Opvang: burger organiseert, gemeente faciliteert

Zo’n dertig vluchtelingen die nu nog in het tentenkamp Heumensoord verblijven, krijgen dankzij een groep burgers een écht dak boven hun hoofd. Een leegstaand kantoorpand wordt ingericht als tijdelijke woonruimte voor zo’n dertig Syriërs. Niet de gemeente Amsterdam is de initiatiefnemer maar bewoners uit Amsterdam-Oost, verenigd in de groep ‘Gastvrij Oost.’ De gemeente en een woningcorporatie hebben uitsluitend een faciliterende rol. 

Vriendschappen
‘Al voordat de eerste vluchtelingen Nederland bereikten was deze groep al opgericht door bewoners uit stadsdeel Oost, vertelt een gemeentewoordvoerster. ‘Onder hen een aantal voormalige vluchtelingen. Onlangs was er een week lang crisisopvang in een sporthal hier in de buurt. Toen zijn er vriendschappen ontstaan, waarbij er over en weer bezoekjes worden afgelegd en gelogeerd wordt. De gedachte is dat als je de mensen lokaal en op kleine schaal opvangt, ze ook sneller zullen integreren ’.

Gemeentelijke Versnellingsarrangement
De kleinschalige woonruimte voor vluchtelingen is financieel mogelijk door het inzetten van het Gemeentelijke Versnellingsarrangement (GVA), voorheen heette dit het Gemeentelijk Zelfzorgarrangement (GZZA). Het nieuwe GVA vloeit voort uit het bestuursakkoord tussen onder meer het Rijk en de VNG. De regeling maakt het mogelijk niet-reguliere woonruimte aan te bieden aan vergunninghouders voor een periode van maximaal 24 maanden.

Capaciteit vrij
Doel van het arrangement is dat de gemeente tijdelijke opvang van vergunninghouders in woonruimtes mogelijk maakt. De vergunninghouder kan dan het AZC verlaten, er komt capaciteit vrij op de COA opvanglocaties voor asielzoekers en er hoeven minder extra AZC’s te komen. Voordeel voor gemeenten is dat vergunninghouders al in gemeenten zijn wat bemiddeling naar definitieve woonruimte kan vergemakkelijken.
 
Tentenkamp 

De toekomstige bewoners verblijven nu nog in het tentenkamp van Heumensoord bij Nijmegen. Dat is een uiterst sobere opvanglocatie waarbij de bewoners niet veel te doen hebben. 'Een toekomstige bewoonster zei dat ze zich er erg op verheugt om haar eigen afwas te doen. Of ’s ochtends te verzinnen wat ze ’s avonds wil eten en daar zelf de boodschappen voor doen,’ vertelt de gemeentewoordvoerster. De bedoeling is dat de statushouders deze maand nog hun intrek nemen in een kantoorpand aan de Mauritskade. Nu wonen er nog studenten antikraak. Woningcorporatie Ymere heeft plannen om er appartementen in te bouwen, maar dat is nog in een vroeg stadium. De Syriërs kunnen er zeker vijf tot acht maanden wonen.

Geen negatief geluid
Over het initiatief zijn twee bewonersbijeenkomsten geweest. Volgens stadsdeel Oost waren daar alleen maar positieve reacties. ‘Veel buurtbewoners vroegen juist hoe ze konden helpen,’ aldus de woordvoerder, ‘er was geen enkel negatief geluid.’