Plasterk aan raadsleden: ‘Doe aangifte’

Bedreigde raadsleden moeten aangifte doen. Dat is een krachtig signaal aan de samenleving en aan de dader. Want normen gaan pas leven wanneer ze gevoeld worden door degene die de norm overschrijdt. Dat heeft minister Plasterk geantwoord op Kamervragen over bedreiging van raadsleden.

Zelden aangifte gedaan
Het aantal bedreigingen van raadsleden neemt hand over hand toe. Toch doen ze zelden aangifte bij de politie, zo bleek uit een onderzoek van het Perikles Instituut dat Binnenlands Bestuur onlangs naar buiten bracht. Maar liefst 26 procent van de raadsleden heeft met bedreigingen, geweld en vernieling van eigendommen te maken gehad, een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Ondanks de stijging van het aantal incidenten, blijkt de aangiftebereidheid onder raadsleden klein. Slechts 1 op de 5 stapt naar de politie. Het hoort er nu eenmaal bij, oordelen de raadsleden veelal.

Onacceptabel
Wel overweegt 1 op de 7 lokale volksvertegenwoordigers te stoppen met het raadswerk vanwege de bedreigingen, zo kwam vorige maand naar voren uit een onderzoek van Raadslid.nu. In reactie op Kamervragen van Manon Fokke van de PvdA stelt minister Plasterk dat hij het onacceptabel vindt als personen worden gehinderd in de uitoefening van hun functie door agressie en geweld. Speciaal wanneer het om politieke ambtsdragers gaat ‘vanwege de belangrijke rol die zij vervullen in onze democratische rechtsstaat. Vanuit die rol moeten zij gemakkelijk door burgers benaderbaar zijn, open in de samenleving kunnen staan, het politieke debat vrij kunnen voeren, publieke taken vrij van dwang en drang kunnen uitoefenen en besluiten zonder druk kunnen nemen. Indien zij hierin belemmerd worden, zich bij beslissingen laten beïnvloeden door agressie en geweld of overwegen om te stoppen is dat een belangrijk risico voor de integriteit, kwaliteit en continuïteit van het openbaar bestuur’,  aldus de minister.

Aanvullende maatregelen
In zijn antwoord wijst Plasterk erop dat er de laatste jaren veel maatregelen vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie van Justitie in gang zijn gezet om tot een integrale aanpak van agressie en geweld tegen politici te komen. Hij doelt daarmee op de Instrumentenkoffer Veilig bestuur. Recent zijn daar een aantal maatregelen aan toegevoegd, zoals de mogelijkheid voor een aanvullende financiële voorziening voor de beveiliging van politieke ambtsdragers en een 24-uursvoorziening voor acute gespecialiseerde psychosociale ondersteuning van bestuurders die te maken hebben gehad met agressie en geweld. De minister zal deze maatregelen binnen drie weken bekendmaken aan de Tweede Kamer.

Krachtig signaal
Plasterk roept de raadsleden die bedreigd zijn op om vooral aangifte te doen. Behalve dat het een krachtig signaal naar de dader en samenleving is, maakt de aangifte het voor politie en openbaar ministerie mogelijk de situatie te beoordelen en eventueel opsporingsmiddelen in te zetten. ‘Op basis daarvan kunnen zij politieke ambtsdragers en gemeenten adviseren over aanvullende beveiligingsmaatregelen,’ stelt Plasterk.

Verwerking
Ook zet een aangifte de weg op naar vervolging, een locatieverbod of een (gevangenis)straf. Plasterk noemt die maatregelen essentieel ‘omdat normen pas gaan leven wanneer ze gevoeld worden door degenen die de norm overschrijdt. Bovendien kan het bijdragen aan de verwerking van het incident door het slachtoffer.’