Positie Zoetermeerse wethouder Speel in geding

De gemeenteraad van Zoetermeer wil nog voor de zomer duidelijkheid over de situatie rond de GGD Zuid-Holland West. CDA-wethouder Frank Speel zou de raad niet volledig hebben geïnformeerd over de beroerde financiële situatie van de GGD.

Feitenrelaas
De raad heeft het college opgedragen om voor 1 juli met een feitenrelaas te komen over de gang van zaken in de afgelopen maanden om daar nog voor het zomerreces over te kunnen debatteren. Ook de bijbehorende verantwoordelijkheden komen dan aan de orde. Omdat wethouder Speel sinds zes weken ziek thuis is, neemt wethouder Mariëtte van Leeuwen (Lijst Hilbrand Nawijn) deze portefeuille voorlopig waar. ‘De gemeenteraad heeft mij gevraagd dit dossier voorlopig te blijven doen.’ Van Leeuwen heeft PwC gevraagd om onderzoek te doen naar de gang van zaken. ‘Ik wil benadrukken dat een totaal beeld van de feiten nodig is voor een finaal oordeel.’

Brief
Zoetermeer is een van de acht gemeenten die aandeelhouder zijn van de GGD Zuid-Holland West en draagt het meeste geld bij. Inmiddels is bekend dat wethouder Speel burgemeester Jan Waaijer in april al voorhield dat er financiële problemen waren bij de GGD, maar dat zij die zelf konden oplossen. Een ander feit is dat hij zich een paar dagen later ziek meldde. Een ambtenaar heeft vervolgens burgemeester Waaijer geïnformeerd over de beroerde situatie bij de GGD. Van Leeuwen: ‘De burgemeester kreeg een brief en legde die op mijn bureau. Ik heb toen meteen alle collegeleden bij elkaar geroepen.’

Chaos
De verzelfstandiging van de jeugdgezondheidszorg zou de problemen bij de GGD Zuid-Holland West hebben veroorzaakt. Tussen de besturen van beide organisaties zou onenigheid zijn over geld en de taakverdeling. Het tekort op de begroting van de GGD is inmiddels opgelopen tot 2,7 miljoen. Van Leeuwen zei tijdens het debat dat de nieuwe controller “een chaos” aantrof. ‘Feit is dat de controller enige tijd nodig had om te ontrafelen wat er aan de hand was. Dat kon ik niet anders omschrijven als chaos.’

Fris bloed is altijd goed
De verwachting is dat wethouder Speel niet voor 1 juli terugkeert. Van Leeuwen: ‘Die datum schuift steeds op. Maar zodra hij terug is, is verantwoording afleggen het eerste wat hij doet.’ Voor Van Leeuwen is de situatie een beetje onwerkelijk. Ze zit pas twee weken op dit dossier. ‘Ik heb een spoedcursus gekregen. Voordeel is dat ik er fris tegenaan kan kijken. Fris bloed is altijd goed. Voor de extra slagkracht is nog wel een extra lid aan het dagelijks bestuur toegevoegd.’

Lening bij BNG
De dienstverlening van de GGD blijft onverkort doorgaan, verzekert Van Leeuwen. ‘Als maatregelen nodig zijn, zullen we die treffen.’ Inmiddels is bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) een lening afgesloten. ‘Ik heb de hoogte van het bedrag niet paraat, maar ik meen dat het om 1,3 miljoen gaat. Daarmee is het probleem van het liquiditeitstekort in die zin opgelost dat de GGD kan vaccins blijven kopen en mensen bij het loket terecht kunnen.’ Over de positie van wethouder Speel laat Van Leeuwen de raad oordelen. ‘Of Speel kan daarvoor zelf zijn conclusies trekken.’

Eerder afgestreden
De positie van wethouder Speel lijkt er niet sterker op geworden, maar de raad geeft hem nog de mogelijkheid zich te verweren. Tijdens zijn ziekte was Speel overigens nog wel actief op Twitter. De burgemeester had hem dat ernstig afgeraden, meldt Omroep West. Sinds 8 mei heeft Speel echter geen nieuwe tweets meer geplaatst. Saillant is verder dat Speel in 2010 al eens is afgetreden als wethouder milieu en handhaving vanwege de affaire Sterigenics. Dat bedrijf stootte  meer kankerverwekkende stoffen uit dan was toegestaan. De gemeente Zoetermeer schoot tekort in het toezicht. Speel besloot als enige af te treden. Het knaagde aan hem dat de gemeente niet had voorkomen dat de bevolking aan deze stoffen was blootgesteld. ‘Daar lig ik wakker van.’