Raad niet besluiteloos door corona

In heel veel gemeenten is een streep gezet door raadsvergaderingen. Het advies van Binnenlandse Zaken (BZK) is ook om vergaderingen die niet strikt noodzakelijk zijn uit te stellen, maar BZK laat een uiteindelijk besluit over aan gemeenten. Het ministerie doet wel een stevig moreel appel op hen. Raadsbesluiten mogen alleen worden genomen als de raad fysiek bijeenkomt. Dat hoeft niet de voltallige raad te zijn. 

Geen noodzaak

Dit geldt ook voor Provinciale Staten.‘Het verdient sterk aanbeveling dat gegeven de omstandigheden grote terughoudendheid wordt betracht in het beleggen van vergaderingen’, meldt het ministerie in een richtlijn. Als besluitvorming niet strikt noodzakelijk is, kan de vergadering het beste worden uitgesteld, stelt BZK. Als het om alleen beraadslagingen gaat, is er sowieso geen noodzaak om fysiek bijeen te komen.

Geitenpaadje

Als gemeenten toch besluiten raadvergaderingen te houden, moet er wel een quorum worden gehaald. Zonder de aanwezigheid van een meerderheid van de raadsleden kan een raadsvergadering niet doorgaan. Hier is wel een geitenpaadje; de burgemeester kan een nieuwe vergadering beleggen waarvoor dan geen quorum geldt. Op de agenda van die nieuwe vergadering mogen echter alleen agendapunten staan die op de agenda van de eerste vergadering stonden. In opnieuw belegde vergaderingen mogen de aanwezige raadsleden over die punten ook een besluit nemen. Daarvoor is geen stemmingsquorum nodig. De vergaderingen moeten zo kort mogelijk zijn, adviseert BZK.   

Geen publiek

Er mag in ieder geval geen publiek bij. ‘Onder de huidige omstandigheden is het niet verantwoord publiek toe te laten; met een beroep op artikel 23 Gemeentewet kunnen de deuren worden gesloten.’ Raadsvergaderingen moeten (live) worden uitgezonden via internet en/of tv. Als dat om technische redenen niet kan, is sprake van een besloten vergadering. Over lang niet alles mag in geslotenheid worden beraadslaagd of besloten. Artikel 24 Gemeentewet stelt daar restricties aan.

Wettelijk onmogelijk

Zonder fysieke raadsvergadering kunnen er in principe geen raadsbesluiten worden genomen. Digitale besluitvorming is wettelijk niet mogelijk. Wat wel kan is dat tijdens een digitale raadsvergadering wordt geïnventariseerd of er behoefte is aan stemming. Als daaraan geen behoefte is, kan onder deze ‘uitzonderlijke omstandigheden’ een besluit geacht worden te zijn genomen, aldus BZK. Dat besluit moet dan wel in de eerstvolgende fysieke raadsvergadering, met terugwerkende kracht, formeel worden bekrachtigd. Als burgers of bedrijven door een besluit benadeeld kunnen worden, is er geen mogelijkheid om besluiten met terugwerkende kracht te bekrachtigen.

Voor Provinciale Staten gelden dezelfde regels als voor gemeenteraden.