Koggenland. In Heerlen wordt de vacature in januari opnieuw opengesteld. Kapelle schrijft dus (vooralsnog) geschiedenis.

Teleurstellend

Met de gemeente Kapelle vindt ook de Zeeuwse cdk Polman het teleurstellend dat de tweede openstelling niet tot een voordracht heeft geleid. 'De commissaris wacht het verslag van de gemeenteraad af en zal dit verslag met zijn rapportage en advies naar de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties sturen', zo laat hij via zijn woordvoerder weten. Polman wil in januari met de gemeenteraad van Kapelle in overleg gaan over mogelijke vervolgstappen om te komen tot een door de Kroon benoemde burgemeester. Waarnemer Hieltjes blijft langer in Kapelle.