'Structureel investeren in fundament rechtsstaat'

Normaal gesproken komen de colleges van de vier grootste steden, de G4, op Prinsjesdag samen in het Mauritshuis, waar zij dan de Troonrede bekijken en reacties geven op de Miljoenennota. Nu gooit corona nog net roet in het eten en tekenen we via een belrondje de reacties van een aantal G4-bestuurders op.

Wethouder Liesbeth van Tongeren (Den Haag, GroenLinks, Duurzaamheid en Energietransitie):

Foto: Martijn Beekman

‘Heel goed dat klimaat wordt genoemd en niet alleen in connectie met het ondernemersklimaat. Het wordt wel onder internationale ontwikkelingen geschaard, terwijl stikstof een nationaal probleem is. Er is serieus geld beschikbaar, maar het is wrang voor gewone mensen dat zij het meeste betalen per kubieke meter gas en stroom, maar het minste hulp krijgen. Degene die het minste betalen voor gas en stroom krijgen het meeste hulp. Burgers willen een serieuze aanpak vanuit het rijk, financieel en in regelgeving, om die transitie te maken. Wij zouden dolgraag het koninklijk paar helpen om stappen te maken met hun neutrale overstap. Het zou toch leuk zijn als het koninklijk paleis energieneutraal is? Financiering komt maar niet. Neem steden dus serieus als partner om inwoners te helpen. Den Haag heeft een aanbod voor elke inwoner. Het lijkt alsof de gewone burger er bekaaid vanaf komt, terwijl grote bedrijven vrij royaal geholpen ten opzichte van de detailhandel en het mkb. Die willen wel, maar dan moet de financiering gemakkelijker en moeten ook lokale bedrijven infrastructuur mede kunnen aanleggen. Nu legt het kabinet de energietransitie bij de steden, maar zonder de wetten, maatregelen en financiering. Hoe helpen we de kleine beurs? Hoe gaan woningcorporaties de verhuurdersheffing betalen en hun huizenbezit verduurzamen? Ik verwacht dat dit in het debat in de Tweede Kamer stevig naar voren zal komen.’

Wethouder Arjan van Gils (Rotterdam, D66, Financiën, organisatie, haven en grote projecten):

‘Je ziet duidelijk dat het een begroting van een demissionair kabinet is. Er zit niet zoveel structureels in en dat is pijnlijk als je ziet wat er allemaal moet gebeuren op het gebied van onder meer klimaat en stikstof. Het is goed dat de knelpunten in de jeugdzorg worden opgelost, zodat gemeenten niet meer financieel in de problemen zitten. We kunnen doorbouwen met 100 miljoen per jaar in de komende tien jaar. Het is alleen nog de vraag hoe het geld wordt verdeeld. Het is ook goed dat er extra ruimte komt voor de energietransitie voor onze haven voor onder meer waterstofproductie en de afvang van CO2 en ook voor de aanpak van ondermijning, georganiseerde criminaliteit en het aanpakken van de kwetsbare wijken. Het is jammer dat er geen echte keuze wordt gemaakt in het stikstofdossier. Dat blijft sturen in de mist. Of er nog veel zal veranderen tijdens de Kamerdebatten? Wie het weet mag het zeggen. Wij blijven altijd de belangen van de steden behartigen en volgens mij weten ze donders goed hoe wij erin zitten. Wil je echt CO2-reductie, dan zal dat in hoge mate hier moeten gebeuren. Onze haven is de grootste energievoorziening van Europa, dus wij zijn de nieuwe duurzame economievoorziening. Het zou heel dom zijn als dat niet wordt gezien, maar als het nodig is, zullen we dat opnieuw benadrukken.’

Wethouder Victor Everhardt (Amsterdam, D66, o.a. Financiën en Economische Zaken):



‘Het is goed dat het demissionaire kabinet grote noodzakelijke investeringen doet, onder meer in de woningbouw, in het inlopen van de onderwijsachterstanden die in de coronapandemie zijn ontstaan, in de hulp aan mensen met schulden, en in verduurzaming zoals waterstof. Juist in deze tijden van corona is het van groot belang om te investeren. Maar de afgelopen tien jaar is de financiële positie van gemeenten sterk achteruit gegaan Voor het herstel en de maatschappelijke opgaven voor gemeenten, is het noodzakelijk dat deze incidentele uitgaven structureel worden gemaakt, zoals bijvoorbeeld die van jeugdzorg. Zodat we alle bewoners die dat nodig hebben kunnen helpen en een sociale, duurzame en toekomstbestendige koers kunnen blijven voeren. Daarom kijk ik uit naar een daadkrachtig nieuw kabinet.’

Burgemeester Sharon Dijksma van de gemeente Utrecht:



‘Wij delen de dankbaarheid die de koning uitsprak voor eenieder die klaarstond tijdens de coronacrisis. Dit harde werk wordt ontzettend gewaardeerd. Goed dat de rechtsstaat als fundament van de vrije en democratische samenleving in de Troonrede genoemd werd en dat hier de komende jaren extra geld voor komt. De thema’s die de koning hierbij noemde (kwetsbare wijken versterken, jongeren toerusten om niet in de criminaliteit te vervallen en criminele organisaties en hun geldstromen oprollen), benoemen wij prominent in de nota “Grenzen stellen, perspectief bieden” die we medio september aan de Utrechtse gemeenteraad hebben gestuurd. We kijken met belangstelling uit naar de verdeling van de extra middelen voor veiligheid. Ik sluit aan bij de gezamenlijke oproep van politie, Openbaar Ministerie en regioburgemeesters aan het nieuwe kabinet om structureel te investeren in het fundament van onze rechtsstaat. Pas als dat in orde is, kunnen we samen extra inzetten op het bestrijden van (drugs)criminaliteit. Wat echt nodig is, is een nieuw kabinet dat met ons aan de slag gaat met structurele investeringen om kansengelijkheid te bevorderen. Een integraal fonds voor de verstedelijkingsopgave, een volgende tranche voor het Volkshuisvestingfonds en een nationaal herstelprogramma voor leefbaarheid en veiligheid.’

Wethouder Kees Diepeveen (Utrecht, GroenLinks, Wonen):



‘Het is heel belangrijk dat er 1 miljard vrij is gemaakt voor woningbouw. Maar alleen bouwen is niet genoeg om huizen betaalbaar en bereikbaar te maken voor iedereen. Het vraagt ook andere maatregelen, zoals het afschaffen van de verhuurdersheffing voor corporaties, het investeren in huisvesting voor kwetsbare groepen en het matigen van aanvangshuren en huurprijsregulering.’

Wethouder Klaas Verschuure (Utrecht, D66, Ruimtelijke Ontwikkeling):



‘Woningbouw en goede bereikbaarheid gaan hand in hand. Een belangrijke handreiking in de Troonrede is dat het kabinet 1 miljard euro investeert voor de woningbouw. Om voldoende te kunnen bouwen, zijn ook forse investeringen noodzakelijk voor hoogwaardig OV. Zicht op deze investeringen ontbreekt. Wat ook nodig is, is een nieuw kabinet dat met ons de handschoen oppakt en aan de slag gaat.’