Raadslid en burgemeester zijn bedreigingen spuugzat

Het Winterswijkse raadslid Loes ten Dolle bindt de strijd aan met de verharding in de lokale politiek en bedreigingen op de sociale media. Burgemeester Joris Bengevoord steunt haar zijde. ‘Een raadslid met de dood bedreigen vinden we normaal.’

Je kunt maar beter geen jong én vrouwelijk én ambitieus raadslid zijn, want je krijgt de drek rijkelijk over je uitgestort. Anoniem het liefst. En je kunt ook maar beter geen jonge én openlijk homoseksuele én ambitieuze burgemeester zijn, want scheldpartijen zijn je deel. ‘Flikker!’ Ook liefst anoniem. ‘Ik was al elf keer dood geweest’, zegt D66-raadslid in Winterswijk Loes ten Dolle (26) over de doodsbedreigingen die haar dit jaar ten deel vielen. ‘Als voorzitter van het juridisch spreekuur in de gevangenis Arnhem-Zuid kreeg ik meer respect en minder erge dingen naar mijn hoofd dan in de samenleving. Ik ben het spuugzat. Vanaf nu doe ik aangifte van bedreigingen en smaad op de sociale media en via de mail.’

Niet normaal
Toen ze in 2018 als raadslid begon, was het: “Wat is zíj dom en waarom doet ze dit?” Nu is het: “Ik hoop dat ze tegen een boom rijdt” en “Haar kop moet rollen”’, zegt ze. ‘Ik vind: dit soort bedreigingen is niet normaal. Er zijn weinig bestuurders en raadsleden die zich erover durven uit te spreken, maar het is echt tijd om er duidelijk iets over te zeggen. Als iedereen het voor zich houdt, verandert er niets.’

Landverrader
Burgemeester Joris Bengevoord had kunnen denken: laat het enige D66-raadslid zich vooral druk maken, aan dat hete hangijzer ga ik mijn vingers niet branden. Dat deed hij niet. ‘Juist bij dit onderwerp mag je niet wegkijken. Het is goed dat een raadslid erover begint en zegt dat ze genoeg heeft van de bedreigingen en beledigingen. Zij geeft mij met haar hartenkreet ook de kans om te zeggen: zo ga je niet met elkaar om. Het is toch niet normaal dat bij de opening van een regenboog­zebrapad in Winterswijk op internet staat dat de burgemeester natuurlijk een flikker is? Of dat je voor landverrader wordt uitgemaakt als je op Facebook een poster van de horeca plaatst over het scannen van de QR-code?’, zegt hij. ‘Ik denk wel eens: wie durft mij nog op te volgen als ik stop?’

Huisarrest
Verbeter de wereld, begin bij jezelf, vindt raadslid Ten Dolle. En met jezelf bedoelt ze de gemeenteraad van Winterswijk. De 21 volksvertegenwoordigers moeten een belangrijke rol (willen) spelen in het debat over de verruwing en vulgarisering van de politiek. En het goede voorbeeld geven. En dat doet de raad volgens haar niet. ‘De manier waarop raadsleden op de sociale media op elkaar reageren! Als ik zo’n reactie zou plaatsen, had mijn moeder mij een week huisarrest gegeven. Als wij het voorbeeld niet zijn, wie dan wel?’ Het gaat om de cultuur: wat accepteer je wel en wat niet. Dat begint bij het goede voorbeeld in Den Haag’, aldus Bengevoord. ‘De landelijke politiek geeft het slechte voorbeeld. Ze maken elkaar uit voor rotte vis, dus is het okay, maar dat is het niet.’

Aangifte
Er is volgens burgemeester Bengevoord maar één manier om de verharding in de politiek en op de sociale media tegen te gaan: het erover hebben. ‘Bij ons in de raad hebben we wat nagepraat over de hartenkreet van Loes. Er moest een commissie komen. Daar geloof ik niet in. Het moet echt uit onszelf komen. Zolang wij onze mond houden en wegkijken, kan de terreur op de sociale media gewoon doorgaan.’ Ten Dolle heeft nog nooit aangifte gedaan. Dat gaat veranderen. ‘Ik heb er met de politie over gesproken. Je twijfelt namelijk ook. Wat is dit? Een verwensing, smaad, bedreiging? De grens is niet haarscherp. Als we in de politiek blijven zeggen dat het ‘erbij hoort’ – geen podium geven, schouders ophalen en doorgaan – dan schuift die grens op. Uit de talloze appjes die ik heb gekregen van raadsleden uit het hele land, maak ik op dat velen die zorg delen.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 21 van deze week