Advertentie

Rechts populisme versus groen activisme

De versplintering schrijdt voort, Forum voor Democratie (FvD) knalt de provincies in en GroenLinks verovert een stevige, strategische positie. Dat zijn de conclusies van de Provinciale Statenverkiezingen. Verder valt op dat de PvdA nipt het grootste is in Groningen en Drenthe en het CDA wat ruimer de grootste in Overijssel, Friesland, Zeeland en Limburg.

21 maart 2019
bestuur--stemmen.jpg

Forum voor Democratie knalt de provincies in, GroenLinks verovert een stevige, strategische positie en de versplintering schrijdt voort. Dat zijn de conclusies van de Provinciale Statenverkiezingen. Verder valt op dat de PvdA nipt het grootste is in Drenthe en het CDA wat ruimer de grootste in Overijssel, Friesland, Zeeland en Limburg.

Moeilijk coalities smeden
Nu de Provinciale Staten voor de komende vier jaar grotendeels bekend zijn, wordt ook duidelijk geworden dat het smeden van provinciale coalities moeilijk gaat worden. In elke provincie zijn minstens vier partijen nodig om aan een meerderheid te komen. In Groningen moeten zelfs minstens vijf partijen het eens zien te worden over een coalitieakkoord. Voor al die coalities zouden GroenLinks en Forum voor Democratie een manier moeten vinden om samen te werken.

Groningen
De Provinciale Staten van Groningen tellen 43 leden. De PvdA leek er weer de grootste partij te worden, maar na het tellen van alle stemmen moesten de sociaal-democraten toch hun meerdere erkennen in GroenLinks (zes zetels). De PvdA kreeg vijf Statenzetels, evenveel als nieuwkomer Forum voor Democratie. De SP was vier jaar geleden de grootste partij met acht zetels, maar houdt daar nu vier van over, evenveel als CDA, VVD en ChristenUnie. Het aantal fracties stijgt van 12 naar 13.

Friesland
De Provinciale Staten van Friesland tellen 43 leden. De Het CDA blijft de grootste partij van Friesland, maar moet ook toezien dat Forum voor Democratie (FvD) als tweede partij haar intrede doet in de Friese Staten. Forum blijft de PvdA net voor. Het CDA kan rekenen op acht zetels, terwijl FvD en PvdA het met zes zetels moeten stellen. De SP is de grote verliezer . De partij houdt twee van de vijf zetels over. Ook de PVV verloor in Friesland, maar behield nog drie van de vier zetels. GroenLinks zag het zetelaantal groeien van een tot drie en de regionale FNP houdt zijn zetelaantal (4) vast. Het aantal fracties gaat van 13 naar 12.

Drenthe
De Provinciale Staten van Drenthe tellen 41 leden. Drie partijen gaan met elk zes zetels aan kop. Naast oudgedienden PvdA en VVD, die elk een zetel lijken te verliezen, is dat nieuwkomer Forum voor Democratie. Gemeten naar het aantal stemmen lijkt PvdA de grootste te blijven en FvD tweede. Het CDA verliest een zetel en komt op vijf. PVV en SP doen het nog slechter en verliezen elk twee zetels. GroenLinks verdubbelde het zetelaantal naar vier. Het aantal fracties was 11 en wordt 12, want naast Forum voor Democratie, maakt ook de Partij voor de Dieren (PvdD) zijn entree in de Drentse Staten.

Overijssel
De Provinciale Staten van Overijssel tellen 37 leden. Ondanks een daling is het CDA de grootste partij gebleven met negen zetels. Forum voor Democratie wordt de tweede partij in de oostelijke provincie, net voor de VVD, met zes zetels. Het CDA ging van 22,3 procent naar 17 procent van de stemmen. Forum voor Democratie kreeg 13,2 procent en VVD 12,8 procent. GroenLinks werd de grootste partij in Zwolle en Deventer en steeg van twee naar vijf zetels. Het aantal fracties stijgt van 11 naar 12.

Gelderland
De Provinciale Staten van Gelderland tellen 55 leden. Forum voor Democratie is de grote winnaar. De partij staat op acht zetels in de Provinciale Staten. Grootste partij lijkt de VVD te blijven met evenveel zetels, maar een paar duizend stemmen meer dan Forum. Derde partij is het CDA met zeven zetels, een verlies van twee. D66 incasseert het grootste verlies met een min van drie zetels. GroenLinks verdubbelt het zetelaantal naar zes. SP en PVV moeten flink terug en staan beide nog op drie zetels. Het aantal fracties stijgt van 11 naar 12.

Flevoland
De Provinciale Staten van Flevoland tellen 41 leden. Forum voor Democratie is de grootste partij geworden. De partij kreeg 17,7 procent van de stemmen en dat is goed voor acht Statenzetels. VVD, vier jaar geleden de grootste, werd tweede met zes zetels. De PVV zakt van zes naar vier zetels. Het CDA gaat van vijf naar drie. GroenLinks stijgt juist van twee naar vier zetels. De SP verliest drie van de vijf zetels. Ook DENK komt met een zetel in de Staten van de jongste provincie van Nederland. De provincie gaat van 12 naar 13 fracties.

Noord-Holland
De Provinciale Staten van Noord-Holland tellen 55 leden. GroenLinks leek hier lang de grootste partij te worden met negen zetels, maar lijkt op het laatste moment te zijn voorbijgestreefd door nieuwkomer Forum voor Democratie. De VVD verliest twee zetels en komt ook op negen zetels. De PVV en SP halveren allebei van zes naar drie zetels. D66 verliest fors en gaat van tien naar zes zetels. Er komen maar liefst drie nieuwkomers in de Provinciale Staten van Noord-Holland, zoals het er nu naar uitziet. De ChristenUnie krijgt een zetel net als 50Plus/Partij voor de Ouderen en ook DENK komt in de Staten met een zetel. Het aantal fracties stijgt van 11 naar 12.

Zuid-Holland
De Provinciale Staten van Zuid-Holland tellen 55 leden. Forum voor Democratie komt met elf zetels in de Staten. Daarmee is de partij in een klap de grootse partij in de provincie met de meeste inwoners. De VVD moest de koppositie afstaan en is nu de tweede partij met tien zetels. Grote winnaar naast Forum is GroenLinks dat steeg van drie naar vijf zetels. Gevoelige verliezen waren er met name voor de PVV (gehalveerd naar vier zetels) en SP (van vijf naar twee zetels). Het CDA moest drie van de zeven zetels inleveren. DENK komt ook in de Provinciale Staten van Zuid-Holland. De partij haalt naar verwachting een zetel binnen. Het aantal fracties blijft 13.

Utrecht
De Provinciale Staten van Utrecht tellen 49 leden. GroenLinks wordt hier de grootste partij met een verdubbeling naar acht zetels op de voet gevolgd door de VVD die een zetel verlies, maar op hetzelfde zetelaantal uitkomt. Forum voor Democratie komt de Staten binnen met zes zetels en ook DENK krijgt een zetel. De ChristenUnie wint een zetel en gaat van drie naar vier. D66 verliest fors en gaat van negen naar vijf zetels en zowel de PVV als de SP halveert van vier naar twee zetels. Het aantal fracties stijgt van 11 naar 13.

Zeeland
De Provinciale Staten van Zeeland tellen 39 leden. Het CDA kent een prima uitslag bij de provinciale verkiezingen en is ook de komende vier jaar de grootste partij in Provinciale Staten. De partij boekte een zetel winst en komt voorlopig uit op zeven zetels. Forum voor Democratie maakt in Zeeland een stormachtige entree en komt in de staten met vijf zetels, evenveel als de SGP die een zetel verloor. De klappen vielen vooral bij de SP. De socialisten verliezen vier van de acht zetels. De VVD verliest twee van de zes zetels. GroenLinks verdubbelt in het zuiden naar vier zetels. Het aantal fracties stijgt van 12 naar 13, naast FvD doet de PvdD zijn entree in de Staten.

Noord-Brabant
De Provinciale Staten van Noord-Brabant tellen 55 leden. Nieuwkomer Forum voor Democratie staat op de tweede plaats in de verkiezing van de Provinciale Staten. Het moet alleen de VVD voor zich laten, dat net als vier jaar geleden de grootste wordt met tien zetels. In haar bakermat leverde de SP vier van de negen zetels in. Het is daarmee de grootste verliezer in Noord-Brabant. D66 verloor twee zetels en kwam uit op vijf. GroenLinks bewandelde de omgekeerde weg en steeg van drie naar vijf zetels. Verder verloor de PVV drie van de zeven zetels. Het aantal fracties stijgt van 11 naar 12.

Limburg
De Provinciale Staten van Limburg tellen 47 leden. Ondanks een verlies van vijf procent en twee zetels blijft het CDA ook de komende vier jaar de grootste partij in de Provinciale Staten van Limburg met negen zetels. Forum voor Democratie werd vanuit het niets de tweede partij met zeven zetels, net zoveel als nummer drie PVV, dat wel twee zetels moest inleveren. De klappen vielen bij de SP. De socialisten verliezen vier van de acht zetels. GroenLinks verdubbelt in het diepe zuiden naar vier zetels, na het tellen van 88 procent van de stemmen. Het aantal fracties blijft 11.

(Verkiezingsuitslagen afkomstig van de Verkiezingsdienst van het ANP en de NOS-website)

Reacties: 3

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Frits van der Meer / hoogleraar Comparative Public Sector and Civil Service Reform
Vooral interesant dat Code Oranje geen enkele zetel en bijna geen enkele stem krijgt. Beste ontbinden die zaak. Niemand zit op dat Code Oranje te wachten.
eric / ambtenaar
"en de versplintering schrijdt voort": ik snap het niet, heb je liever de Engelse toestanden? Of de Amerikaanse? Liever slechts 1 partij aan de macht? Daar hebben we al genoeg vervelende voorbeelden van.
wiert duk / de zijnen hebben veel meer wilskracht en lef dan anderen. Ze gaan dwars in tegen wat hoort terwijl anderen zich aanpassen aan de groepsdruk
Hoogleraar Henri Beunders: ’Men vreest blanke radicaal in zichzelf’



Waar komt de obsessie voor Baudet vandaan?



Door WIERD DUK





Hoe is de obsessie – met name vanuit linkse hoek – met Thierry Baudet te verklaren? De Forum-leider roept bij velen pure haat op. „Hij gaat dwars in tegen de sentimentele conformisten.”



Forum-leider Thierry Baudet blijkt bij velen pure haat op te roepen.

Forum-leider Thierry Baudet blijkt bij velen pure haat op te roepen.? FOTO ANP

Met academische distantie volgt Henri Beunders (66), hoogleraar in de ontwikkeling van de publieke opinie aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam, de reacties op de komeetachtige opkomst van Thierry Baudet. „Dat succes verbaast me niet, eerlijk gezegd. Baudet en de zijnen hebben veel meer wilskracht en lef dan anderen. Ze gaan dwars in tegen wat hoort terwijl anderen zich aanpassen aan de groepsdruk. Zij zeggen, net als Donald Trump: we doen niet mee met dat politiek-correcte conformisme. Dat wordt kennelijk erg op prijs gesteld.”



Hoe is de agressie die Baudet nu ten deel valt, inclusief openlijke doodsbedreigingen, te verklaren?

Beunders: „Ik vind die demonisering – en de sentimentaliteit die daarachter schuilgaat – heel gevaarlijk. Wat er speelt is dit: de politiek-correcte goegemeente, zeg maar de mensen die kranten lezen als NRC, Volkskrant en Trouw en die naar de VPRO kijken, beschouwen Baudet eigenlijk als één van hen. Hij komt immers uit hetzelfde milieu: een keurige, piano spelende en schakende intellectueel uit Haarlem. Hij zou zich in hun ogen, net als zij, moeten bekommeren om de ’slachtoffers’ van de samenleving, om vluchtelingen, moslims, vrouwen, mensen van kleur. Maar hij trekt zich niets van die ’slachtofferitis’ aan. Integendeel, hij stelt die cultuur fundamenteel ter discussie. Daarom is de schok zo groot.”



Maar waarom voelen Baudets tegenstanders zich ook persoonlijk aangevallen?

„De term emancipatie is het kernwoord van de afgelopen eeuw. De westerse mens heeft zich definitief geëmancipeerd tot een autonoom individu. Nergens heeft men zich zo losgemaakt van kerk en religie als in Nederland, waardoor de verantwoordelijkheid voor de wereld nu exclusief op onze schouders rust. Er is immers geen God meer. Dat is een heel eenzaam gevoel, dat leidt tot paniek en radicaal denken, bijvoorbeeld over het klimaat en de problemen van de Derde Wereld: ’Wij zijn schuldig aan de opwarming van de aarde en aan de armoede in de wereld, we moeten iets doen!’ Populisten als Trump en Baudet zeggen: we zijn helemaal niet schuldig. Dat voelt voor veel linkse ’goedmensen’ als een persoonlijke aanval.”



Breekt Baudet met die slachtoffercultuur?

„Nee, want hij – en ook Trump – werpt zichzelf weer op als slachtoffer van de ’mainstream media’, van de ’linkse’ universiteiten en het partijkartel. Trump zegt: ’Ik ga dat moeras droogleggen’ en Baudet kondigt een soortgelijke ’schoonmaak’ aan, inclusief een sanering van de publieke omroep.”



We zien dus vermeende slachtoffers wedijveren om de titel ’het zwaarst getroffen slachtoffer’?

„Klopt, en dat leidt tot een giftige mix van sentimentaliteit, hardheid en wreedheid. Als je onmiddellijk enorm geëmotioneerd bent over een politicus die jouw wereldbeeld tegenspreekt, dan kan dat uitlopen in een pleidooi om degene, die ervoor verantwoordelijk is dat jij je slachtoffer voelt, uit te roeien. Dat zie je nu gebeuren met Baudet. Hij is een ’fascist’, heet het, en hij verdient een kogel, roepen gemaskerde demonstranten. Wat hebben wij onze jongeren eigenlijk aan weerbaarheid meegegeven en aan belangstelling voor grotere zaken, die buiten henzelf liggen, vraag ik me weleens af. Natuurlijk heeft het ermee te maken dat in het onderwijs de afgelopen decennia de nadruk alleen maar heeft gelegen op sentiment, gevoeligheid en mededogen en niet op het werken aan een stevig karakter.”



Deze analyse zou impliceren dat wij vooral geneigd zijn ons te identificeren met slachtoffers in wie wij onszelf herkennen. Zijn voor Baudet-critici diens vermeende slachtoffers, net als die van Trump en Wilders, belangrijker dan andere slachtoffers?

„Zeker. Westerse progressieven, die zichzelf hebben bevrijd uit de dwang van de kerk, voelen bijvoorbeeld geen enkele band met christelijke slachtoffers van moslimterreur, zoals de Kopten in Egypte of de christenen in Nigeria. Dat vinden ze maar sneue, ongeëmancipeerde gelovigen. Ze identificeren zich daarentegen wél met de islamitische slachtoffers van de rechts-extremistische terrorist in Christchurch. Waarom? Omdat zij in de dader, in Brenton Tarrant, de blanke radicaal in zichzelf herkennen. Hij is zogenaamd een van ons. Weer voelen zij die schuld. We zijn bang voor het mogelijke geweld uit eigen kring, in reactie op aanslagen door moslimextremisten. Daarom schuiven zij Baudet en Wilders de schuld van Christchurch in de schoenen. Kijk, zij lokten het uit, willen ze daarmee zeggen, niet wij. Wij staan aan jullie kant.”
Advertentie