Stadsregio’s teleurgesteld over opheffingsbesluit

Bestuur Regio Utrecht, de Stadsregio Arnhem Nijmegen en de VNG betreuren het kabinetsbesluit om de regio’s per 1 januari 2013 op te heffen. Provincies zijn heel tevreden.

IPO
De provincies zijn content met hun nieuwe taak en bevoegdheden en de bijbehorende middelen voor verkeer en vervoer (BDU) die naar het Provinciefonds gaan. Het opheffen van de Wgr-plusregio’s draagt volgens het Interprovinciaal Overleg (IPO) bij aan een heldere taak- en verantwoordelijkheidsverdeling en daarmee aan een beter en efficiënter functionerend openbaar bestuur. De provincie Utrecht laat weten blij te zijn dat er een eind gekomen is aan de structuurdiscussie en dat ze zich nu weer op de inhoud kan richten. Volgens de provincie wordt het met alle vervoer en wegen in een hand gemakkelijker om tot een goed afgestemd openbaar vervoersnetwerk te komen en heeft dat een positief effect op de reiziger. Het IPO zegt de komende tijd te gaan overleggen met betrokken partijen over noodzakelijke overgangsvoorzieningen en randvoorwaarden voor een goede samenwerking tussen provincies en gemeenten.

BRU
De Bestuur Regio Utrecht (BRU) is verrast over het kabinetsbesluit en vindt dat de regionale slagkracht op niveau moet blijven. De negen gemeenten vinden het een verlies dat ze zelf niet meer over de gelden kunnen beschikken, maar willen samen op blijven trekken. Regionale samenwerking is noodzakelijk om tot stevige oplossingen voor complexe grootstedelijke vraagstukken te komen. De stadsregionale aanpak is ook van belang voor economische ontwikkeling van de Noordvleugel van de Randstad, aldus Aleid Wolfsen, voorzitter van BRU. Volgens hem spoort het niet met elkaar dat het kabinet het economische belang van Utrecht erkent, maar de regio wel buiten de infrastructuurautoriteit houdt. ‘Regionale bereikbaarheid is immers een belangrijke randvoorwaarde voor economische ontwikkeling.’ Ook de Stadsregio Arnhem Nijmegen betreurt het besluit en vindt dat het rijksgeld voor mobiliteit het beste bij de samenwerkende gemeenten kan blijven.

VNG
De twee samenwerkingsverbanden in de Noord- en Zuidvleugel van de Randstad (rond Amsterdam en tussen Rotterdam en Den Haag) blijven wel bestaan en krijgen een specifieke uitkering. De VNG is daar verheugd over, maar begrijpt niet dat het kabinet niet dezelfde oplossing kiest voor de overige Wgr-plusregio’s (stadsregio’s Eindhoven, Twente, Arnhem/Nijmegen en BRU) in plaats van centralisatie naar de provincie. De VNG heeft er altijd voor gepleit de rechtstreekse uitkering van 1,2 miljard aan de gemeenten en stadsregio’s te behouden.

Inefficiënt
Het kabinet wil dat in andere regio’s de bestaande samenwerking tussen gemeenten in stand blijft en wordt uitgebreid met de provincies, maar toch de (inter)gemeentelijke taken, bevoegdheden en middelen voor verkeer en vervoer centraliseren naar de provincies. De VNG begrijpt dat niet en verzet zich daartegen. ‘Deze keuze van het kabinet is inefficiënt. Het leidt tot onnodige overleggen tussen gemeenten en provincies over budget. Uit evaluaties blijkt dat gemeenten hun kunde op het gebied van bereikbaarheid hebben bewezen. Bovendien is de keuze in strijd met de Bestuursafspraken tussen Rijk, provincies en gemeenten. Daarin staat dat de BDU-gelden naar het Provincie- én Gemeentefonds worden overgeheveld’.

Huisvesting
De VNG vindt ook dat de ruim 300 gemeenten die buiten Wgr-plusgebieden liggen op lokaal niveau de nodige maatregelen over verkeer en vervoer moeten kunnen blijven nemen. Daar zijn de BDU-gelden ook voor bedoeld. Ook om die reden is overheveling naar de provincies voor de VNG onacceptabel. Verder moeten ook huisvestingstaken rond woonruimteverdeling van Wgr-plusgebieden niet naar provincies toe. De VNG vindt het ongewenst dat op provinciaal niveau huisvestingstaken worden gecombineerd met de toezichtstaak.

Het wetsvoorstel afschaffing Wgr-plus wordt deze week voor advies aan de Raad van State gestuurd.